اعمال قانون علیه اینستاگرام در کشورهای مختلف چه ساز و کاری دارد؟

کشورهای مختلف برای مواجهه با تخلفات در شبکه‌های اجتماعی ازجمله اینستاگرام، راهکارهای سخت‌گیرانه‌ای که متضمن تقویت نهادهای نظارتی و پلیس باشد، وضع کرده‌اند.

در کشور ما در پی صحنه‌گردانی شبکه‌های اجتماعی خارجی در میانه اعتراضات، بار دیگر کنترل سیاست‌های پلتفرم‌هایی از قبیل اینستاگرام در کانون توجهات محافل رسانه‌ای قرار گرفته است.

اگرچه در پی اعتراضات، برخی مسئولان اظهارنظر کرده و جلساتی درباره ادامه فعالیت اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی غیربومی تشکیل‌شده است اما آنچه در این زمینه واضح است این است که محتوای فضای مجازی و نحوه انتشار آن در کشور ما قانونمند نیست و چارچوب مشخصی ندارد.

از سوی دیگر آنچه خلاء آن بیش‌ازپیش احساس می‌شود، نحوه مواجهه و مقابله ما با اینستاگرام است چراکه از قوانین داخلی کشور پیروی نمی‌کند. این در حالی است که کشورهای مختلف در سراسر جهان با وضع قوانینی در مقابل محتوای نفرت پراکنی و خشونت‌آمیز فضای مجازی، سعی دارند کاربرانشان را محافظت کنند.

قوانین بازدارنده علیه اینستاگرام

قوانین بازدارنده در این کشورها اجازه گسترش چنین محتوایی در فضای مجازی را نمی‌دهد و در صورت حذف نشدن آن جریمه‌ها و تنبیهاتی در انتظار شبکه‌های اجتماعی متخلف است.

برخی کشورها اینستاگرام را ملزم کرده‌اند دراین‌باره قوانینی وضع کند و بر اساس قوانین برخی دیگر، محتوای نفرت پراکنی و خشونت‌آمیز ظرف مدت‌زمانی محدود پس از انتشار حذف شود. در غیر این صورت پلتفرم متخلف جریمه می‌شود. به هر روی آنچه در ادامه می‌خوانید مجموعه‌ای از قوانینی است که کشورهای مختلف طی سالیان اخیر برای مقابله با نفرت پراکنی و محتوای خشونت‌آمیز در فضای مجازی به‌ویژه اینستاگرام وضع کرده‌اند.

تلاش انگلیس برای حذف محتوای نامناسب از اینستاگرام

این کشور در حال حاضر مشغول بررسی و اصلاح قانون ایمنی آنلاین است تا موارد و جرائم بیشتری را در برگیرد. با اصلاح این قانون پلتفرم‌هایی شامل اینستاگرام که محتوای غیرقانونی را به نمایش بگذارند با جریمه‌های کلان و یا مسدود شدن روبرو می‌شوند.

در این قانون آزارهای آنلاین، غیرقانونی محسوب می‌شوند. نمونه‌های آن عبارت‌اند از سوءاستفاده از کودکان، استفاده از اینترنت برای مقاصد تروریستی، جرائم مربوط به نفرت و همچنین نفرت پراکنی، آزار، قلدری سایبری و سوءاستفاده آنلاین. در این میان پلتفرم‌های آنلاین اپ‌ها و نرم‌افزارها باید محتوای خود را مدیریت کنند. در حال حاضر هرکسی که پلتفرم‌های آنلاین را مدیریت می‌کند بر اساس قانون انگلیس موظف به حذف محتوای غیرقانونی آنلاین است.

برای این منظور، اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی باید به شکل ایمن‌تری طراحی شوند. این بدان معنا است که ویژگی‌های بنیادین ایمنی باید در طراحی وب‌سایت، اپ یا نرم‌افزار لحاظ شوند. همچنین کاربران باید محتوای غیرقانونی را به نیروی‌های مجری قانون و پلیس اطلاع دهند.

راهکار انگلیس برای دور کردن جوانان از جرائم و قدرتمندتر کردن پلیس

این کشور در اکتبر ۲۰۲۱ میلادی قوانین جدیدی وضع کرد که هدف آن پلتفرم‌های اشتراک‌گذاری ویدئو بود. هدف این قانون حفاظت از کاربران و افراد زیر سن قانونی در مقابل نفرت پراکنی و ویدئوهای خشونت‌آمیز علیه گروه‌هایی خاص است. در همین راستا آفکام (رگولاتور انگلیس در بخش رسانه‌ها)، دستورالعمل جدیدی برای پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، تیک‌تاک، اسنپ چت، ویمو و توییچ اعلام کرد. این پلتفرم‌ها باید اقدامات مناسب جهت محافظت کاربران در مقابل محتوای مخرب را اتخاذ کنند. محتوای تروریستی، نژادپرستی و غیره بخشی از این محتوای خشن به‌حساب می‌آیند.

