عملکرد ایران در جام ملتهای 1968

اعتمادآنلاین| نخستین حضور ایران در جام‌ ملت‌های آسیا به سال 1968 برمی‌گردد، جایی که تهران میزبانی این رقابت‌ها را در اختیار داشت و بازی‌های برای اولین بار به صورت گروهی در ورزشگاه امجدیه برگزار می‌شد. در این دوره پنج تیم هنگ کنگ، برمه، چین، ایران و رژیم صهیونیستی در یک گروه به رقابت پرداختند که مدعیان کسب عنوان قهرمانی برمه (میانمار)، قهرمان بازی‌های آسیایی 1966، رژیم صهیونیستی، قهرمان جام ملت‌های 1964 و ایران، میزبان رقابت‌ها بودند.

تیم‌ملی ایران در این رقابت‌ها درگیر حواشی و مشکلاتی بود که یکی از آن‌ها اختلاف حسین سرودی، رئیس فدراسیون فوتبال و حسین فکری، سرمربی تیم‌ملی با تیمسار پرویز خسروانی، رئیس سازمان ورزش بود. اختلاف آن‌ها به حدی آشکار بود که سرودی به وضوح خواهان عدم حضور بازیکنان تاج در تیم‌ملی بود.

اصغر شرفی درباره حضور حسین سرودی در اردوی تیم‌ملی، پیش از جام ملت‌های آسیا می‌گوید: "او به تمرین آمد و حسین فکری، سرمربی تیم تمرین را قطع کرد. ما هم جرات نمی‌کردیم حرف بزنیم. فکری جلو آمد و صحبت کرد. سرودی هم طوری ما را نگاه می‌کرد که انگار ما را نمی‌شناخت. گفت تمرین چطور است که فکری گفت همه چیز خوب است. سرودی جلوی ما گفت "تاجی ماجی که تو تیم نیست!" فکری هم سریع گفت "نه قربان. از تاج بازیکن نداریم." سرودی در نیروی هوایی بود و با خسروانی جنگ داشت. فکری هم با خسروانی بد بود. منظورم این است که اگر کسی از کس دیگری خوشش نمی‌آمد، در عمل نشان می‌داد و کتمان نمی‌کرد. سرمربی شجاعت داشت بازیکنی را از روی دشمنی دعوت نکند."

با این حال عمر سرمربی‌گری حسین فکری در آن دوره به جام‌ملت‌های آسیا نرسید و او جای خودش را به محمود بیاتی داد تا تیم‌ملی با هدایت او پا به این رقابت‌ها بگذارد. تیم‌ملی برای حضور در جام‌ملت‌های 1968 در مدرسه‌ای در محله فرح‌آباد اسکان داده شده بود و خبری از هتل نبود.

بازی افتتاحیه این رقابت‌ها 20 اردیبهشت 47 بین ایران و هنگ کنگ در حضور 28 هزار نفری تماشاگران با قضاوت نورمن بسول مالزیایی برگزار شد. ایران با این که در این بازی میزبان محسوب می‌شد اما جو ورزشگاه به هیچ عنوان به نفع تیم‌ملی نبود. چند دستگی و خط دادن چند بازیکن به سکوها به خاطر اختلاف بین فدراسیون و باشگاه‌ها و حضور کم‌رنگ بازیکنان تاج و شاهین در ترکیب تیم‌ملی موجب شد که شاگردان سرهنگ بیاتی در این بازی به مشکل بخورند. همچنین در این دیدار حسین کلانی، بازیکن شاهین و غلام‌حسین فرزامی، بازیکن تاج به دلایلی از بازیکنان تیم‌ملی خط خوردند. ترکیب ایران در این بازی مقابل هنگ کنگ حبیبی، اصلی، بهزادی، عرب، شاهرخی، کاشانی، وفاخواه، امینی‌خواه، قلیچ‌خانی، شرفی و ساعدی بود.

بازیکنان ایران در نیمه نخست هرچه زدند به در بسته خوردند و لوتاک کوبین، دروازه‌بان هنگ کنگ همه شوت‌ها را یکی پس از دیگر دفع می‌کرد. حتی او موفق شد که ضربه پنالتی اصغر شرفی را هم مهار کند تا کار ایران در نیمه دوم دشوار شود. با این حال حملات ایران در نیمه دوم ادامه‌دار بود تا این که همایون بهزادی در دقیقه 70 و علی جباری در دقیقه 88 موفق شدند دو بار دروازه هنگ کنگ را باز کنند و بازی با نتیجه 2 بر صفر به اتمام برسد.

