گلپا، مرد حنجره‌طلایی ایران

اعتمادآنلاین| مهرداد آلادین- در آسمان هنر ایران ستارگانی وجود دارند که درخشش آنها ابدی خواهد بود. یکی از این ستارگان علی‌اکبر گلپایگانی است که او را با نام هنری گلپا می‌شناسیم.

گلپا که صدای خوش را از خانواده‌اش به ارث برده بود خیلی زود در برنامه‌های رادیویی به شهرت و محبوبیت رسید و مردم، صدای او را که گاه همراه با ارکستر گلها و گاه با ساز تکنوازان بزرگ چیره‌دست آن روزها از رادیو پخش می‌شد، می‌شنیدند.

اکبر گلپایگانی در سال 1312 در محله تکیه زرگرهای تهران به دنیا آمد. تلخ‌ترین اتفاق کودکی او از دست دادن مادرش در پنج سالگی بود که تاثیر زیادی روی او گذاشت. گلپا در سال 1317 به عنوان قاری برتر قرآن در مدرسه فرهنگ برگزیده شد و این ماجرا باعث تشویقش برای فراگیری اصول اولیه تعزیه نزد تعزیه‌خوان محله شد. او 2 سال بعد و به طور منظم شروع به فراگیری موسیقی و آواز نزد پدرش حسین گلپایگانی پرداخت.

سال 1335 یونسکو گلپا و برومند و بهاری را برای اجرای آواز و موسیقی در برنامه ویژه‌ای دعوت کرد. ااین دعوت بهانه‌ای شد تا این سه هنرمند ایرانی برای اولین‌بار برنامه‌ای را در خارج از ایران اجرا کنند. این اجرای اثرگذار در حالی برگزار می‌شد که گلپا 23 سال بیشتر نداشت اما با آن سن کم تسلط او بر دستگاه‌ها و اجرای صحیح آواز مورد تحسین قرار گرفت.

شهرت گلپا بین مردم ایران در سال 1337 بیشتر شد. او توسط داوود پیرنیا که مبتکر برنامه گلها بود به رادیو دعوت شد و بعد از آن به طور مداوم صدا و آوازش از رادیو پخش می‌شد.

گلپا در سال 1346 در سن 34 سالگی با گلرخ گلرایلی ازدواج کرد و حاصل این پیوند دو دختر به نام‌های ساقی و ساغر بود.

او برنامه و کنسرت‌های فراوانی را تا قبل از سال 1358 در خارج و داخل کشور اجرا کرد که به عنوان نمونه می‌توان به اجرای کنسرت لندن با حبیب‌الله بدیعی، نوازنده ویلون در سال 1350؛ اجرای سراسری کنسرت در آمریکا با فریدون حافظی، نوازنده تار، در سال 1355؛ کنسرت افغانستان در سال 1355 و اجرای آواز دو صدایی با احمد ظاهر، خواننده نامی افغانستان و همچنین اجراهایی در همان سال در پاکستان و هندوستان اشاره کرد.

سال 1358 شروع ممنوع‌الکاری علی‌اکبر گلپایگانی در رادیو و تلویزیون ایران بود.13 سال بعد و در سال 1371 مرد حنجره‌طلایی کنسرتی در آمریکا روی صحنه برد و در سال‌های بعد هم اجراهای دیگری در خارج از ایران داشت.

سال 1382 بالاخره طلسم ممنوع‌الکاری گلپا در ایران هم شکسته شد و او توانست بعد از 24 سال 2 کاست با عنوان‌های «مست عشق» و «عقیق» روانه بازار کند.

گلپا در گفت‌وگویی در سال 96 درباره اینکه چرا در ایران کنسرت نمی‌گذارد می‌گوید: «مشکلی برای برگزاری کنسرت وجود ندارد. 38 سال به من گفتند نخوان، در‌صورتی‌ که هیچ‌ دلیلی وجود نداشت.»

گلپا که دهه هشتم زندگی خودش را سپری می‌کند از مجوز ندادن و برخورد غیر هنری با جوانان آواز و موسیقی گله دارد. با آرزوی سلامتی و طول عمر برای این اسطوره آواز ایران.