مرور کامل فوتبال در سال 2025؛ از سلطه PSG بر اروپا تا چالش سیاسی - مدیریتی

در سالی که هیچ تورنمنت بزرگ ملی فوتبال برگزار نشد، فوتبال باشگاهی تیتر اصلی اخبار را به خود اختصاص داد و پاری‌سن‌ژرمن (PSG) به عنوان یکی از برجسته‌ترین برندگان فصل ۲۰۲۵ مطرح شد.

به گزارش روزنامه اعتماد، PSG فصل را با قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا در اواخر ماه مه به اوج رساند؛ جایی که با پیروزی قاطع ۵-۰ مقابل اینترمیلان، ارزش انسجام تیمی در برابر صرفا گرد آوردن ستاره‌ها را به نمایش گذاشت؛ پیامی که سرمربی تیم، لوییس انریکه، به ‌روشنی بر آن تأکید کرد.

این مربی پیشین تیم ملی اسپانیا، تیمی ساخته که کیفیت فنی را با سرعت و تهاجم ترکیب می‌کند و پس از سال‌ها سلطه داخلی، PSG سرانجام شایستگی کسب نخستین تاج اروپایی خود را به ‌طور کامل اثبات کرد.

عثمان دمبله لحن فصل را از همان ابتدا تعیین کرد و در ادامه به عنوان برنده توپ طلا و بهترین بازیکن مرد فیفا انتخاب شد. با وجود شکست ۳-۰ برابر چلسی در فینال جام جهانی باشگاه‌ها، PSG همچنان در موقعیت مناسبی قرار دارد تا سلطه خود بر فوتبال فرانسه را حفظ کند و بار دیگر مدعی جدی لیگ قهرمانان باشد.

در انگلستان، لیورپول در نخستین فصل آرنه اسلات پس از جانشینی یورگن کلوپ، با قدرت قهرمان لیگ برتر شد. با این حال، پس از هزینه‌های سنگین تابستانی، انتظار تداوم این سلطه جای خود را به فصلی دشوار داده است؛ چرا که خریدهای جدید به‌ سختی با هم هماهنگ شده‌اند و فشارها بر اسلات رو به افزایش است.

بارسلونا نخستین فصل خود تحت هدایت هانسی فلیک را با موفقیت پشت سر گذاشت و به‌رغم محدودیت‌های شدید مالی، قهرمان لالیگا شد؛ آن هم در شرایطی که بازی‌های خانگی خود را به ‌طور موقت در ورزشگاه قدیمی المپیک برگزار می‌کرد و نوکمپ در حال بازسازی بود.

لامین یامال بیشترین توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد، اما فلیک بابت ارتقای سطح بازیکنانی چون رافینیا، پدری، فرمین لوپس و فران تورس نیز تحسین شد. بارسلونا سال ۲۰۲۵ را بار دیگر در صدر لالیگا به پایان رساند و امیدوار است در اروپا نیز مدعی باشد؛ ضمن آنکه بازگشت به نوکمپ می‌تواند فشارهای مالی باشگاه را کاهش بدهد.

رئال مادرید سالی پرنوسان‌تر را تجربه کرد. تیم کارلو آنچلوتی فصل گذشته قهرمانی لیگ را از دست داد و در مرحله یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان حذف شد. سپس ژابی آلونسو پیش از جام جهانی باشگاه‌ها هدایت تیم را بر عهده گرفت. با این حال، مادرید در نیمه‌نهایی این رقابت‌ها مغلوب PSG شد و سال در حالی به پایان رسید که گزارش‌هایی از ناآرامی در رختکن و پرسش‌های تازه درباره آلونسو، پس از نتایج ضعیف، منتشر می‌شد.

در سایر لیگ‌ها، بایرن مونیخ بار دیگر عنوان قهرمانی بوندس‌لیگا را به دست آورد، در حالی که ناپولی با پیروزی ۲-۰ مقابل کالیاری در هفته پایانی، قهرمان سری‌آ ایتالیا شد.

نسخه گسترش‌یافته جام جهانی باشگاه‌ها بار دیگر برتری فوتبال اروپا در سطح جهانی - و همچنین توزیع جوایز مالی‌ای که این برتری را حفظ می‌کند - را برجسته ساخت. 

پنج باشگاه اروپایی به مرحله یک‌چهارم نهایی رسیدند، در کنار فلومیننزه و پالمیراس از برزیل و الهلال عربستان. فلومیننزه الهلال را شکست داد اما در نیمه‌نهایی مغلوب چلسی شد، و چلسی نیز در فینال نمایشی قدرتمند ارائه داد تا PSG خسته را شکست بدهد.

این تورنمنت در عین حال نگرانی‌هایی درباره فشار کاری بازیکنان ایجاد کرد؛ چرا که بسیاری از آنها بدون یک تعطیلات تابستانی واقعی، وارد فصلی طولانی در آستانه جام جهانی ۲۰۲۶ می‌شوند. گرمای شدید و توفان‌هایی که باعث توقف‌های موقت بازی‌ها شد نیز هشداری جدی برای تابستان آینده به شمار می‌رود.