اما پیش از آن و در سال ۲۰۱۹ میلادی ساجد جاوید وزیر کشور وقت انگلیس و رئیس کارگروه خشونت جدی انگلیس بودجه ۱.۳۸ میلیون پوندی برای این کارگروه تعیین کرد تا پایان ماه میهمان سال اجرایی شود. تیم ۱۷ نفره شامل نیروی پلیس و افسرانی بود که وظیفه آن‌ها حذف محتوای مربوط به گروه‌های جنایت‌کارانه در فضای آنلاین بود. همچنین این کارگروه محتوای خطرناک در شبکه‌های اجتماعی را مشخص می‌کند تا آن‌ها را به‌طور دائم حذف کنند. این مرکز بخشی از استراتژی خشونت جدی دولت انگلیس برای دور کردن جوانان از جرائم و همچنین قدرتمندتر کردن واکنش پلیس بود.

جریمه 1.25 یورویی فرانسه برای اینستاگرام

این در حالی است که فرانسه نیز در سال ۲۰۱۹ میلادی قانونی برای مقابله با تخلفات در شبکه‌های اجتماعی وضع کرد. این قانون اینستاگرام و سایر پلتفرم‌های آنلاین را ملزم می‌کرد تا محتوای خشن و نفرت پراکنی که توسط کاربران مشخص‌شده را تا ۲۴ ساعت حذف کنند. اگر پلتفرم این قانون را نقض می‌کرد، با جریمه‌ای ۱.۲۵ میلیون یورویی روبرو می‌شد.

اینستاگرام هر 6 ماه یک‌بار گزارشی از تخلفات را به دولت آلمان ارائه می‌کند

آلمان نیز یکی از کشورهایی است که در این زمینه قوانینی وضع کرده است. قانون اجرایی شبکه یا NetzDG که به قانون فیس‌بوک نیز مشهور است برای مقابله با نفرت پراکنی و اخبار جعلی در شبکه‌های اجتماعی در این کشور وضع‌شده است.

این قانون شبکه‌های اجتماعی با بیش از ۲ میلیون کاربر را ملزم به حذف محتوای غیرقانونی واضح در ۲۴ ساعت و محتوای غیرقانونی ضمنی طی ۷ روز پس از پست آن، می‌کند. شبکه اجتماعی خاطی با جریمه‌ای تا ۵۰ میلیون یورو روبرو می‌شود. محتوای حذف‌شده باید حداقل تا ۱۰ هفته بعد نیز حذف شود و پلتفرم‌ها باید هر ۶ ماه یک‌بار گزارش‌های شفافیت درباره محتوای غیرقانونی را ارائه کنند. این قانون در سال ۲۰۱۷ میلادی تصویب شد و از ۲۰۱۸ میلادی اجرایی شده است.

اخذ تعهد از شبکه‌های اجتماعی در نیوزیلند

نیوزلند نیز درباره حذف محتوای غیرقانونی، قانون مشخصی دارد. پس از حمله تروریستی کرایست چرچ در این کشور ساز و کاری برای مقابله صریح‌تر با محتوای خشونت‌آمیز و نفرت پراکنی در نظر گرفته شد. در آن حمله یک فرد افراط‌گرا با حمله به مسجدی حدود ۵۰ نفر را به قتل رساند و کل این فرایند را به‌طور زنده در فیس‌بوک پخش کرد.

تیم ایمنی دیجیتال در وزارت امور داخلی مسئولیت ایمن نگه‌داشتن شهروندان این کشور نسبت به آزارهای آنلاین و همچنین اجتناب از گسترش محتوای مخربی را دارد که خشونت را ترویج می‌کند. از مسئولیت‌های این تیم شناسایی محیطی است که محتوای خشونت‌آمیز ایجاد و در فضای آنلاین به اشتراک می‌گذارد. همچنین این تیم وظیفه اجتناب، دور کردن و در صورت لزوم تعقیب قانونی افرادی را بر عهده دارد که محتوای مخرب را در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارند. دیگر اقدام این کشور تعهد دولت و شرکت‌های فناوری برای حذف محتوای تروریستی و خشونت‌آمیز در فضای آنلاین است. همچنین طبق قانونی در ۲۰۲۰ میلادی که به پارلمان این کشور ارائه‌شده، پخش زنده هرگونه محتوای غیرقانونی مانند رویداد تروریستی کرایست چرچ یک جرم قانونی است. دولت می‌تواند دستور حذف محتوای آنلاین را به پلتفرم اعلام کند.

