رایزنی وزرای خارجه عضو برجام

اعتمادآنلاین| نشست وزرای خارجه عضو برجام امروز دوشنبه در حالی بصورت مجازی برگزار شد که به نظر می‌رسد با انتخاب جوبایدن به ریاست جمهوری آمریکا امیدها به احیای برجام افزایش یافته است.

نشست وزرای خارجه عضو برجام امروز دوشنبه در حالی به صورت مجازی برگزار شد که با انتخاب جوبایدن به ریاست جمهوری آمریکا امیدها به احیای این توافق افزایش یافته است.بر اساس بیانیه‌ای که در پایان این نشست مجازی منتشر شد،‌ وزرای خارجه بر ادامه گفت‌وگو برای تضمین اجرای کامل برجام توسط تمامی طرف‌ها، دورنمای بازگشت محتمل آمریکا به این توافق را مورد توجه قرار داده و بر آمادگی خود برای پرداختن به این موضوع با نگاهی مثبت و در یک تلاش مشترک تاکید کردند.

جوسپ بورل نماینده عالی اتحادیه اروپا در توییتی درباره این نشست نوشت:‌ «امروز مشارکت کنندگان برجام، تلاش‌های خود درباره حفظ این توافق را مورد تاکید قرار دادند. ما توافق کردیم تا به چالش‌های جاری در خصوص اجرای این توافق از جمله عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای و تعهد به لغو تحریم‌های ایران بپردازیم. ما همچنین دورنمای بازگشت محتمل ایالات متحده به برجام را مورد توجه قرار داده و بر آمادگی خود برای پرداختن به این موضوع با نگاهی مثبت و در یک تلاش مشترک تاکید کردیم.»

«هایکو ماس» وزیر خارجه‌ آلمان پس از این نشست به خبرنگاران گفت: پس از یک سال بار دیگر در سطح وزیران خارجه کشورهای باقی مانده در توافق هسته‌ای وین دیدار کردیم. در زمانی حساس برای حفظ این توافق از زمان خروج آمریکا که با سیاست فشار حداکثری دولت آمریکا و کاهش تعهدات هسته‌ای ایران همراه بوده است، قرار گرفته‌ایم.

وی در این کنفرانس خبری که فایل ویدیویی آن در صفحه توییتر وزارت خارجه آلمان منتشر شده، افزود: یکی از این اقدامات، افزایش سطح غنی سازی اورانیوم در تاسیسات هسته‌ای نطنز است. همچنین نقش آفرینی منطقه‌ای ایران همچنان وضعیت را پیچیده‌تر می کند.

این دیپلمات‌آلمانی با طرح این ادعا که توافقی که امروز بر اساس آن می‌توانیم مذاکره کنیم، نتیجه تلاش‌های بی‌وقفه اروپایی‌ها به عنوان یکی از طرف‌های آن در سال‌های اخیر بوده است، ادامه داد: ما اکنون نگاه به آینده داریم چرا که رئیس جمهوری منتخب آمریکا اعلام کرده در صورت بازگشت ایران به تعهداتش، این کشور به برجام بازخواهد گشت.

هایکو ماس همچنین گفته است: گفت‌وگوهای ما در این خصوص بود که آیا تلاش‌های انجام گرفته در سال‌های اخیر توانسته از برجام حفاظت کند و اینکه آیا مناقشات چندین ساله با ایران بر سر برنامه هسته ای این کشور از طریق گفت‌وگو برای طولانی مدت و از طریقی مسالمت آمیز با قواعد مشخص و بازرسی‌های شدید که اطمینان حاصل کند ایران به بمب هسته‌ای دست نمی‌یابد، حل می‌شود.

وزیر خارجه‌ آلمان با بیان اینکه توافق هسته‌ای همچنان بهترین گزینه موجود است و همه طرف‌ها باید برای حفظ آن بکوشند گفته است که فرصت به وجود آمده برای حفظ برجام نباید از دست برود و در آن تاخیر رخ دهد.

مروری اجمالی بر حوادث چند سال اخیر نشان دهنده نادرستی ادعای ماس مبنی بر این است که حفظ برجام نتیجه تلاش‌های بی وقفه اروپایی‌ها به عنوان یکی از طرف‌های این توافق بوده است. واقعیت این است که این ایران بوده که در چند سال اخیر با وجود خروج آمریکا از برجام و کارشکنی این کشور در اجرای آن و همچنین بی‌عملی اروپایی‌ها در عمل به تعهداتی همچون spv و اینستکس، بیشترین سهم را در حفظ این توافق داشته است.

ایران با رویکردی مسئولانه با وجود بی‌بهره ماندن از منافع ناشی از رفع تحریم‌ها و گشایش‌های اقتصادی همچنان این توافق را به عنوان یکی از پایه‌های نظام عدم اشاعه حفظ کرد و حتی کاهش تعهدات برجامی را هم با هدف حفظ تعادل در این توافق و ماندگاری آن اجرایی و عملیاتی کرد چرا که عدم تعادل در این توافق عملا منجر به از دست رفتن فلسفه وجودی توافق هسته ای و فروپاشی آن می‌شد و ایران با گام‌های برگشت پذیر برای حفظ این توافق گام برداشته است.

طی سال‌های اخیر ترامپ تلاش زیادی کرد تا با زور و فشار حداکثری به زعم خود به توافقی بهتر با ایران دست یابد. توافقی که به زعم وی هم محدودیت‌های زمانی آن افزایش یابد، هم برنامه موشکی و هم فعالیت‌های منطقه ای ایران را پوشش دهد. ترامپ در حالی در دستیابی به توافقی بهتر با ایران ناکام ماند که این روزها هر از گاهی در برخی محافل سیاسی و دیپلماتیک شنیده می‌شود.

با این حال پیام تهران در این خصوص تقریبا ثابت بوده است برجام توافقی است که نتیجه سال‌ها مذاکره سنگین و طولانی بوده و قرار نیست دوباره مورد مذاکره مجدد قرار بگیرد. در واقع اگر قرار است کشورها با نگاهی مثبت و توام با حسن نیت به احیای توافق برجام امیدوار باشند باید قبل از هر چیز تعهدات بر زمین مانده خود را اجرایی کنند وگرنه ایران هم در این مدت تجربه کارشکنی و بی‌عملی طرف‌های مقابل را دیده و خواستار تضمین طرف‌های مقابل برای جلوگیری از تکرار این وضعیت خواهد بود.

منبع: ایرنا