اینکه یک‌دفعه چرخش از غرب به شرق داشتیم، حرکت خوبی بود

فدا حسین مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی درباره شرایط یکسال گذشته کشور و اقدامات مسئولان در سال جدید، گفت: تقریبا در شروع کار دولت همان ابتدا تصمیم به حذف ارز ترجیحی گرفته شد و بعدها بسیاری موافق و مخالف این مسئله بودند. 

به گزارش ایلنا، بخش هایی از گفت و گوی مالکی را در ادامه می خوانید:

• در مجلس مخالفین توجیحاتی که ارائه می‌کردند این بود که اگر به صورت تدریجی این کار صورت گیرد بهتر است و چون بخشی از وزرا تازه در راس کار خصوصاً حوزه‌های اقتصادی قرار گرفته بودند برای‌شان محرز نبود اگر ارز ترجیحی حذف شود می‌توانند کشور را به خصوص از نظر ارزاق و مایحتاج مردم اداره کنند یا خیر.
• نهایت نشان داده شد برخی از وزرای حوزه اقتصادی نتوانستند علیرغم این‌که آقای رئیس‌جمهور تاکید داشتند کنترل و نظارت لازم را داشته باشند و همین امر باعث نگرانی‌هایی درباره تورم و گرانی بیشتر شد و زمینه نگرانی مردم را به وجود آورد که این مسئله دغدغه مجلسی‌ها هم بود.
• مردم در سال گذشته مطالباتی داشتند که انصافاً مطالبات به حقی بود و ما هم نمی‌توانیم آن‌ها را نادیده بگیریم. اما نمی‌توانیم در عملی شدن مطالبات داخلی مردم نمره مثبتی به مجلس و دولت دهیم. دولتمردان و مجلسی‌ها می‌توانستند بیشتر کار و تلاش کنند اما چاره‌ای هم از آن طرف نبود اگر ارز ترجیحی سال گذشته حذف نمی‌شد باید یک زمان دیگر بالاخره حذف می‌شد تا کشور در دست انداز نیفتد.
• نکته بعدی این است که ما همیشه یک حلقه مفقوده داشتیم که هم به سیاست خارجی ما ربط پیدا می‌کند و هم به سیاست داخلی‌مان و آن این است که ما نتوانستیم از ظرفیت‌های داخلی و موقعیت کشورمان استفاده کنیم.
• اگر مشاهده می‌کنیم بسیاری از کشورهای دنیا که قدرت اقتصادی شدند و سطح زندگی مردم و ارزش پولی ملی‌شان بالا رفت، مهم‌ترین اقدام‌شان این بوده که از ظرفیت‌های داخلی و نیروی انسانی خودشان استفاده کردند اما ما این کار را نکردیم و این اصلاً ربطی به دولت سیزدهم ندارد در طول سال‌های سال این اتفاق نیفتاده است.
• یک حرکت خوبی که صورت گرفت این بود که ما یک دفعه چرخش از غرب به شرق داشتیم، البته چرخش نه به معنای وابستگی که برخی از آقایان می‌گویند، خیر؛ بلکه منظور این است که ما از ظرفیت قدرت‌های بزرگ دنیا که به طور طبیعی در شرق و آسیای مرکزی قرار دارند نتوانسته بودیم در طول سالیان سال استفاده کنیم و در دولت سیزدهم با توجه به اراده‌ای که ملت، دولت و مجلس هم در این خصوص داشتند، آمدیم اولویت اول را به کشورهای همسایه، منطقه و در نهایت قدرت‌های منطقه دادیم و شما مشاهده کردید تفاهم ۲۵ ساله با چین بسته شد. رفت و آمد‌های هیئت‌ها و قدرت‌های منطقه از تهران به بقیه کشورها شکل گرفت.
• کشور ما با ۱۵ و شاید با ۱۷ کشور دنیا هم مرز است، یعنی این‌که ظرفیت‌های ما بالاست و این ظرفیت بالا را تنها ۲ کشور دیگر مانند چین و روسیه دارند که آنها از این موقعیت استفاده کرده‌اند. البته ما هم تحت عنوان فراکسیون استان‌های مرزی که حدود ۱۳۸ نماینده مجلس در آن حضور دارند خدمت رئیس‌جمهور گزارش دادیم و ایشان هم تاکید کردند که این کار صورت گیرد و در حال حاضر از این ظرفیت استفاده می‌کنیم یعنی رویکرد ما به سمت کشورهای همسایه و منطقه بود.
• رویکرد دیگری که در دستور کار دولت قرار دارد کدورت‌زدایی از کشورهای همسایه و منطقه است.
