پوتین می‌خواهد مردم سرزمینش به او بگویند، تزار جاوید است

فیاض زاهد، کارشناس مسائل اروپا در تشریح عملکرد و جایگاه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در پرونده نزاع روسیه و اوکراین اظهار کرد: پرونده اوکراین را باید یک موضوع بسیار پیچیده از حیث بازیگری کشورهای اروپایی و همسویی آنها با آمریکا دانست. به عنوان مثال در مورد فرانسه شاهد آن هستیم که پاریس اساساً یک تمایل ناتوگریزی از زمان مارشال دوگل را پیگیری می‌کرد و حتی شاهد بودیم که این کشور در مورد حمله به افغانستان، اختلافات زیادی با ایالات متحده داشت. بریتانیا هم با خروج از اتحادیه اروپا یک سیاست ممیزی را انتخاب کرد اما به هر ترتیب به دلیل اشتراکات فرهنگی و تاریخی در کنار آمریکایی‌ها می‌ایستند. به یاد داریم که تونی بلر در زمان حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ عملاً در کنار واشنگتن ایستاد. در سوی دیگر این معادله آلمان قرار دارد و نمی‌توان آنها را در پرونده اوکراین نادیده گرفت.

به گزارش ایلنا، وی ادامه داد: دولت جدید آلمان به رهبری اولاف شولتز، یک سیاست جدید را پیگیری می‌کند که البته در داخل این دولت هم شاهد تنوع حزبی از حیث دولت ائتلافی هستیم. توجه داشته باشید که برلین به دلیل مناسبات اقتصادی که با روسیه دارد نمی‌تواند به صورت کاملاً عریان و علنی علیه روسیه کار کند؛ چراکه برای آلمان، ثبات اقتصادی بیش از سایر مسائل اهمیت دارد و حجم سرمایه‌گذاری روسیه در آلمان هم از زمان به روی کار آمدن پوتین تا به امروز به رقمی حدود ۳۰۰ میلیارد دلار رسیده است. نکته دیگر این است که روس‌ها در بریتانیا هم رقمی در حدود ۲۵۰ میلیارد پوند سرمایه‌گذاری کرده‌اند و همین دو نمونه به راحتی نشان می‌دهد که دست لندن و برلین تا حدودی علیه مسکو بسته است یا حداقل در مورد روسیه با احتیاط رفتار می‌کنند. در مورد ایالات متحده هم باید توجه داشت که واشنگتن بحث نبرد اقتصادی را در سطح کلان سیاست‌های خود دنبال می‌کند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: هدف اصلی ایالات متحده بدون تردید چین خواهد بود و به همین دلیل است که می‌بینیم آمریکایی‌ها سربازان خود را از افغانستان خارج می‌کنند یا اینکه وارد گفت‌وگو با ایران در قالب برجام می‌شوند. کرملین و شخص پوتین با این اقدام‌ها می‌خواهد اوکراین را از ناتو دور کند و در گام دوم به دنبال آن است تا یک دولتی همراه در کی‌یف روی کار بیاورد تا در نهایت بتواند از این اهرم‌ها برای کاهش تحریم‌های وضع شده علیه خود استفاده کند. اینکه گفته می‌شود ناتو در حال آرایش گرفتن علیه روسیه است و بسیاری معتقدند که به زودی یک جنگ نظامی گسترده به وجود می‌آید، به نظرم دور از انتظار است. توجه داشته باشید که سیاست در نهایت اداره‌کننده جنگ است؛ یعنی اگر سربازهای یک کشور به جایی منتقل می‌شوند و یا آرایش نظامی اتخاذ می‌شود، نتیجه تصمیم سیاسی است و در نهایت سیاستمداران با این اقدام می‌خواهند حرف خود را به کرسی بنشانند. بر این اساس معتقدم جنگ صرفاً یک اهرم نظامی و چانه‌زنی خواهد بود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم بر اساس داده‌های موجود تحلیل کنیم، باید بگوییم که عملاً هیچ برابری نظامی میان اوکراین و روسیه وجود ندارد و به همین دلیل است که کی‌یف به دنبال عضویت در ناتو است. موضوع مهم دیگر این است که برای پوتین، ارتقا و حفظ پرستیژ و جایگاه سیاسی خود در داخل روسیه بسیار مهم است. او می‌خواهد مردم سرزمینش به او بگوید که «من تزار جاوید هستم». این در حالی است که اوکراین از منظر تاریخی جایگاه بسیار بالاتری نسبت به روسیه داشته است و از زمان ایوان مخوف، این جایگاه را به خوبی می‌توان درک کرد. حتی زبان روسی از زمان پتر کبیر به اوکراین تزریق شد و به نظرم تمامی این مسائل اعم از مؤلفه‌های تاریخی، سیاسی، نظامی و سرزمینی را باید در یک چارچوب بزرگ‌تر مورد تحلیل قرار داد. در نهایت معتقدم ممکن است که شاهد یک تعامل سیاسی میان مسکو و واشنگتن باشیم و از سوی دیگر اگر هم قرار باشد عملیات نظامی صورت بگیرد، گستره و مدت آن محدود خواهد بود.