شتاب نابرابر در جاده مخصوص؛ ایران‌خودرو فراتر از برنامه و خودروسازان خصوصی در مسیر رشد

خودرو و نیرو محرکه، عملکرد خودروسازان کشور در دو ماه نخست سال ۱۴۰۴ نشان‌دهنده روندهای متفاوت و قابل‌تحلیلی در میان شرکت‌های بزرگ خودروساز است. در این میان، ایران‌خودرو با عبور از برنامه تولیدی خود و رقبا با عقب‌گرد نسبت به سال گذشته و برنامه مصوب، دو مسیر متضاد را تجربه کرده‌اند؛ در حالی‌که شرکت‌هایی مانند کرمان‌موتور و بهمن‌موتور، رشد قابل‌توجهی را ثبت کرده‌اند.

عملکرد ایران‌خودرو: عبور از برنامه و ثبت رشد تولید

ایران‌خودرو در اردیبهشت ۱۴۰۴ با تولید ۸۱ هزار و ۳۱۰ دستگاه خودرو، نه‌تنها رشد ۱۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته را تجربه کرده، بلکه موفق به تحقق ۱۰۶ درصدی برنامه تولید خود نیز شده است. این عملکرد نشان از ثبات نسبی در زنجیره تأمین، توان تولید و پاسخگویی مناسب به تقاضای بازار دارد و ایران‌خودرو را در صدر جدول تحقق برنامه و رشد تولید قرار داده است.

کاهش تولیدرقبا

 اما برخلاف ایران خودرو، رقیب سنتی اش با کاهش ۲۰ درصدی تولید نسبت به سال گذشته و عقب‌ماندگی ۷ درصدی از برنامه مصوب، عملکرد ضعیفی را در بین خودروسازان بزرگ کشور ثبت کرده است. تولید  این شرکت در این دوره به ۵۶ هزار و ۱۵۵ دستگاه رسیده که کاهش ۱۴ هزار و ۴۴۷ دستگاهی نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد. 

رشد چشمگیر کرمان‌موتور و بهمن‌موتور

در میان خودروسازان خصوصی، کرمان‌موتور با رشد ۷۳ درصدی و بهمن‌موتور با رشد ۸۰ درصدی تولید نسبت به مدت مشابه سال گذشته، عملکردی درخشان را رقم زده‌اند. به‌ویژه بهمن‌موتور که با تحقق ۶۸ درصدی برنامه خود، هنوز جای رشد دارد، اما رشد عددی بیش از دو هزار دستگاهی نشان‌دهنده احیای ظرفیت تولیدی این شرکت است. این رشد می‌تواند حاصل از عرضه مدل‌های جدید، بازاریابی مؤثر یا بهبود در زنجیره تأمین باشد.

در مجموع، تولید هفت خودروساز عمده کشور تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۴ به ۱۶۸ هزار و ۴۸۴ دستگاه رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، کاهش ۴ درصدی را تجربه کرده است. با این حال، این کاهش عمدتاً ناشی از افت شدید در سایپا، مدیران خودرو و شرکت‌های کوچکتر مانند آرین‌پارس‌موتور و خودروسازی فردا است؛ در حالی‌که ایران‌خودرو، کرمان‌موتور و بهمن‌موتور عملکردی مثبت از خود نشان داده‌اند.

این آمارها لزوم بازنگری در راهبردها و سیاست‌های تولیدی در سطح کلان صنعت خودرو را برجسته می‌سازد؛ به‌ویژه برای شرکت‌هایی که از برنامه خود عقب‌مانده‌اند و برای حفظ جایگاه رقابتی خود در بازار داخلی و صادراتی، نیازمند اقدامات اصلاحی فوری هستند.