از سجادی، وزیری که فوتبال را به فنا داد و حتی دولت هم او را گردن نگرفت تا هاشمی، مرد بازنده در انتخابات!

علی ولی‌اللهی- عمر وزارت حمید سجادی در وزارت ورزش و جوانان به دو سال نکشید و او روز سه‌شنبه جای خود را به کیومرث هاشمی داد.

به گزارش روزنامه اعتماد، در عجیب‌ترین اتفاق ممکن روز گذشته روزنامه ایران ورزشی که روزنامه رسمی دولت است به ‌شدت حمید سجادی را مورد حمله قرار داد و او را وزیر اشتباهی خواند! در صفحه ویژه مربوط به جابه‌جایی حمید سجادی با کیومرث هاشمی اظهارات بی‌نهایت عجیبی درج شده بود. اینکه حمید سجادی با حمایت مهرداد بذرپاش و جریان‌های قدرت به وزارت رسید! اینکه نفر بعدی وارث یک ویرانه شده است یا این نکته که نمایندگان مجلس با اکراه به او رای دادند! این جملات باورنکردنی در شرایطی در روزنامه رسمی دولت به چشم خورد که انگار نه انگار سید ابراهیم رییسی با وجود آن همه گزینه موجه و کارنامه‌دار، حمید سجادی را به عنوان وزیر ورزش معرفی کرد و تنها شخصی هم که باید پاسخگوی عملکرد او باشد خود ابراهیم رییسی است.

در این گزارش به عملکرد حمید سجادی خواهیم پرداخت و در مورد سرپرست جدید وزارت ورزش و جوانان حرف خواهیم زد.

رای ناپلئونی و پرونده‌ای که ناگهان بسته شد

حمید سجادی به عنوان قهرمان سابق دوومیدانی و به عنوان مردی از جنس ورزش به عنوان وزیر ورزش و جوانان در دولت سیزدهم معرفی شد. معرفی او به عنوان وزیر از همان روز نخست انتقادات زیادی را به دنبال داشت. حمید سجادی زمانی که در باشگاه سایپا مسوولیت داشت با یک پرونده مالی مواجه و بابت آن با محرومیت روبه‌رو شد. با این حال در جلسه رای اعتماد ابراهیم رییسی از حل شدن ناگهانی آن پرونده خبر داد ولی نمایندگان مجلس چندان با این مساله موافقت نکردند. در نهایت رای ناپلئونی او نشان داد خانه ملت چندان موافق حضور حمید سجادی در جایگاه وزیر نیست.

وزیر توصیه‌پذیر

به هر حال حمید سجادی که قبل‌تر و در زمان احمدی‌نژاد در رسیدن به کرسی وزارت ورزش شکست خورده بود این بار به عنوان وزیر ورزش کارش را آغاز کرد. آنچه از همان روزهای نخست در مورد سجادی کاملا به چشم آمد، انفعال او در تصمیم‌گیری بود. به شکلی که کاملا مشخص شد او در انتخاب نفرات دلخواه برای سمت‌های کلیدی در وزارتخانه نقشی ندارد. در آن زمان از گوشه و کنار خبر می‌رسید سجادی برای انتخاب معاون‌ها و مدیرکل‌ها، مدیران عامل سرخابی‌ها و روسای بخش‌های مختلف از بیرون «توصیه» می‌پذیرد.

این شرایط در ادامه به حدی حاد شد که برخی منتقدان سجادی گفتند که اصلا او وزیر ورزش نیست و یک شخص دیگر خارج از وزارتخانه آن نهاد را می‌چرخاند و حمید سجادی تنها وظیفه تبریک گفتن به تیم‌های قهرمان یا انتقاد از برخی ورزشکاران سر پوشش یا نحوه رفتار را برعهده دارد!

انتخاب مصطفی آجرلو برای مدیرعاملی استقلال، انتخاب رضا درویش برای مدیرعاملی پرسپولیس، انتخاب بسیار پرحاشیه وحید یامین‌پور به عنوان معاون جوانان وزارتخانه، انتخاب زهرا کاظمی‌پور به عنوان معاون زنان، انتخاب محمد پولادگر به عنوان معاون قهرمانی به اضافه گزارش‌هایی که نشان می‌داد هر کدام از این افراد از پشتیبانی کدام جریان و گروه سیاسی برخوردار هستند روز به روز از اعتبار شخص وزیر کاست.

سید مصطفی هاشمی‌طبا چند روز قبل در مورد این مساله به روزنامه اعتماد گفت: انتخاب معاون‌ها و مدیران سجادی توسط اشخاص دیگری صورت می‌گرفت و او به خاطر نجابتی که داشت این پیشنهادها را می‌پذیرفت!