جریمه‌های کلان استرالیا در انتظار پلتفرم‌های متخلف

استرالیا نیز یکی دیگر از کشورهایی است که قوانینی درزمینه محتوای خشونت‌آمیز و نفرت پراکنی در فضای آنلاین است. در این کشور اینستاگرام و دیگر پلتفرم‌ها ملزم به حذف محتوای منزجرکننده و خشن هستند، در غیر این صورت با جریمه‌های کلان روبرو می‌شوند.

کمپین گسترده هند برای مقابله با محتوای خشونت‌آمیز و نفرت پراکنی در اینستاگرام

هند با ۵۰۰ میلیون کاربر آنلاین و تاریخچه‌ای از گسترش اخبار جعلی در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها که گاهاً به خشونت منجر شده، یکی از کشورهایی است که بازبینی محتوا در آن اهمیت زیادی دارد. قانونمندسازی محتوا تحت قانونی به نام قانون فناوری اطلاعات (ITA) قرار دارد. استفاده از اینترنت برای انتشار محتوای تروریستی تحت جرائم سایبری قانون فناوری اطلاعات قرار می‌گیرد.

با این قانون که در سال ۲۰۰۰ میلادی وضع و در سال ۲۰۰۵ میلادی اصلاح‌شده، چارچوبی برای مقابله با تروریسم سایبری در هند به وجود آمده است. در سال ۲۰۱۵ میلادی دادگاه عالی هند رأی داد شرکت‌های فناوری باید به‌طور فعال پلتفرم‌ها را برای وجود محتوای غیرقانونی رصد کنند. در سال ۲۰۱۵ میلادی مشخص شد استفاده از دستگاه‌های ارتباطی برای به اشتراک‌گذاری اطلاعاتی که به‌شدت اهانت‌آمیز است یا ماهیت تهدیدآمیزی دارد در کنار اخبار جعلی که نفرت و دشمنی به وجود می‌آورد، ممنوع است. در همین راستا شرکت‌های فناوری ملزم هستند در صورت دریافت دستور از دادگاه یا دولت، محتوای مذکور را حذف کنند. همچنین سازمان‌های دولتی و قضایی می‌توانند از پلتفرم‌های اینترنتی شامل اینستاگرام بخواهند محتوای غیرقانونی را حذف کنند.

ساز و کار «سیلیکون ولی» آسیا برای مقابله با جرائم سایبری

سنگاپور یکی از هاب‌های اصلی فناوری در آسیاست و در حقیقت جایگزین آسیایی سیلیکون ولی به‌حساب می‌آید. بسیاری از شرکت‌های فناوری بزرگ ازجمله فیس‌بوک، مایکروسافت، گوگل و یوتیوب مقری در سنگاپور دارند.

این کشور در اکتبر ۲۰۱۶ میلادی «قانون عملکرد اینترنت»(Internet Code of Practice) را تصویب کرد که مبنایی برای وظایف سرویس‌های اینترنتی و تهیه‌کنندگان محتوا در سنگاپور مشخص می‌کند. علاوه بر آن «چارچوب نظارتی اینترنت»(Internet Regulatory Framework) در این کشور وضع‌شده که نمای کلی از رویکرد سنگاپور به مقررات آنلاین را نشان می‌دهد و با «قانون عملکرد اینترنت» نیز مرتبط است. قانون «حفاظت در مقابل محتوای اشتباه و دست‌کاری آنلاین» (POFMA) نیز در اکتبر ۲۰۱۹ در سنگاپور تصویب‌شده که مربوط به کنترل گسترش اخبار جعلی از طریق صدور دستور برای اصلاح و حذف محتواست. در همین راستا سازمان IMDA بر اجرای این قوانین در کشور نظارت دارد.

چارچوب قانون‌گذاری این کشور به‌طور خاص محتوای تروریستی آنلاین را هدف می‌گیرد. البته در این خصوص، ممنوعیت محتوای آنلاینی که نفرت را ترویج می‌کند نیز مبنایی برای حذف محتوا به‌حساب می‌آید. تمام محتوای اینترنت و تهیه‌کنندگان سرویس شامل اینستاگرام در سنگاپور باید از قانون عملکرد اینترنت پیروی کنند. در صورت نقض قانون IMDA قدرت وضع تحریم ازجمله تصویب جریمه بر شرکت‌های فناوری را دارد.