نگاهی تحلیلی به جنگ غزه؛ نتانیاهو در برزخ ادامه یا پایان جنگ است- بخش دوم

سید عماد حسینی- با وجود گذشت ۶ ماه از جنگ غزه، اسرائیل عملاً نشان داده که هنوز از شوک هفتم اکتبر خارج نشده است.

تفاوت شرایط امروز نزد نتانیاهو و سیاست‌گذاران ارشد اسرائیل با روزهای اولیه بعد از عملیات طوفان‌الاقصی این است که کشورهای غربی اگر در ابتدا و حتی چند ماه اول علناً با پروپاگاندای اسرائیلی همراهی داشتند، امروز دیگر برای آنها هم این حجم از جنایات تل‌آویو علیه غیرنظامیان غزه قابل هضم یا به تعبیری واضح‌تر برای افکار عمومی توجیه‌پذیر نیست.

این تصور در میان سیاست‌گذاران اسرائیلی و شاید غربی وجود داشت که شوک را باید با شوک پاسخ داد و اگر حماس با اقدام غافلگیرکننده خود بزرگ‌ترین تلفات را به اسرائیل در طول تاریخش وارد کرده و آن را تا مرز فروپاشی پیش برده، می‌توان با حملات شدید و پرتلفات شوک بزرگی به جامعه فلسطینی وارد و از این طریق حماس را وادار به تسلیم شدن در برابر خواست اسرائیل کرد.

اما تاب‌آوری حماس و مقاومت فلسطینی از یک سو، شکیبایی دور از انتظار مردم غزه در مقابل این حملات، همراه شدن افکار عمومی جهانی علیه جنایات اسرائیلی‌ها و ورود پارامترهای بی‌سابقه‌ای همچون حوثی‌های یمن و مقاومت عراق به این جنگ، ابعاد جدیدی به آن بخشید.

در حالی که در نقطه مقابل، اسرائیل هم جز در بخش حملات ویرانگرانه و تخریب و قتل عام در تحقق هیچ یک از اهداف خود توفیقی نداشته است.

چاک شومر عضو دموکرات و یهودی کنگره آمریکا در این باره می‌گوید: زیان‌‌هایی که نتانیاهو به اسرائیل وارد کرده بی‌سابقه بوده و باعث شد اسرائیل در جهان منزوی شود.

باید گفت نتانیاهو که حتی پیش از جنگ طوفان‌الاقصی هم به نقطه پایان زندگی سیاسی خود نزدیک شده و شنبه‌های اعتراض تا مرز تمرد نظامیان به‌ویژه خلبانان اسرائیل معترض به اصلاحات قضائی پیش رفته بود، امروز خوب می‌داند که پایان بدون پیروزی قاطع (رسیدن به حداکثر سقف اهداف اعلام‌شده) فقط شرایط سیاسی‌اش را بغرنج‌تر می‌کند و پرونده شکست ۷ اکتبر را هم به پرونده‌های فسادش خواهد افزود.

در این میان مراکز سیاست‌گذاری اسرائیل که به بی‌نتیجه بودن استراتژی ارتش اسرائیل در ادامه حملات نظامی کور اطمینان پیدا کرده‌اند به دنبال راهکار جدیدی برای رخنه به ساختار شبه‌منسجم فلسطینیان غزه هستند.

به اعتقاد برخی از کارشناسان، شوک حملات خونین و پرتلفات اسرائیل به فلسطینیان باعث شده است فلسطینیان نه‌تنها به دلایل انتقام‌جویانه و مبارزه‌طلبی بلکه حتی به طور غریزی و ناخودآگاه به نوعی انسجام برسند.

از همین رو اسرائیل طرح امنیتی جدیدی روی میز قرار داده که محور اصلی آن شکاف افکندن بین فلسطینیان است، شکاف و اختلافی که از نظر تل‌آویو ایده‌آل‌ترین شکل ایجاد آن، وقوع جنگ داخلی بین فلسطینیان خواهد بود.

از مدت‌ها پیش مساله حضور ساختاری همسو با اسرائیل یا حتی نسخه‌ای از تشکیلات خودگردان در نوار غزه مطرح بود، نام‌های مختلفی از جمله محمد دحلان نیز به عنوان حاکم بعدی نوار غزه اعلام شده بود اما همه این اطلاعات در حد سبک و سنگین کردن نوع واکنش جامعه فلسطینی بود که اکثراً هم پیش از اجرایی شدن شکست خورده یا در حال حاضر مسکوت نگه داشته شده‌اند.

این بار محافل امنیتی اسرائیلی تلاش دارند از داخل ساختار جامعه غزه افرادی را مجبور به همکاری کنند.

خبرهای رسیده حکایت از آن دارد که طرح امنیتی جدید اسرائیل به دنبال وارد کردن نام شماری از شخصیت‌های اجتماعی غزه است تا از این طریق شکافی در این جامعه به وجود آورد.

اسرائیل با استفاده از اهرم کمک‌های بین‌المللی شماری از افراد ساکن نوار غزه را که پیش از این بازداشت کرده بود یا رهبران قبایل غزه را که اتفاقاً مشکلاتی هم با حماس داشته‌اند، به لشکر نوار غزه منتقل کرد و کوشید تا آنها را وادار به همکاری کند، اما بعد از مخالفت آنها با این امر حتی پیشنهاد محول کردن مسئولیت انتقال و توزیع کمک‌های بشردوستانه را با آنها در میان گذاشت، که آنها باز هم با این پیشنهاد مخالفت کردند و همین امر باعث شده است اسرائیل خواهان حضور سرویس‌های امنیتی و اطلاعاتی تشکیلات خودگردان شود و در این باره گفته می‌شود برخی از نهادهای بین‌المللی نیز تلاش دارند به تشکیل این ساختار فلسطینی برای جایگزینی نهادهای مدیریتی حماس کمک کنند.

این پروژه در حال حاضر و تا زمان یافتن شخصیت‌ها و طرف‌‌های تاثیرگذارِ حاضر به همکاری با اشغالگران، زیرپوستی در دست انجام است، گرچه طرح‌های پرسروصداتری همچون احداث اسکله غزه نیز با هدف اعلام رساندن کمک‌های بشردوستانه- اما برای تحقق اهداف پنهان بسیار مهم‌تر- نیز به مرحله اجرا رسیده است که در قسمت‌های بعد به آن خواهیم پرداخت.