نابود کردن فوتبال در آستانه جام جهانی

در ایام 22 ماهه وزارت حمید سجادی فدراسیون‌ها هم دچار مشکلات زیادی شدند. چندین و چند انتخابات با ابهام مواجه شد و کار را به نهادهای بین‌المللی کشاند. همین امروز فدراسیون ژیمناستیک در شرایطی قرار دارد که ورزشکاران ایرانی به دلیل مشکلات داخلی از حضور در میادین بین‌المللی باز مانده‌اند. در 22 ماه گذشته فدراسیون‌ها به واسطه انتخاب‌ها، ردصلاحیت‌ها و رفتارهای خلاف اساسنامه درگیر بحران شدند.

اما مهم‌ترین بحران در فدراسیون فوتبال رقم خورد. جایی که شهاب‌الدین عزیزی‌خادم که با رای مجمع در دولت روحانی به عنوان رییس فدراسیون فوتبال انتخاب شده بود در دوران حمید سجادی با فشار از بیرون و با نمایشی که اعضای هیات رییسه به راه انداختند، عزل شد. در تمام مدتی که فدراسیون فوتبال دچار آشوب شده بود، حمید سجادی به عنوان وزیر ورزش تنها نظاره‌گر ماجرا بود و از هرگونه اقدامی برای صیانت از ثبات در فضای فوتبال صرف‌نظر کرد. با این حال اخباری که بعدا از طریق چند منبع آگاه درز کرد، نشان داد سجادی نه تنها در آن برهه سکوت نکرده بود که خود یکی از نفراتی بود که در آن اقدام دست داشت.

اصغر مدیرروستا ستاره دهه هفتاد تیم ملی در مصاحبه 18 شهریور 1401 به اعتمادآنلاین گفت قبل از آمدن مهدی تاج یک‌بار در جلسه‌ای با مقامات وزارت ورزش متوجه شده که حمید سجادی از خیلی قبل‌تر می‌دانسته که قرار است مهدی تاج بشود رییس فدراسیون فوتبال؛ حتی قبل از رای‌گیری انتخابات در 8 شهریور همان سال! این در حالی است که حمید سجادی تا قبل از آن اتفاقات در چندین نوبت حسابی از مهدی تاج بابت پرونده ویلموتس انتقاد کرده بود و حتی در زمان تایید صلاحیت نامزدها جوری برخورد می‌کرد که انگار به صلاح نیست فردی دوباره رییس فدراسیون شود که یک بدهکاری عظیم روی دست فوتبال گذاشته است. در همین زمینه یک منبع آگاه برای خبرنگار اعتماد نقل کرده است که در زمان عزل عزیزی‌خادم، حمید سجادی به همراه رییس فدراسیون و یک شخص خارج از ورزش در حال گفت‌وگو بوده‌اند و عزیزی‌خادم از اینکه شخصی بدون جایگاه در ورزش در حال دخالت در امور فدراسیون است شاکی می‌شود و با آن فرد بگومگوی لفظی پیدا می‌کند، اما حمید سجادی طرف آن شخص را می‌گیرد!

در نهایت نتیجه عدم صیانت وزارت ورزش از ثبات و دموکراسی در فوتبال شد حضور تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی با مدیریت تاج و سرمربیگری کی‌روش و ثبت بدترین نتایج تاریخ فوتبال ایران! آن هم در شرایطی که تیم ملی قبل از آن اتفاقات در بهترین فرم خود از لحاظ نتیجه‌گیری قرار داشت و به عنوان اولین تیم آسیا راهی جام جهانی شده بود.

کابوس استقلال!

حذف استقلال و پرسپولیس از لیگ قهرمانان آسیا در سال 1400 و همین‌طور حذف استقلال از آسیا در دوره اخیر از دیگر دستاوردهای دوره حمید سجادی به حساب می‌آید. انتخاب‌های عجیب و عجولانه سجادی برای مدیرعاملی (انتخاب 4 مدیر عامل برای آبی‌ها طی کمتر از دو سال) استقلال و همین‌طور عدم توانایی مهار سازمان خصوصی سازی جهت مداخله نکردن در امورات استقلال موجب اوضاع آشفته این باشگاه شد.

