آشنایی با نکات کلیدی قرارداد مشارکت در ساخت و احداث بنا

در این مقاله که توسط کارشناسان وکیل باشی تنظیم شده است، قصد داریم به بررسی تعریف قرارداد مشارکت در ساخت و مهمترین و کلیدی ترین نکات آن بپردازیم. با ما تا انتهای این مطلب همراه بمانید.

تعریف قرارداد مشارکت در ساخت:

در قرارداد مشارکت در ساخت، مالک، ملکی که عمدتاً قدیمی و کلنگی است را در اختیار سازنده می‌گذارد؛ طرف دوم به عنوان سازنده در این قرارداد، به ایفای نقش می‌پردازد و تعهد می‌کند که احداث پروژه و ساخت سازه را بر عهده گیرد.

بنابراین تعاریف، قرارداد مشارکت در ساخت، توافقی کتبی است که مالکان و سرمایه‌داران با یکدیگر و با هدف شراکت در ساخت و ساز یک ملک یا بنا منعقد می‌کنند و در این راستا سرمایه‌های نقدی و غیرنقدی خود را با هم شریک می‌شوند. در اینجا سرمایه مالکان، زمینی است که برای ساخت و ساز مورد استفاده قرارمی‌گیرد و برای سرمایه داران، مبالغی است که در حین ساخت، پرداخت می‌کنند.

نکته حائز اهمیت این است که تنظیم این قرارداد، امری حساس بوده و نیازمند دانش و مهارت بالا در این زمینه است؛ به همین دلیل، به شما توصیه می‌کنیم چه به عنوان سازنده و چه به عنوان مالک، از قراردادی اصولی و استاندارد استفاده کنید تا ریسک وقوع اختلاف و چالش‌های حقوقی را به حداقل برسانید. از این رو، مجموعه وکیل‌باشی این امکان را برای شما فراهم نموده است که بتوانید با استفاده از  قرارداد مشارکت در ساخت که توسط وکلای پایه یک دادگستری متخصص در امور قراردادها نگاشته شده است، همکاری امن و مطمئنی را با طرف مقابل خود آغاز نمایید.

ارکان مهم قرارداد مشارکت در ساخت و احداث بنا:

قرارداد مشارکت در ساخت و احداث بنا، به عنوان یک قرارداد حقوقی که بین دو یا چند شخص یا شرکت برای ساخت یک پروژه صنعتی، ساختمانی یا تجاری منعقد می‌شود و شامل ارکان مختلفی است که برای اجرای صحیح پروژه و مشارکت های مشترک بین طرفین مورد نیاز است. برخی از ارکان قرارداد مشارکت در ساخت عبارتند از:

ماده اول: مشخصات طرفین قرارداد

ماده دوم: موضوع قرارداد

ماده سوم: آورده طرفین

ماده چهارم: تقسیم نهایی و تقسیم نامه

ماده پنجم: انتقال سند مالکیت

ماده ششم: مدت زمان قرارداد مشارکت در ساخت و ساز بنا

ماده هفتم: تعهدات مالک زمین

ماده هشتم: تعهدات سازنده

ماده نهم: تعهدات مشترک طرفین

ماده دهم: شرایط انتقال حقوق

ماده یازدهم: تغییر اوضاع و احوال قرارداد مشارکت در احداث ساختمان و بنا

ماده دوازدهم: فسخ قرارداد

ماده سیزدهم: حفظ محرمانگی

ماده چهاردهم: قواعد تفسیری

ماده پانزدهم: اسناد و مدارک قرارداد

ماده شانزدهم: سایر موارد

ماده هفدهم: فورس ماژور

ماده هجدهم: فوت یا محجور شدن طرفین

ماده نوزدهم: حل اختلاف

وجود این بند و مواد در متن توافق مشارکت در ساخت و احداث بنا سبب برخورداری آن از اعتبار و صحت بالاتر شده و قرارداد میان شما را تبدیل به مدرکی قطعی و مستحکم نزد مراجع قضایی می‌کند.

