نقشه فرونشست تهران؛ فاجعه‌ای که نزدیک‌تر از همیشه است

لیلا پایدار- معصومه آمیغ‌پی کارشناس مقیم در سازمان نقشه برداری در گفت‌وگو با خبرنگار اعتمادآنلاین در باب گزارش اخیر این سازمان درباره میزان فرونشست زمین در تهران و البرز گفت: چند وقت اخیر، شاهد آن بوده‌ایم که بالاترین مقام اجرایی کشور، یعنی ریاست محترم جمهوری، به پیگیری قضیه تهران ورود کرده و بسیاری از دستگاه‌های مسئول را فراخوانده است. این پیگیری‌ها امیدواری‌هایی را در زمینه اثرگذاری بر جلوگیری از بحران‌هایی که به فرابحران تبدیل شده‌اند، ایجاد کرده است.

به گفته این کارشناس باید در نظر بگیریم که مسئله تأمین آب شور، به دلیل بارگذاری جمعیتی نادرست در کلان‌شهر تهران، به یک بحران تبدیل شده است. این موضوع به‌ویژه در تأمین آب شرب پایدار برای این شهر چالش‌های قابل توجهی را ایجاد کرده است. البته، فشار بر منابع آب زیرزمینی مسلماً راه‌حل مناسبی نیست.

این کارشناس سازمان نقشه برداری همچنین تصریح کرد: در مورد پدیده فرونشست، واقعیت این است که حدود دو تا سه دهه است که این پدیده را در سازمان نقشه‌برداری و سایر سازمان‌های مرتبط اندازه‌گیری و هشداردهی کرده‌ایم. با این حال، به نظر می‌رسد که اقدام جدی در سراسر کشور در این زمینه صورت نگرفته است. پیش از چند سال اخیر، بحث فرونشست بیشتر به معضلات کشاورزی مرتبط بود و با توجه به اقلیم خشکی که کشور ما با آن مواجه است، ضروری است که یک سیستم کشاورزی هوشمند و علمی در کشور پیاده‌سازی شود.

به گفته آمیغ پی ما باید بتوانیم با تغییرات اقلیم جهانی که به خاطر گرمایش و کم‌آبی بر جهان تأثیر گذاشته، به‌ویژه در کشور ما که دارای اقلیم خشک و نیمه‌خشک است، سازگاری ایجاد کنیم. لذا نیاز به استفاده از روش‌های آبیاری مدرن و اصلاح الگوی کشت متناسب با هر اقلیم داریم. شاهد آن هستیم که در استان‌هایی چون اصفهان و فارس، که آثار باستانی ما را تهدید می‌کند، کشت برنج به‌طور غیرمجاز انجام می‌شود.

آمیغ ‌پی در ادامه خاطرنشان کرد: اصلاح الگوی کشت و پیاده‌سازی کشاورزی مدرن در اقلیم ما، یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است که متأسفانه به نظر می‌رسد روند علمی مورد نیاز در کشاورزی ما، به وضعیت کم‌آبی ایران توجه کافی ندارد. یکی از دلایل تأخیر در حل این مشکل، عدم جدیت کافی مسئولین در مواجهه با قضیه کم‌آبی است.

وی همچنین تاکید کرد: موضوع دیگری که به آسیب‌های ناشی از فرونشست و تأمین آب از طریق آب‌های زیرزمینی دامن زده، ضرورت تقسیم جمعیت معقول با ظرفیت هر منطقه است. همچنین، برآورد خسارات ناشی از فرونشست بر سازه‌های سطحی و زیرسطحی و خطوط انتقال نیرو نیز اهمیت دارد؛ موضوعی که متأسفانه متولی خاصی ندارد و به همین دلیل مغفول مانده است.

آمیغ‌پی در پایان گفت: با توجه به اهتمام جدی که به نظر می‌رسد دولت چهاردهم به مسائل فرونشست و کم‌آبی دارد، امیدواریم شاهد فعالیت‌های مؤثری در این زمینه باشیم و این دولت بتواند آغازگر اقدامات جدی برای مهار قضیه فرونشست و سازگاری با کم‌آبی در کشورمان باشد.