هواداران استقلال آنقدر از عملکرد حمید سجادی به عنوان متولی باشگاه‌شان شاکی بودند که در بنرهای اعتراضی خود در چند ماه گذشته نام او را کنار رییس فدراسیون و رییس سازمان خصوصی‌سازی به عنوان یکی از عوامل اصلی مشکلات تیم‌شان درج کردند. غم‌انگیزترین نکته ماجرا اما جایی بود که وزیر ورزش در حالی که استقلال به صورت قطعی از آسیا حذف شده بود خیلی راحت در مقابل دوربین‌های تلویزیونی می‌گفت چنین چیزی صحت ندارد و استقلال به مسابقات آسیایی بازخواهد گشت!

سقوط و استعفای اجباری

حمید سجادی در اسفند ماه سال 1401 در سانحه هوایی سقوط هلیکوپتر دچار مشکل و از همان مقطع بحث استعفای او مطرح شد. با این حال او بعد از گذراندن دوران نقاهت به محل کار خود بازگشت در حالی که تردیدهای جدی در مورد توانایی او برای اداره امور وجود داشت. حمید سجادی که پیش از این چند بار تا آستانه استیضاح پیش رفته بود و دو کارت زرد از مجلس گرفته بود در اواخر خرداد برای بار سوم از مجلس کارت زرد گرفت تا از این حیث رکورددار شود، اما باز هم تصمیم به ادامه کار در وزارتخانه گرفت تا در نهایت نمایندگان مجلس علنا به رییس‌جمهور بگویند یا او را برکنار کن یا استیضاحش می‌کنیم. بالاخره چند روز پیش سجادی با ذکر این نکته که بابت سقوط بالگرد از لحاظ جسمانی اوضاع مناسبی ندارد از سمت خود استعفا کرد. استعفایی که به اعتقاد بسیاری از سر اجبار صورت گرفت، چراکه اگر سجادی واقعا از لحاظ بدنی مشکل داشت باید خیلی زودتر کناره‌گیری می‌کرد نه زمانی که مجلس علنا به رییس‌جمهور گفته بود آماده استیضاح وزیر ورزش باش! به این ترتیب دونده سابق دوهای نیمه استقامت این بار در حالی که هنوز به خط پایان نرسیده بود، کنار رفت.

کیومرث هاشمی

روزنامه رسمی دولت روز شنبه در صفحه ویژه مربوط به تغیر و تحول در وزارت ورزش و جوانان نوشت: کیومرث هاشمی بعد از انتخابات 1400 گزینه اول رییسی برای وزارت ورزش بود ولی به دلیل فشار برخی جریان‌ها ! و عدم تایید یک نهاد خاص ! به وزارت نرسید. روزنامه ارگانی دولت معتقد است کیومرث هاشمی گزینه درستی برای وزارت ورزش است؛ اظهاراتی شبیه به همان حرف‌هایی که هنگام انتخاب سجادی در همین نشریات منتشر شده بود. حال باید دید در پایان دوران کاری هاشمی در این روزنامه چه چیزهای نوشته خواهد شد. اما فارغ از آن می‌توان کارنامه کیومرث هاشمی را در مدیریت ورزش بدون نگاه جانبدارانه سیاسی بررسی کرد.

تعلیق فوتبال

نام کیومرث هاشمی برای نخستین بار زمان تعلیق فوتبال ایران در رسانه‌ها مطرح شد. بعد از جام جهانی 2006 محمد علی‌آبادی، رییس وقت سازمان تربیت ‌بدنی دولت احمدی‌نژاد طی اقدامی فاجعه‌بار محمد دادکان، رییس موفق فدراسیون فوتبال را به خاطر عدم صعود از گروه ! برکنار و کیومرث هاشمی از نزدیکان خود را به عنوان سرپرست فدراسیون منصوب کرد. نتیجه این اقدام هم شد تعلیق فوتبال ایران و تشکیل کمیته انتقالی به ریاست محسن صفایی‌فراهانی چهره موجه فوتبال ایران در مجامع بین‌المللی. کیومرث هاشمی پیش از این سمت‌هایی در سازمان تربیت‌ بدنی را برعهده داشت. آن‌طور که رسانه‌ها نوشتند هاشمی آمده بود تا زمینه را برای ورود علی‌آبادی که آن زمان رییس سازمان تربیت ‌بدنی بود به ریاست فدراسیون فوتبال هموار کند. اتفاقی باورنکردنی که با مخالفت نهادهای بین‌المللی مواجه شد و در نهایت از آن آشفته بازار دوران تعلیق، علی کفاشیان به عنوان رییس فدراسیون فوتبال معرفی شد.

مدیر احمدی‌نژادی که در دولت روحانی پست گرفت!