نکات کلیدی قرارداد مشارکت در ساخت:

قطعاً عده ی زیادی از افراد، شرایط و نکات قرارداد مشارکت در ساخت را به خوبی نمی‌دانند و با آن آشنایی کاملی ندارند. از این رو در ادامه، به بررسی بعضی از مهم ترین نکات قرارداد مشارکت در ساخت می‌پردازیم:

·        ثبت قرارداد مشارکت در ساخت در دفترخانه

قرارداد مشارکت در ساخت جزو قراردادهایی که ثبت آن در دفترخانه ضرورت دارد، نیست؛ اما یکی از نکاتی که برای تنظیم قرارداد مشارکت در ساخت باید مد نظر داشت، این است که باید این قرارداد‌ را در دفتر اسناد رسمی، تنظیم کنید. چرا که با این کار از اختلافات بعدی جلوگیری می‌شود.

از سوی دیگر، از مزیت ثبت قرارداد مشارکت در ساخت و احداث بنا  در دفترخانه اسناد رسمی، ایجاد این امکان برای طرفین است که از واحد اجرای احکام اداره ثبت استفاده کنند؛ به این معنا که طرفین می‌توانند برای الزام طرف مقابل به انجام تعهدات قراردادی، علاوه بر مراجعه به دادگستری، به واحد اجرائیات ثبت نیز مراجعه کرده و حقوق خود را پیگیری نماید.

·        شرط داوری

انعقاد قرارداد داوری یا ثبت شرط ارجاع دعوا به داوری در قرارداد مشارکت در ساخت، از مؤثرترین و کم‌هزینه‌ترین راه‌هکارهای موجود جهت حل‌وفصل اختلافات فی‌مابین مالک ملک و سازنده آن، به‌شمارمی‌آیند؛ بنابراین به شما توصیه می‌کنیم با تعیین شرط داوری در قرارداد و یا انعقاد قرارداد داوری در مشارکت در ساخت به شکل مجزا، حل و فصل اختلافات میان خود را به داور مرضی الطرفین بسپارید.

·        تصریح به تعهدات مالک و سازنده در قرارداد مشارکت در ساخت و ساز

شاید بتوان یکی از مهمترین اختلافات احتمالی در قرارداد مذکور را اختلاف در حدود وظایف و حیطه اختیارات سازنده و مالک دانست. تعهدات سازنده در قرارداد مشارکت در ساخت شامل موارد متعددی است. برجسته ‎ترین  تعهدات او در مقابل مالک عبارت‌اند از: برخورداری از توانایی و تمکن مالی، داشتن پروانه اجرا از سوی سازمان نظام مهندسی و وزارت مسکن، اجرای مطلوب و به‌موقع پروژه، حفاظت از تجهیزات و نیروی کار فعال در پروژه، دریافت مجوزهای لازم نظیر پایانکار، گواهی عدم خلاف و صورت مجلس تفکیکی، پیگیری کلیه امور اداری پروژه و در نهایت، تحویل پروژه نهایی در موعد مقرر.

تعهدات کارفرما در مقابل سازنده نیز عبارت است از: پرداخت هزینه های شهرداری و تحویل به موقع ملک به پیمانکار جهت ساخت و ساز.

در کل باید اشاره کرد که تعهدات سازنده و مالک بسته به توافقات ایشان در زمان انعقاد قرارداد دارد، زیرا طرفین قرارداد مشارکت در ساخت می‌توانند هر تعهدی که برخلاف قوانین نباشد را در متن توافق خود درج کرده و به آن ملزم گردند.

·        اخذ ضمانت اجرای مناسب جهت الزام به مفاد قرارداد مشارکت در ساخت

مالک یا مالکان تمام سرمایه خود را به صورت یکجا در اختیار سازنده قرار می‌دهند و این سازنده است که طی چند سال، سرمایه خود را به تدریج وارد کار می‌کند. پس برای اطمینان از این موضوع که سازنده سرمایه کافی برای اجرا و اتمام پروژه در اختیار دارد، از او ضمانت مناسبی اخذ می‌شود. بنا بر توافقات میان سازنده و مالک، ضمانت اشکال مختلفی مانند ضمانت نامه بانکی، وثیقه، وجه نقد و... خواهد داشت.

سخن نهایی

همانگونه که ملاحظه نمودید، در این مقاله تلاش کردیم شما را به تعریف قرارداد مشارکت در ساخت و مهمترین نکات آن آشنا کنیم. به یاد داشته باشید که گاهی کوچکترین بی توجهی به جزئیات حقوقی، منجر به بروز اختلافات عمده و خسارات هنگفت خواهد شد؛ بنابراین با استفاده از قراردادی امن و مطمئن، به بهترین شکل از حقوق و منافع خود محافظت کنید.