• حالا کدورت به هر طریقی که هست و ما نتوانستیم در طول سال‌های گذشته آن‌ها را رفع کنیم. کدورت‌هایی که یا با شیطنت‌هایی کشورهای غربی و صهیونیست‌ها بوده است و یا به هر دلیلی دیگر آسیب به کشور زدند. ما ۷ سال با عربستان قطع رابطه بودیم حالا در بخشی ممکن بود ما مقصر باشیم و بخشی دیگر آن‌ها، اما این تفاهم‌نامه‌ای که با عربستان منعقد شد باعث تاثیرگذاری در خیلی از چیزها شد‌.
• تاثیر ارتباط با عربستان این بود که در جهان اسلام یک امیدی به وجود آمد. قدرت‌های کشورهای اسلامی به هم نزدیک شدند. بر معادلات ارزی ما در داخل تاثیر گذاشت. برخی دیگر از کشورهای عربی هم به این نتیجه رسیدند که اگر ما در کنار هم قرار بگیریم، همه قدرت‌های انرژی و اقتصادی که در همین منطقه هستند، قطعا اجازه نمی‌دهند بیگانگان بیایند و شیطنت کنند و تنگی روابط در داخل منطقه به وجود بیاورند.
• بعد از عربستان مشاهده می‌کنیم کشورهای امارات، لیبی، بحرین، مصر و خیلی از کشورهای دیگر هم نسبت به این مسئله حساس شدند و تمایل دارند با ایران ارتباط برقرار کنند که نشان می‌دهد این یک حرکت بسیار خوبی است که ایران علاوه بر ظرفیت‌های داخلی که دارد، می‌تواند یک انسجام بین‌المللی در بین کشورها هم به وجود بیاورد.
• در قضیه شهدای منا عربستان دو ویزا به ما یکی برای وزیر بهداشت و یکی برای معاون وزیر خارجه نداد که ما مجبور شدیم از کویت خواهش کنیم برود برای ما ویزا بگیرد اما امروزه مشاهده می‌کنیم با این رویکرد، عربستان و ایران در کنار هم قرار گرفتند و می‌توانند بسیاری از معادلات را تغییر دهند.
• چندی قبل مشاهده کردید یک مانور نظامی دریایی توسط آمریکا و برخی از کشورهای عربی انجام شد که می‌خواستند به خیال خودشان از ایران زهر چشم بگیرند اما در مقابل ایران، روسیه و چین و برخی از کشورهای دیگر که مرحله بعدی اضافه می‌شوند یک مانور نظامی و امنیتی در جهت امنیت دریا انجام دادند که بعد از آن آمریکایی‌ها سر و صدا کردند و شاکی شدند که چرا چین و روسیه مانور انجام دادند؟
• خب عصبانی شوند، ما در منطقه خودمان می‌خواهیم این کار را انجام دهیم. می‌خواهم بگویم سمت و سوی اخیری که پیدا شده قطعاً هم در مسائل داخلی تاثیر می‌گذارد و هم باعث می‌شود ما حرفی برای گفتن داشته باشیم.
• برخی از دولتمردان نشان دادند مرد این‌که مشکلات معیشتی مردم، گرانی و تورم و بخشی از مسائل اقتصادی را در حوزه کاری خودشان در وزارت‌خانه‌هایشان بتوانند حل کنند نیستند و قطعاً آقای رئیسی توجه خواهند داشت برخی تغییرات باید به وجود بیاید تا مردم احساس کنند کسی به مطالبات‌شان پاسخگو است و دولت و آقای رئیس‌جمهور به امور توجه دارند.
• ما نتوانستیم از نخبگان و اقتصاددانان کشورمان استفاده کنیم، امروز می‌بینیم بسیاری از این افراد در گوشه و کنار نگرانند، دغدغه و انتظار دارند که از آنها و از فکرشان برای افزایش قدرت پولی کشور استفاده شود.
• آمریکایی‌ها آمدند برجام را از دستور کارشان بعد از جنگ اوکراین خارج کردند ما هم آمدیم در اولویت بعدی قرار دادیم، اما ما بارها به آمریکایی‌ها و غربی‌ها علیرغم اینکه بین‌مان دیوار بی‌اعتمادی وجود داشت، پیغام فرستادیم که از میز مذاکره فاصله گرفته‌ایم اما اتاق مذاکره را ترک نکرد‌‌ایم، این حرف اول و آخر ما مورد برجام است و اگر آنها مُصر هستند که من می‌دانم هستند باید در این خصوص اقدام کنند. ما هم علیرغم اینکه آمریکایی‌ها در مسائل داخلی کشورمان دخالت کردند این آمادگی را داریم مشروط به این‌که به واقعیت‌هایی که وجود دارد توجه کنند و بپذیرند بدعهدی‌ها مربوط به خودشان است.