کیومرث هاشمی بعد از سرپرستی موقت در فدراسیون فوتبال دوباره به همان روال سابق خود بازگشت و در سازمان تربیت ‌بدنی مشغول به کار شد. در سال 1392 کیومرث هاشمی در انتخابات کمیته ملی المپیک در حالی که 7 نفر از 10 کاندیدا ثبت‌نام کرده از جمله علی‌آبادی (رییس قبلی)، داورزنی و خسروی‌وفا انصراف داده بودند به راحتی برنده انتخابات شد و ریاست کمیته ملی المپیک را به دست گرفت. این انتخابات مصادف بود با زمانی که دولت جدیدی سر کار آمده بود و به نظر می‌رسید کیومرث هاشمی که با دولت احمدی‌نژاد نزدیکی زیادی داشت، نتواند در دولت روحانی موفقیتی کسب کند. اما با این حال هاشمی آن‌طور که بعدها مشخص شد با حمایت‌های گودرزی، وزیر وقت ورزش توانست رییس کمیته ملی المپیک شود. هر چند که این دوستی و حمایت دیری نپایید، اما چند سال بعد هاشمی باز هم از حمایت‌های چهره‌های سرشناس دولت روحانی بهره‌مند شد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

المپیک ریو در زمان ریاست هاشمی بر کمیته ملی المپیک برگزار شد که کاروان ایران از لحاظ رتبه و مدال نسبت به المپیک لندن افت قابل توجهی را تجربه کرد؛ هر چند نسبت به تمام ادوار مسابقات نتیجه بدی به دست نیامد.

باخت در انتخابات فدراسیون فوتبال با وجود یک لشکر حامی!

بعد از انتخابات سال 1396 و با روی کار آمدن دولت دوم روحانی، حمایت از کیومرث هاشمی نیز تمام شد و سیدعباس صالحی‌امیری به عنوان ریاست کمیته ملی المپیک از مجمع رای گرفت و هاشمی تا بهمن سال 1399 به‌طور کامل از صحنه ورزش کشور کنار رفت.

در بهمن ماه 1399 و بعد از استعفای مهدی تاج ثبت‌نام از نامزدهای فدراسیون فوتبال آغاز شد و کیومرث هاشمی به یک‌باره بعد از دوره غیبت طولانی وارد عرصه انتخابات شد. طبق گزارش‌هایی که از اطراف وزارت ورزش در آن زمان به گوش رسید، هاشمی با حمایت وزیر وقت یعنی مسعود سلطانی‌فر وارد این انتخابات شده بود و از جانب برخی نهادهای خارج از فوتبال هم ساپورت می‌شد. به همین دلیل در کمال تعجب و در حالی که با سه چهره فوتبالی یعنی علی کریمی ستاره فوتبال ایران، مصطفی آجرلو مدیرعامل سابق چند تیم لیگ برتری و شهاب‌الدین عزیزی‌خادم که در کارنامه‌اش 5 سال حضور در هیات رییسه فدراسیون فوتبال و یک دوره نامزدی ریاست فدراسیون (که البته در وقت اضافه ردصلاحیت شد) دیده می‌شد، توانست در رای‌گیری با عزیزی‌خادم به دور دوم راه پیدا کند. با این حال هاشمی در دور دوم قافیه را به عزیزی‌خادم واگذار کرد، اما تعداد رای بالای او در حالی که دوری چهار ساله‌ای از ورزش را تجربه می‌کرد تعجب‌برانگیز شد و فرضیه مورد حمایت قرار گرفتن او را تقویت کرد. جالب اینجاست که یکی از اعضای مجمع که نخواست نامش فاش شود بعدها به خبرنگار اعتماد گفت که در انتخابات سال 1399 از چند جای مختلف با روسای هیات‌ها تماس گرفته شده بود تا به کیومرث هاشمی رای بدهند!

قهر کردن از ورزش به مدت چند سال

به هر حال بازنده انتخابات فدراسیون فوتبال بعد از آن شکست دوباره از سطح اول ورزش کنار رفت تا اینکه بعد از استعفای حمید سجادی به عنوان سرپرست وزارتخانه معرفی شد. فارغ از تمام مسائل در مورد عملکرد هاشمی آنچه درباره او به صراحت می‌توان گفت، این است که سرپرست جدید وزارت ورزش توانایی عجیبی در همراهی با دولت‌های مختلف با سیاست‌های متفاوت دارد. او کسی است که هم در دولت احمدی‌نژاد سمت مهم داشته، هم در دولت روحانی و هم در دولت ابراهیم رییسی و از این حیث می‌توان او را یک رکورددار نامید. هر چند آخرین کسی که به عنوان یک رکورددار وارد وزارت ورزش و جوانان شده بود، یعنی حمید سجادی به عنوان رکورددار رشته دوومیدانی عاقبت خوشی پیدا نکرد.