آنچه باید یک سال مانده تا آغاز جام جهانی 2026 بدانید

یک سال تا شروع جام جهانی ۲۰۲۶ باقی مانده است. ما اینجاییم تا درباره آمار و ارقام، سیاست، مسائل مالی، جغرافیا و چهره‌های کلیدی بزرگ‌ترین رویداد ورزشی جهان و بزرگ‌ترین تورنمنتی که فیفا تاکنون برگزار کرده توضیح بدهیم.

به گزارش روزنامه اعتماد و به نقل از اتلتیک، بزرگ‌تر، بهتر، سه کشور میزبان، ۴۸ تیم، ۱۳ میلیارد دلار درآمد پیش‌بینی‌شده برای فیفا. درست مثل یک فست‌فود معروف، رویکرد فیفا نسبت به جام جهانی ۲۰۲۶ نیز «سایز بزرگ» بود.

این مسابقات با حضور ۴۸ تیم، بزرگ‌ترین در تاریخ جام جهانی است. برای اولین ‌بار این رویداد در سراسر یک قاره برگزار می‌شود؛ فاصله بین مکزیکوسیتی (جنوبی‌ترین میزبان) تا ونکوور (شمالی‌ترین) حدود ۴۸۰۰ کیلومتر است. درآمد پیش‌بینی ‌شده فیفا نیز از ۷.۶ میلیارد دلار در دوره چهار ساله منتهی به جام جهانی ۲۰۲۲ به ۱۳ میلیارد دلار رسیده است. یعنی شعار «خیلی بزرگ» سر داده شده است.

دقیقا یک سال دیگر، مسابقات از مکزیکوسیتی با نخستین بازی از ۱۰۴ مسابقه آغاز می‌شود. فیفا همین حالا هم مالک بزرگ‌ترین رویداد ورزشی دنیاست. فقط فینال قطر در سال ۲۰۲۲ را ۱.۵ میلیارد نفر تماشا کردند که این رقم ۱۱ برابر مخاطبان امریکایی سوپربول ۲۰۲۵ بود. انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۶ بیش از ۵ میلیارد نفر بیننده این مسابقات باشند. با افزایش تیم‌ها از ۳۲ به ۴۸ و میزبانی مشترک مکزیک، کانادا و ایالات متحده، فیفا در حال تثبیت  سلطه  خود  است.

ایالات متحده به تنهایی نمونه‌ای از پتانسیل رشد فوتبال به شکل نمایی است. وقتی امریکا میزبان جام جهانی ۱۹۹۴ بود، لیگ MLS حتی وجود نداشت. اما امروز این لیگ باشگاه‌هایی میلیارد دلاری دارد که برخی‌شان از ارزشمندترین باشگاه‌های جهان هستند. لیونل مسی، بهترین بازیکن نسل خود (و شاید تمام دوران) در این لیگ بازی می‌کند. مائوریسیو پوچتینو هم مربی تیم ملی امریکاست؛ یکی از بزرگ‌ترین نام‌هایی که تا حالا روی نیمکت این تیم  نشسته  است.

فوتبال مدت‌زمانی طول کشید تا در امریکا جا بیفتد؛ اما حالا کم‌کم جا باز می‌کند. میزبانی جام باشگاه‌های جهان در امسال و جام جهانی در سال آینده، بخشی از فشار تجاری فیفاست برای حضور پررنگ‌تر در بازار امریکای شمالی. هر چقدر هم که بحث‌های سیاسی در تخصیص میزبانی وجود داشته باشد، یک نکته قطعی است: وقتی جام جهانی آغاز شود، دیگر هیچ رویدادی حتی نزدیک به آن  نیست.

آیا همه ‌چیز به موقع آماده خواهد  شد؟

انتخاب میزبان از سوی فیفا، بیش‌ از‌ پیش محل مناقشه شده است. همین‌طور که در مورد روسیه در سال ۲۰۱۸ و قطر در ۲۰۲۲ صادق بود، اکنون هم درباره عربستان سعودی برای ۲۰۳۴ همین طور است که بدون هیچ رقیبی برنده شد. بسیاری معتقدند که مدیران فوتبال، نگرانی‌های جدی مانند حقوق بشر را  نادیده می‌گیرند.

