شورش با دلیل، در جشنواره کن

اعتمادآنلاین| علی پاکزاد- به نظر می‌رسد از همین الان تکلیف برنده جشنواره کن مشخص شده است. این بار با اسامی بزرگ سروکار نداریم. با اینکه فیلمساز اسپانیایی، پدرو آلمادوار، با فیلم «رنج و شکوه» با بازی آنتونیو باندراس در نقش یک کارگردان؛ ترنس مالیک با فیلم «زندگی پنهان»؛ کارگردان بریتانیایی، کن لوچ، با فیلم «متاسفم شما را از دست دادیم (متاسفم به شما نرسیدیم)»؛ برادران داردن با فیلمی درباره افراطی شدن یک نوجوان با عنوان «احمد جوان»؛ کارگردان صاحب‌نام فرانسوی، ارنو دپلشن، با فیلم «اوه متشکرم»؛ و کارگردان جوان کانادایی، زاویه دولان، نیز با فیلم «ماتیاس و ماکسیم» در جشنواره حضور دارند و از شانس‌های برتر جشنواره محسوب می‌شدند، اما شواهد نشان می‌دهد نخل طلا را این بار یک نام تازه خواهد برد. فیلم «بینوایان» همه را شوکه کرد. شوکی که سایه‌اش بر سر سایر فیلم‌ها تا پایان جشنواره باقی می‌ماند، هرچه تماشاگران با فیلم جارموش یخ کرده بودند.

لابد می‌گویید فیلم شوکه‌کننده چه خصایصی دارد؟ مثلاً کارگردانش ضد تبعیض نژادی باشد، داستانش تازه و مستند باشد، نقدی به جهان معاصر داشته باشد، راه آینده مردم را نشان دهد، مخالف ظلم و تبعیض و بی‌عدالتی باشد، اقتباسی دیگرگونه از یک داستان محبوب باشد و.... به شما بشارت می‌دهم که همه اینها را در یک جا می‌شود جمع کرد.

ما حالا با یک مرد سیاه‌پوست مواجهیم که فرانسه خشونت‌زده ماکرون‌های معاصر را نشان می‌دهد. داستان‌هایی که تکرار می‌شوند. ژان وال‌ژان‌هایی که بازتولید می‌شوند و بازرس ژاورهایی که گویی عمر ابدی دارند و در تمام حکومت‌ها و دوره‌ها هستند و نسل‌شان ابتر نیست. ما با حاشیه‌نشینان و خواسته‌ها و اعتراضات‌شان در پاریس مواجه هستیم.

لادی لی، کارگردان فیلم، می‌گوید ماموریتش به نمایش گذاشتن حقایق زندگی حومه شهر پاریس بوده است، شاید همان‌طور که ویکتور هوگو در کتابش رسالتی اینچنینی را به نمایش گذاشته است. اگر به یاد داشته باشید فصل‌هایی از کتاب در مونفرمی اتفاق می‌افتد، یک منطقه حومه شهری کارگری که کارگردان در آن به دنیا آمده است. حالا انگار دوباره هوگو زنده شده و طبقات زیرین اجتماعی بی‌آنکه وضع‌شان بهبود یافته باشد سر برآورده‌اند. خشونت پلیس یک فاکتور ماندگار است و کاسه‌های خالی کارگران نیز.

این فیلم درباره سه عضو جوخه ضدجرم است که با تنش‌های بین دارودسته‌های محلی مواجه می‌شوند. منبع الهام اصلی فیلم، شورش‌های سال 2005 در پاریس بوده و از چند لحظه زندگی واقعی از جمله تصاویر ضبط‌شده توسط هواپیماهای بی‌سرنشین هم استفاده می‌شود.

داستان «بینوایان» تازه را خود لادی لی نوشته و سناریو را نیز با مشارکت جیوردانو گدرلینی و الکسیس ماننتی نگاشته. نقش‌های اصلی را دیمی‌ین بونارد و جبرئیل زونکا ایفا کرده‌اند، همچنین ماننتی، علاوه بر مشارکت در داستان‌نویسی، یکی از بازیگران فیلم نیز هست.