بازی دوم ایران، سه روز بعد در حضور 30 هزار نفری تماشاگران مقابل جمهوری چین برگزار شد تا امجدیه در این بازی تکمیل شده باشد. ایران در این بازی به خودباوری بیشتری رسیده بود و به همین دلیل توانست با چهار گل این تیم شرق آسیایی را شکست دهد. نکته جالب در این بازی، گل‌زنی حسین کلانی و غلام‌حسین فرزامی بود که هر دو آن‌ها در بازی نخست غایب بودند. دیگر گل‌زنان ایران مقابل چین، همایون بهزادی و اکبر افتخاری بودند.

ایران در حالی توانست دو بازی نخستش را با پیروزی پشت سر بگذارد که بازی‌های دشوارش باقی مانده بود. شاگردان بیاتی در دیدار سوم در شرایطی به مصاف برمه رفتند که برمه به خاطر تساوی یک بر یک مقابل چین، نیاز مبرم به پیروزی مقابل ایران داشت. با این حال شاگردان بیاتی به قهرمان بازی‌های آسیایی مجال قدرت‌نمایی ندادند و با نتیجه 3 بر یک این تیم را شکست دادند. در این دیدار حسین کلانی، اکبر افتخاری و همایون بهزادی گل‌های ایران را به ثمر رساندند.

و اما بازی پایانی ایران مقابل رژیم صهیونیستی؛ دیداری که به زعم بازیکنان تیم‌ملی در جام ملت‌های 1968، یک دیدار سیاسی - مذهبی بوده است. ایران دست بالا را در این دیدار داشت و با یک تساوی به قهرمانی جام ملت‌های آسیا می‌رسید و همین مساله باعث شد رژیم صهیونیستی برای تکرار عنوان قهرمانی‌ با تمام وجود پا به میدان بگذارد.

در حالی که نیمه نخست با تساوی بدون گل به پایان رسید، در نیمه دوم رژیم صهیونیستی بود که توسط گیورا اشپیگل در دقیقه 56 به گل رسید تا بازی را یک بر صفر پیش بیفتد. پس از این گل، فریبرز اسماعیلی در برخورد شدیدی که با داور بازی داشت، از زمین بازی اخراج شد تا کار ایران بسیار سخت شود.

در شرایطی که به نظر می‌رسید ایران به بن‌بست خورده است، محمود بیاتی با تعویضی ریسکی روند بازی را تغییر داد. او در دقیقه 60، همایون بهزادی را به جای اصغر شرفی که به عنوان هافبک چپ در ترکیب ایران حضور داشت، وارد زمین کرد تا ایران باوجود یک یار کمتر به تعداد مهاجمانش اضافه کند اما شانس با ایران بود و روبی یونگ، کاپیتان اسرائیل با خطای شدیدی که روی کلانی انجام داد، از زمین بازی اخراج شد.

با اخراج کاپیتان اسرائیلی، ایران توانست توسط همایون بهزادی به گل تساوی برسد. البته این گل که در دقیقه 75 به ثمر رسید حرف و حدیث زیادی داشت و در شرایطی گل صحیح اعلام شد که الکس جوزف واز، داور بازی ابتدا گل را نپذیرفت اما پس از مشورت با کمک داور این گل را صحیح اعلام کرد. تیم رژیم صهیونیستی هم که می‌دانست تساوی به کارش نمی‌آید به گل ایران اعتراض کرد و باعث شد بازی با چند دقیقه تاخیر روبرو شود.

در حالی که ایران با تساوی هم به مقام قهرمانی می‌رسید اما به تساوی قناعت نکرد و در دقیقه 86 پرویز قلیچ‌خانی تیر خلاص را بر پیکر رژیم صهیونیستی زد تا ایران با اقتدار و چهار پیروزی در چهار دیدار، قهرمان جام ملت‌های 1968 شود.

از نکات حائز اهمیت در این دیدار، آشتی دوباره هواداران با تیم‌ملی بود تا جایی که حسین کلانی درباره جو بازی با رژیم صهیونیستی می‌گوید: " یکی از بزرگ‌ترین و شیرین‌ترین خاطرات من است که ملت و قهرمانان و فرزندان در آن روز یک پارچه و یک‌صدا شدند. کسی مخالفت نمی‌کرد. کسی ساز مخالف کوک نکرد. بعدها هم هیچ وقت چنین اتفاقی رخ نداد که مردم یک‌صدا سرود ملی را بخوانند. در سال‌هایی که در ایران بودم و مشاهده می‌کردم، چنین اتفاقی را ندیدم. مردم یک‌صدا سرود ملی را با هم خواندند. این بزرگ‌ترین و زیباترین خاطرات سال 1347 بود."

شکست رژیم صهیونیستی برابر ایران باعث شد که آن‌ها مقام دوم را هم از دست بدهند و به عنوان سومی این رقابت‌ها برسند. پس از ایران، برمه (میانمار) به عنوان نایب قهرمانی رسید. همایون بهزادی هم با چهار گل زده به همراه دو گل‌زن دیگر از رژیم صهیونیستی به عنوان آقای گلی جام‌ملت‌ها رسید.

منبع: ایسنا