در مورد جام ۲۰۲۶، انتخاب ایالات متحده در کنار مکزیک و کانادا، نیازمند همکاری گسترده بین فیفا و کاخ سفید بود. جارد کوشنر، داماد دونالد ترامپ، رییس‌جمهور وقت امریکا نقش کلیدی در پشت‌پرده برنده شدن پیشنهاد مشترک موسوم به «متحد» داشت. بعدتر رییس فیفا، جانی اینفانتینو رابطه نزدیکی با ترامپ برقرار کرد، به شکلی که برخی از همکارانش را نگران کرده است.

با این حال، امریکای شمالی از نظر زیرساختی آماده است. بیشتر امکانات لازم از قبل وجود دارد و برخلاف جام‌های قبلی، نیازی به ساخت ورزشگاه‌های جدید نیست. فقط اصلاحاتی نیاز است. ۱۱ شهر امریکایی میزبان مسابقات، در حال مذاکره با دولت فدرال برای دریافت ۶۲۵ میلیون دلار بودجه امنیتی هستند. اما هنوز شور و هیجان عمومی زیادی دیده نمی‌شود. همچنین، ممنوعیت مسافرتی اخیر ترامپ می‌تواند بر ورود تیم‌هایی مثل ایران تأثیرگذار باشد. اما برخلاف جام‌های قبلی، این ‌بار آمادگی لجستیکی میزبان‌ها  تقریبا  قطعی است.

محبوب‌ترین‌ها

آرژانتین و لیونل مسی (اگر هنوز انرژی‌اش باقی مانده باشد) مدافع عنوان قهرمانی‌اند. شرط‌بندها فرانسه را کمی جلوتر می‌دانند و اعتماد عمومی هم دارد به لامین یامال و تیم اسپانیا گرایش پیدا می‌کند. کریستیانو رونالدوی ۴۱ ساله هم به احتمال زیاد حضور دارد. اما به‌ جز او و مسی، جام جهانی ۲۰۲۶ فصل جدیدی از تاریخ فوتبال خواهد بود.

تیم ملی امریکا، شکست‌خورده  در مقابل سوییس

هواداران امریکایی امیدوارند که ۲۰۲۶، سال درخشش تیم ملی‌شان باشد. اما عملکرد پوچتینو تاکنون ناامیدکننده بوده است. تیمش اخیرا در یک بازی دوستانه با نتیجه ۴-۰ از سوییس شکست خورد و این چهارمین باخت پیاپی تیم بود. اشتباهاتی مانند اشتباه جانی کاردوسو مقابل ترکیه، همه ‌چیز را خراب کرده‌ است.

کارشناس تیم ملی امریکا وضعیت کنونی را چنین توصیف می‌کند: «ماه عسل تمام شده است. باخت‌های اخیر در لیگ ملت‌ها، هم هواداران نگران را ناراحت کرده، هم خود سرمربی را که از بازیکنانش انتظار بیشتری داشت. حالا پوچتینو سعی دارد با ترکیبی متکی بر بازیکنان لیگ MLS اوضاع را تغییر بدهد. او باید تا پیش از جام، بین بازیکنانش ارتباط ایجاد کند و روحیه مثبتی بسازد و البته نتایجی هم به دست آورد.»  به‌ نظر می‌رسد اوضاع  تیم ملی  امریکا  اصلا  مساعد نیست.

تیم‌هایی که حضورشان  قطعی شده

از سال ۲۰۰۱، فیفا قانون حذف صعود خودکار قهرمان دوره قبلی را تصویب کرد. خوشبختانه، آرژانتین با قدرت از گروه مقدماتی امریکای جنوبی صعود کرد و برای دفاع از عنوان آماده است.