در نگاه به آینده، اسپانیا پس از یک مرحله انتخابی چشمگیر، یکی از مدعیان اصلی جام جهانی ۲۰۲۶ به حساب می‌آید، در حالی که توماس توخل به ‌تدریج در حال تثبیت اقتدار خود در تیم ملی انگلستان است. آرژانتین نیز همچنان از مدعیان محسوب می‌شود، هرچند تردیدهایی درباره حضور لیونل مسی وجود دارد.

مسی همچنان در ایالات متحده خبرساز بود؛ جایی که اینتر میامی قهرمان MLS شد و جوردی آلبا و سرخیو بوسکتس نیز نقش‌های کلیدی ایفا کردند.

در امریکای جنوبی، فلامینگو قهرمان کوپا لیبرتادورس شد و فیلیپه لوئیس با این موفقیت، جایگاه خود را به عنوان یکی از امیدبخش‌ترین مربیان جوان قاره تقویت کرد.

عملکرد الهلال در جام جهانی باشگاه‌ها و قهرمانی الاهلی در لیگ قهرمانان آسیا، تأثیر سرمایه‌گذاری‌های کلان در لیگ حرفه‌ای عربستان را برجسته ساخت؛ هرچند همچنان این پرسش مطرح است که رشد این لیگ حاصل ستاره‌های وارداتی است یا نشانه‌ای از توسعه واقعی فوتبال بومی.

در فوتبال زنان، انگلستان با پیروزی مقابل اسپانیا، قهرمان جهان، در فینال مسابقات قهرمانی اروپا به صدر فوتبال زنان رسید. اسپانیا نیز با هدایت سرمربی جدید خود، سونیا برمودس، با شکست آلمان و قهرمانی در لیگ ملت‌های اروپا در ماه دسامبر، تا حدی این ناکامی را جبران کرد.

علاوه بر اینها فوتبال حواشی زیادی مخصوصا در بعد مدیریتی داشته است. اوج این حواشی در مراسم قرعه‌کشی جام جهانی خودش را نشان داد. جایی که جیانی اینفانتینو نسخه کلیشه‌ای خود را به فوتبال ارائه داد. رییس فیفا توصیف هیات حاکمه فوتبال به عنوان «تامین‌کننده شماره یک شادی برای بشریت» برای بیش از 100 سال را چندین بار تکرار کرد.  نگران‌کننده‌تر اینکه، این تنها مقدمه‌ای برای یک ویدیوی فیفا بود که تفسیری بسیار سیاسی‌ شده از نقش دونالد ترامپ در درگیری‌های جهانی ارایه می‌داد، به عنوان توجیهی برای اعطای یک «جایزه صلح» جدید.

رایج‌ترین واکنش‌ها به این موضوع در فوتبال - از جمله از سوی بسیاری از رأی‌دهندگان به اینفانتینو - شوک، انزجار و خشم، هرچند با کمی تمسخر بود. مردم نمی‌توانستند باور کنند که این ورزش به این شکل مورد استفاده قرار می‌گیرد و همه اینها با فشار یک مرد - اینفانتینو - در حالی که خودش به دنبال جلب رضایت مرد دیگری، یعنی ترامپ، بود انجام می‌شود. حاشیه بعدی قیمت‌های بلیت جام جهانی بود.

در این زمینه تقریبا هیچ اظهارنظر عمومی وجود نداشت، حتی زمانی که قیمت‌های ننگین بلیت جام جهانی فیفا اعلام شد. بعد از آن تلاش فیفا برای شروع یک عقب‌نشینی پس از هجوم خشم هواداران، با ارائه بلیت‌های ۴۵ پوندی به معدود خوش‌شانس‌ها، متعاقبا به عنوان «بازی روابط عمومی» توصیف شد.

در اینجا یک سوال بزرگ به وجود می‌آید. فوتبال متعلق به کیست؟ و چرا ورزش اجازه می‌دهد این اتفاق بیفتد؟ چرا به نظر می‌رسد که اجازه می‌دهد همه‌ چیز بدتر شود؟ چرا مبارزه برای آنچه قرار است نماینده آن باشد، اینقدر کم است؟ دلایل این امر البته واضح است.

مانند جامعه، زیرساخت‌های این بازی نیز به سمت یک مدل اقتصادی - سیاسی خاص هدایت می‌شوند که مخالفت را بسیار دشوار می‌کند. این موضوع در مورد فیفا حتی حادتر است، زیرا این یک سیستم حمایتی است که در آن تا زمانی که درآمدها رو به افزایش باشند، آرا دائما به نفع رییس برگردانده می‌شوند. فیفا می‌تواند از اینفانتینو بر این اساس دفاع کند که رأی‌دهندگان او - یعنی فدراسیون‌های کشورهای مختلف - از او راضی هستند. هیچ‌کس جرات نمی‌کند - یا زحمت - صحبت کردن را به خود نمی‌دهد.