خیابانی و رفع یک ابهام مهم از دربی شش تایی ها!

جواد خیابانی گزارشگر و محقق فوتبال در پاسخ به سوالی، پاسخی جالب ارائه می‌کند.

به گزارش ورزش سه، این متن کاملی است که خیابانی آن را ارسال کرده است:

سلام بر نویسنده صفحه برگی از تاریخ از سایت وزین  ورزش سه. پرسیده اید که کدام گزارشگر  دربی سیزدهم را از رادیو گزارش کرده است؟

برای پاسخ به این پرسش که در اثر نقل قول مرحوم صدر به وجود آمده چند نکته را به استحضار مخاطبین محترم میرسانم:

۱- آقای صدر آنقدر نسبت به ورزش و فوتبال و حواشی و تاریخ آن اشراف داشتند که هرگز نمیتوان نسبت به این اشاره درباره گزارشگر دربی مذکور عنوان اشتباه را در کلام ایشان ذکر کرد زیرا یکی از گزارشگران رادیو در ۱۶ شهریور ۱۳۵۲ واقعا زنده یاد عطا الله بهمنش بوده است . شاید ما نتوانسته ایم نظر ایشان را درک کنیم زیرا مرحوم صدر تقریبا اشتباه نمیکردند و همه خاطراتشان دقیق و درست بود.

۲-  زنده یاد عطا الله بهمنش در ۱۶ شهریور ۱۳۵۲ در ورزشگاهی که دوسال بعد به محمد نصیری و بعد از انقلاب بنام شهید حیدرنیا نامگذاری شد حضور داشتند. 

3- مسابقات کشتی قهرمانی جهان که در سال ۱۳۵۲ در تهران برگزار میشد در سالن ۱۲ هزار نفری ورزشگاه انجام نشد . این سالن در آن زمان هنوز ساخته و تکمیل نشده بود زیرا بازی های آسیایی تهران در ۱۱ شهریور ۱۳۵۳ یعنی یکسال بعد از دربی سیزدهم افتتاح شد و بدیهی است بخاطر عدم گنجایش کافی در تنها سالن موجود در تهران که در ضلع شمالی پارک شهر قرار داشت میزبانی مسابقات به ورزشگاه روباز حیدرنیا سپرده شود.

4- در ۱۶ شهریور ۱۳۵۲ از هفته هفتم جام تخت جمشید دو مسابقه در ورزشگاه صدهزارنفری برگزار شد . ساعت ۱۵ دو تیم پاس و نورداهواز با هم مسابقه دادند که گزارشگر رادیویی این مسابقه استاد مجید وارث بود که اینک در استرالیا مقیم هستند و واقعا یکی از بنام ترین ، فنی ترین ، خوش صدا ترین و بهترین گزارشگران تاریخ تلویزیون بوده اند .  آقای وارث یکسال بعد در بازی های آسیایی تهران به جز فینال که بین ایران و رژیم اشغالگر قدس برگزار شد همه مسابقات تیم ملی ایران با پاکستان ، بحرین ، مالزی ، برمه ، کره جنوبی و عراق را  گزارش کردند اما بخاطر عدم توان مدیریتی مناسب در میان مدیران وقت تلویزیون و اختلاف نظر ایشان با آنان از سال ۵۳ تا ۵۷ دیگر گزارش نکردند تا اینکه بعد از انقلاب تقریبا همه مسابقات اعم از فوتبال ، کشتی و سایر مسابقات را پوشش میدادند که بعدا جواد طبسی نژاد ، شادروان بهرام شفیع ، استاد جهانگیر کوثری و سپس هادی صالح نیا و داریوش کاووسی هم از چهره های اول صحنه گزارشگری ورزشی شدند.

۵- گزارشگر رادیویی مسابقه دوم یعنی بازی تاج و پرسپولیس در ۱۶ شهریور ۱۳۵۲ استاد حبیب الله روشن زاده بودند که ایشان هم واقعا در ایجاد هیجان ، گزارشی بی نقص ، صدای مناسب ، اطلاعات دقیق و ارتباطات نزدیک با مربیان و بازیکنان یک نمونه کامل از بهترین ها بوده اند.