تا این لحظه، ۱۳ کشور حضورشان در جام جهانی ۲۰۲۶ قطعی شده: آرژانتین، امریکا، مکزیک، کانادا (سه میزبان)، برزیل، استرالیا، کره‌جنوبی، ژاپن، ایران، اکوادور، ازبکستان و اردن (که هر دو برای اولین‌ بار صعود کرده‌اند). نیوزیلند نیز در مسابقات اقیانوسیه به ‌طور متوسط نزدیک به ۶ گل در هر بازی زده و صدرنشین است.

نگاه‌ها حالا به قرعه‌کشی دسامبر (احتمالا در لاس‌وگاس) دوخته شده است. تیم‌هایی که باید زیرنظر بگیرید: نایب‌قهرمان کوپا آمه‌ریکای ۲۰۲۴ یعنی کلمبیا هنوز باید تلاش کند. کالدونیای جدید، با جمعیت تنها ۲۹۰ هزار نفر هنوز در رقابت است. نروژ هم با رهبری ارلینگ هالند در گروهی که ایتالیا در حال فروپاشی است، عملکرد عالی دارد و شاید پس از ۳۰ سال راهی جام جهانی شود.

ستارگان احتمالی

هر جام جهانی یک ستاره جدید معرفی می‌کند، اما در سال ۲۰۲۶، لامین یامال دیگر چهره ناشناخته‌ای نیست. او ممکن است فقط ۱۷ سال داشته باشد و در جام جهانی بازی نکرده باشد، اما تا آن زمان احتمالا همه ‌چیز را برده، حتی شاید توپ طلا را.

یامال واقعا پدیده‌ای واقعی است. بارسلونا حداکثر ۸۸۰ هزار دلار در هفته به او می‌پردازد. کارت‌های تجاری با عکسش سر به فلک کشیده‌اند. او گل‌هایی می‌زند که از راست می‌آید و با پای چپ تمام می‌کند و تنوع حرکاتش مدافعان را دیوانه می‌کند.

نویسندگان فهرستی از ۱۰ بازیکن را معرفی کرده‌اند که احتمالا در جام جهانی می‌درخشند. البته دو نامی که ذکر نشده ولی نباید از آنها غافل شد: رایان چرکی و مایکل الیسه از فرانسه. الیسه فصل اولش در بوندس‌لیگا را با ۱۲ گل و ۱۵ پاس گل به پایان رسانده و در حال  انفجار  است.

بازگشت به جام جهانی ۹۴

برای کسانی که جام جهانی ۱۹۹۴ را به‌یاد دارند، دو صحنه فراموش‌نشدنی است: پنالتی افتضاح دایانا راس در مراسم افتتاحیه و ضربه پنالتی معروف روبرتو باجو در فینال ایتالیا برزیل که هنوز هم در راه رسیدن به مریخ است!

آن تورنمنت متفاوت بود و جرأت متفاوت بودن داشت. امریکا اولین تجربه میزبانی خود را داشت. برای اولین‌بار بازی‌ها در سالن برگزار شدند (در سیلوِردوم دیترویت  بدون تهویه!) پیراهن تیم ملی امریکا با طرح جین آدیداس هنوز هم  به‌یادماندنی  است.

اما اتفاقی که از آن جام بیشتر از همه ماندگار شد، بازی گروه A  بین امریکا و کلمبیا بود. امریکا با پیروزی ۲-۱ صعود کرد، که گل به خودی آندرس اسکوبار در آن نقش داشت. 10 روز بعد، اسکوبار در کشورش به ضرب گلوله کشته شد.

آیا این گل به خودی با قتلش مرتبط بود؟ هیچ انگیزه‌ای ثابت نشده و برخی هم‌تیمی‌هایش در این مورد تردید دارند. اما همان طور که الکسی لالاس، مدافع وقت تیم ملی امریکا، گفته: «فکر نمی‌کنم کسی از آن بازیکنان حاضر در زمین حاضر نباشد آن بازی را ببازد، اگر به‌ جای آن آندرس اسکوبار زنده می‌ماند.»