پشت‌پرده لغو تحریم‌های سوریه توسط آمریکا؛ جولانی باید در اِزایش چه کند؟

لیلا پایدار- کنگره طی  روزهای گذشته تحریم‌های اعمال شده علیه سوریه در زمان حکومت بشار اسد، را به طور دائم لغو کرد درحالیکه پیشتر ترامپ، دو بار اجرای تحریم‌ها را به حالت تعلیق درآورده بود. سنای آمریکا لغو قانون «قیصر» (تحریم‌های سوریه) که در دسامبر ۲۰۱۹ تایید شده بود را به عنوان بخشی از یک بسته دفاعی سالانه تصویب کرد. سنا با ۷۷ رای موافق در برابر ۲۰ رای مخالف به این قانون که انتظار می‌رود توسط ترامپ امضا شود، رای مثبت داد. جین شاهین، سناتور دموکرات در کمیته روابط خارجی سنا، گفت: «این تصمیم که مورد حمایت گسترده قانونگذاران هر دو حزب است، گامی تعیین‌کننده در جهت اعطای فرصتی واقعی به مردم سوریه برای بازسازی پس از دهه‌ها رنج غیرقابل تصور است.

 در همین راستا حسین ربیعی کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با خبرنگار اعتمادآنلاین درباره لغو تحریم‌های سوریه توسط کنگره آمریکا اظهار کرد: رفت‌وآمدهای اخیر جولانی به کشورهای عربی و همچنین سفر او به ایالات متحده، به‌علاوه اظهارنظرهایی که درباره اسرائیل داشته و احتمال کنار آمدن امنیتی با این رژیم، نشان می‌دهد که آمریکا به‌دنبال اعطای امتیازاتی به گروه حاکم جدید در سوریه است. این امتیازات می‌تواند در ازای کوتاه آمدن آن‌ها در برابر اسرائیل باشد تا بتوانند چنین رویکردی را برای افکار عمومی خود توجیه کنند.

وی افزود: به نظر می‌رسد این تصمیم واقعی باشد و سوریه بتواند از این فرصت برای بهبود مناسبات خود با کشورهای عربی منطقه و سایر کشورها استفاده کرده و در سیاست خارجی خود تغییر رویه دهد.

ربیعی در پاسخ به این پرسش که در قبال لغو تحریم‌ها چه خواسته‌ای از جولانی مطرح شده است، گفت: در روزهای اخیر، اخباری منتشر شده مبنی بر اینکه اسرائیل مناطقی از جنوب سوریه را که در اختیار گرفته، به احتمال زیاد برای مدت طولانی حفظ خواهد کرد و از آن‌ها به‌عنوان منطقه حائل استفاده می‌کند. به نظر می‌رسد جولانی در برابر این اقدام اسرائیل، واکنش یا اعتراض جدی نخواهد داشت. این مسأله امتیاز بسیار بزرگی برای آمریکا و اسرائیل محسوب می‌شود.

او ادامه داد: در صورتی که سوریه در آینده قابل پیش‌بینی به سمت عادی‌سازی روابط با اسرائیل حرکت کند، این تحول دستاورد بسیار مهمی برای آمریکا و اسرائیل خواهد بود. این وضعیت را باید با دوران حکومت بشار اسد مقایسه کرد؛ زمانی که سوریه دشمن مستقیم اسرائیل محسوب می‌شد. برای تل‌آویو و واشنگتن، تغییر سوریه از یک دشمن به کشوری همراه یا حداقل بی‌طرف، ارزش راهبردی بالایی دارد و در این چارچوب، لغو تحریم‌ها پاداش چندان بزرگی هم به حساب نمی‌آید.

این کارشناس مسائل خاورمیانه همچنین به خبری مبنی بر ممنوعیت کامل ورود شهروندان سوریه به آمریکا اشاره کرد و گفت: لغو تحریم‌ها اقدامی در سطح دولت‌هاست، اما به نظر می‌رسد نگاه ایالات متحده به مردم سوریه متفاوت است. آمریکا احتمالاً نگران است که همه شهروندان سوریه حامی حکومت جدید نباشند و در میان افرادی که قصد ورود به این کشور را دارند، کسانی وجود داشته باشند که تهدید امنیتی تلقی شوند؛ چه در قالب اقدامات تروریستی و چه در اشکال دیگر.

وی افزود: این رویکرد نشان می‌دهد که ایالات متحده خود نیز نسبت به میزان همراهی مردم سوریه با حکومت فعلی اطمینان کامل ندارد و نوعی شکاف میان دولت جدید و جامعه سوریه را مفروض می‌گیرد. به همین دلیل، به دولت امتیاز می‌دهد اما این امتیازات را به مردم تعمیم نمی‌دهد.

ربیعی درباره احتمال عادی‌سازی روابط سوریه با اسرائیل در آینده نزدیک، گفت: هنوز برای چنین پیش‌بینی‌ای زود است. سوریه احتمالاً منتظر تصمیم کشورهای عربی بزرگ منطقه، به‌ویژه عربستان سعودی، خواهد ماند. در شرایط فعلی، حرکت در این مسیر می‌تواند با مخالفت‌های داخلی و منطقه‌ای مواجه شود.

او تأکید کرد: پس از عادی‌سازی روابط میان عربستان و اسرائیل، می‌توان انتظار داشت که سوریه نیز به این سمت حرکت کند. در حال حاضر، همین که دمشق در برابر اقدامات اسرائیل علیه سوریه واکنش عملی، اعتراض جدی یا حتی رایزنی دیپلماتیک انجام نمی‌دهد، خود یک امتیاز بزرگ برای اسرائیل محسوب می‌شود.