- گزارش رادیویی مسابقه فوتبال تاج و پرسپولیس هرگز بصورت کامل و ۹۰ دقیقه ای انجام نشده و فقط در لحظات حساس بین زنده یاد عطا الله بهمنش و حبیب خان روشن زاده ارتباط زنده برقرار  و فقط اعلام نتیجه می شده است. اینکه آیا نوار این گزارش رادیویی موجود است یا خیر  بنده سالها تلاش کردم اما توان یافتن آن در آرشیوها را نداشتم و ندارم.

7- مشخصا هیچ تصویری توسط واحد سیار تلویزیون ملی ایران در ۱۶ شهریور ۱۳۵۲ از این مسابقات ضبط نشده چون اصلا به محل اعزام نشدند و کل واحد به ورزشگاه حیدرنیا رفتند.

8- بخشی از فیلم ممل آمریکایی با کارگردانی زنده یاد شاپور قریب مربوط به این مسابقه است که در تیتراژ فیلم بهروز وثوقی در میان تماشاگران نشسته و برمیخیزد و برای دزدی قالپاق ماشین های پارک شده در پارکینگ ورزشگاه به سراغ آنها میرود . در خلال این صحنه ها چند گل از مسابقات فوتبال در امجدیه و آزادی دیده میشود که صحنه های امجدیه مربوط به جام ملت های آسیا در سال ۱۳۴۷ در تهران و بازی ایران و برمه است . صحنه های تاج و پرسپولیس هم مربوط به مسابقه برگشت جام اول تخت جمشید است که ۱-۱ مساوی شد لذا حتی یک فریم از جریان مسابقه ۱۶ شهریور ۵۲ در این فیلم وجود ندارد . گویا فیلم هایی که از بازی معروف ضبط شده کیفیت لازم را نداشته و کارگردان مجبور شده از فیلم های دیگری استفاده کند و همان فیلم های بی کیفیت هم دور ریخته شده و شاید الان زیر خروارها خاک باشد . شاید . البته شایعات مربوط به خرید فیلم توسط مرحوم خسروانی مالک باشگاه تاج و نابود کردن فیلم هم از آن داستان هاست که فقط بشنوید ولی هرگز باور نکنید.

9- چندی قبل یک ایرانی از شهر لندن با من تماس گرفتند که حدود ۳۰ دقیقه از این بازی فیلمی را در اختیار دارند . گفتند این فیلمی است که توسط ماموران ساواک در ورزشگاه ضبط شده .به ایشان گفتم دوربین های امنیتی به زمین چمن  کاری نداشتند و اکثرا به موارد خاص در بین تماشاگران و اطراف جایگاه ویژه زوم میکردند اما اگر همین فیلم را هم دارید فقط ۲ ثانیه برای من بفرستید تا تعیین قیمت کنیم و بفروشید که هنوز هم بعد از گذشت ۱۱ سال تماسی نگرفته اند . شنیده ام که یکی از تهیه کننده های سرشناس سینما چنین فیلمی را دارد و میخواهد مستندی در این باره بسازد که نمیدانم صحت دارد یا خیر .  

10- مخاطبین محترم مستحضر باشند که دربی سیزدهم تهران در ۱۶ شهریور ۱۳۵۲ همزمان با رقابت های کشتی قهرمانی جهان با فاصله ای حدود ۲۰ کیلومتری از ورزشگاه آزادی در مرکز شهر تهران و در پشت دیوار تالار وحدت در خیابان حافظ  و نزدیک  تئاتر شهر در چهارراه ولیعصر فعلی   در زمین چمن و فضای روباز برگزار شده نه در سالن . 

11- برای اینکه از این رویداد اطلاعات دقیق تری بگیرم حتما با دو بزرگواری که در ورزشگاه حضور داشته اند و خوشبختانه الان در قید حیات هستند و یکی در استرالیا و دیگری در آمریکا مقیم میباشند تماس خواهم گرفت تا هم دقت اطلاعات فوق را استعلام کنم و هم اگر موارد دیگری بود حتما به استحضار مخاطبین محترم شما برسانم زیرا تصور  میکنم میتوان حتی کتابی کامل و دقیق درباره رخدادهای این مسابقه نوشت و تاریخ رویداد ۱۶ شهریور ۱۳۵۲ را با همه مقدمات و آنچه چندین ماه قبل از این مسابقه آغاز شد و هنوز هم ادامه دارد بسیار شفاف و واضح وقایع نگاری کرد .