صرف واگذاری سازمان زندان‌ها به دولت، آن را نظارت‌پذیر نمی‌کند/ سازمان زندان‌ها در صورت واگذاری، به یک سازمان بین قوه‌ای تبدیل می‌شود/ محدودیت بازدید از برخی زندانیان و بندهای زندان بعد از واگذاری سازمان زندان‌ها هم باقی می‌ماند

اعتمادآنلاین| طرح واگذاری سازمان زندان‌ها از طرف برخی نمایندگان به‌ویژه اعضای فراکسیون حقوق شهروندی تهیه شده و در حال طی مراحل برای ارجاع به کمیسیون مربوطه است. نمایندگان حامی این طرح معتقدند با این کار سازمان زندان‌ها را نظارت‌پذیرتر می‌کنند. اما محمدعلی پورمختار عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس به اعتمادآنلاین می‌گوید: در صورت رأی آوردن این طرح، انتقال سازمان زندان‌ها فیزیکی است و به‌هرحال محدودیت‌هایی مانند بازدید از برخی بندهای زندان‌ها و زندانیان که در حال حاضر وجود دارد همچنان باقی خواهد ماند و این سازمان به یک سازمان بین قوه‌ای بدل می‌شود.

* طرح واگذاری سازمان زندان‌ها از طرف برخی از نمایندگان مجلس ارائه شده است. به نظر شما با واگذاری سازمان زندان‌ها به وزارت دادگستری چقدر از اهداف مورد نظر مجلس تأمین می‌شود؟

سازمان زندان‌ها بیشتر کار اجرایی و نگهداری، آموزش و اصلاح زندانیان را برعهده دارد. بر همین اساس با شرط اینکه وزارت دادگستری و دولت برای آن بودجه کافی بگذارد و از این سازمان حمایت کند تا بتوان مشکلات و مسائلی را که وجود دارد حل کرد، من شخصاً در این طرح ایرادی نمی‌بینم. اما معلوم نیست که با واگذاری این سازمان به وزارت دادگستری الزاماً مشکلات آن هم حل شود. باید به این موضوع با دقت نظر رسیدگی شود و براین مبنا همه موارد از نقش قوه قضاییه و قضاتی که رأی صادر می‌کنند، افراد را محکوم می‌کنند تا فرایند نگهداری، نقل و انتقال و آزادسازیِ ملاقات‌هایی که احیاناً هست باید دیده شود. با این حساب، صرف اینکه بگوییم سازمان به وزارت دادگستری واگذار شود حلال مشکل نیست.

* اینکه گفته می‌شود این واگذاری کار نظارت از طریق سازمان زندان‌ها را بهتر می‌کند چگونه می‌بینید؟

تفاوتی وجود ندارد. موضوع این است که اگر سازمان زندان‌ها به دادگستری واگذار شود نهایتاً ساختمان و فیزیک سازمان زندان‌ها در اختیار دادگستری قرار می‌گیرد. اما از این نظر که با کدام زندانی ملاقات شود یا نشود، کدام بندها دیده شود یا نشود و ... چون کار، یک کار قضایی است باید با نظر قوه قضاییه و قاضی مربوطه باشد.

* پس حتی اگر سازمان زندان‌ها واگذار شود باز هم آن نظارت‌پذیری که مجلس انتظار دارد باید با نظر قوه قضاییه و در حدود تصمیم‌گیری آن باشد؟ آیا مجلس نمی‌تواند مانند دیگر سازمان‌هایی که بر آن‌ها نظارت می‌کند بر زندان‌ها هم نظارت کند؟

به نظر می‌رسد این امکان وجود نداشته باشد و تفاوتی نمی‌کند. الان مشکلی برای بازدید از زندان‌ها وجود ندارد. ممکن است برخی از زندانیان یا برخی از بندهای خاص محدودیت داشته باشند، اما اگر این واگذاری صورت پذیرد باز هم این محدودیت وجود خواهد داشت. بنابراین به نظر نمی‌آید که در این بخش تفاوتی حاصل شود.

* چقدر مجلس را برای رأی دادن به این طرح راغب می‌بینید ؟

نمایندگان تفاهماتی دارند و امضاهایی هم جمع می‌کنند، اما فعلاً مشخص نیست که در کمیسیون مربوطه و یا در صحن مجلس چه اتفاقی خواهد افتاد.

* فکر می‌کنید قوه قضاییه با این موضوع همراهی کند؟

تا جایی که من خبر دارم قوه قضاییه با این کار موافق نیست، منتهی این ابهامات باید مشخص شود و صرف اینکه ما چنین موضوعی را مطرح کنیم مشکلات را حل نمی‌کند؛ چون در این صورت به‌نوعی این سازمان به یک سازمان بین قوه‌ای تبدیل می‌شود و حتی ممکن است در جاهایی اختلاف‌آفرین هم باشد.