مذاکرات مسقط تابوشکنی بود؛ اما به‌رغم کارشکنی جلیلی و احمدی‌نژاد توسط صالحی انجام شد

محمدجواد ظریف، وزیر سابق امور خارجه در گفت و گویی در کلاب هاوس که در رسانه های داخلی منتشر شده گفت: [در اوائل دهه 2000] کلمه به کلمه بحث ها و مذاکرات در افغانستان را با سردار سلیمانی هماهنگ می کردم.

بخش هایی از گفت و گوی ظریف را در ادامه می خوانید:

• اختلاف من و علیرضا اکبری از CTBT شروع شد؛ او به شدت در وزارت دفاع آن زمان علیه CTBT صحبت و فضاسازی کرد.
• اکبری گفت من سردمدار مخالفت با CTBT بودم؛ پایه ریزی دعوای هسته ای از همین موضوع شروع شد.
• مذاکرات مسقط تابوشکنی بود که توسط برادر عزیزم دکتر صالحی انجام گرفت که علی رغم کارشکنی شدید جلیلی و مخالفت احمدی نژاد برگزار شد.
• شش قطعنامه فصل هفتی، ایران را وادار به مذاکره با امریکا کرد؛ ناگزیر بودیم.
• هرکس بگوید در روابط بین الملل می توان تضمین گرفت، عوام است.
• دوستان [منتقد برجام] عاشق ترامپ هستند و دوست داشتند او پیروز شود.
• دکتر صالحی بحث فنی مذاکرات را بسیار خوب مذاکره کرد؛ ثابت هم شد.
• می گویند یک دیوانه ای یک سنگی انداخته در چاه که صد عاقل نمی توانند درش بیاورند. اگر اینطور است چرا این عاقل های شما همچنان دنبال همان برجام هستند؟
• اگر برجام خیانتی بدتر از ترکمنچای است چرا آن را دور نمی‌اندازید؟ پاره کنید و دفنش کنید! ما دو سال است کاره‌ای نیستیم هنوز دوستان به دنبال همان برجام هستند
• احمدی نژاد و شعار “قطار بی ترمز و فرمان هسته ای” او به کمک آمریکایی ها برای امنیتی سازی ایران آمد
• قطعنامه 1929 علیه ایران، یکی از بدترین قطعنامه ها در طول تاریخ شورای امنیت بود؛ با حمایت چین و روسیه هم بود.
• من نماینده ایران در کنفرانس بن بودم؛ اما بدون شهید سلیمانی نمی شد آن حضور فعال را در کنفرانس بن مربوط به افغانستان را داشت.
• چه شد که بوش گفت محور شرارت؟ در ژانویه 2002، دو هفته قبل از سخنرانی بوش، یک کشتی حامل سلاح برای عرفات در کرانه باختری توسط اسرائیل کشف شد؛ این کشتی کارن ای نام داشت، این واقعه باعث امنیتی سازی مجدد از سوی اسرائیل شد.
• اروپایی ها تواسنتند بعد از ترامپ اجماع امنیتی علیه ترامپ شکل دهند، اما علیه ایران شکل نگرفت.
• شهید فخری‌زاده در موفقیت ما در پرونده‌های برجام موثر بودند. این که چقدر رضایت داشتند یا ناراضی بودند را نمی‌دانم.
• معمولا دوستان نظامی ما خیلی راضی نیستند و چندان دوست ندارند محدودیتی برای کارهایشان ایجاد شود.
• اما این را هم بگویم که سردار سلیمانی هیچ وقت به من نکته‌ای در باره برجام نگفت. نکاتی که می‌گفت درباره وضعیت سوریه و عراق و روسیه بود. شکایت می‌کرد از رفتار امریکایی‌ها و روس‌ها که با داعش به شکل جدی نمی‌جنگند.
• درباره شهید فخری زاده هم این که برجام را قبول داشت یا آن طور که برخی از دوستان می گویند، خون دل می خورد را نمی دانم. اما می دانم که شهید فخری زاده نقش مفیدی در برجام داشت و یکی حتی یکی از افرادی بود که به صورت غیر علنی از رئیس جمهوری نشان گرفت.
• عربستان و اسرائیل مخالف برجام بودند. سعودی‌ها به امریکایی‌ها قول دادند قیمت نفت را پایین می‌آورند تا برجام را بهم بزنند. قیمت نفت را پایین آوردند اما تاثیری در توافق ما نداشت.
• برجام یک زنجیری از پای ما باز کرد. قرار نبود دویدن به ما یاد بدهد. سعودی‌ها در بانک‌ها و شرکت‌ها سهام خریدند و حضور دارند. برجام قرار نبود ما را وارد بازارهای جهانی کند.
• برجام امیدی در مردم ایجاد کرد اما صداوسیما این امید را در مردم از بین برد. در دوران دولت ما کی امید را از بین برد؟ گاندو کوچکترین و پر هزینه‌ترین آن‌ها بود.
• در دی‌ماه سال ۹۴، دوران عزاداری عربستان بود‌. عربستان در دنیا منزوی بود. غرب علاقه‌ای به محمد بن سلمان نداشت و فکر می‌کردند بن‌نایف ولیعهد می‌شود اما آماده همکاری با بن سلمان نیز بود‌. سعودی در اوج انزوا بود و ما در جبهه حمله بودیم.
• شیخ نمر و ۴۰ نفر را همزمان گردن زدند و فضای تندی علیه آن‌ها ایجاد شد‌. حمله به سفارت سعودی باعث شد در یک شب به کشور مظلوم تبدیل شد و یک ائتلاف ضد ایرانی تشکیل داد. این یک فرصت طلایی برای آن‌ها بود.
• حتی آقای جلیلی هم مخالف حمله به سفارت بود و رهبری آن را محکوم کرد. چرا این اتفاق افتاد؟ من به جد معتقدم اگر این اتفاق نمی‌افتاد روابطمان را به راحتی با عربستان عادی سازی می‌کردیم. من به شدت از برقراری رابطه با چشم باز با عربستان استقبال می‌کنم.
• آن‌هایی که می‌گویند من فقط به غرب نگاه داشتم باید بدانند که من اولین مقاله خود را در شرق‌الاوسط نوشتم. بیشترین سفرها را به ترکیه و عراق داشتم.
• پمپئو (وزیر خارجه آمریکا در دولت ترامپ) اعتقادی به مذاکره نداشت و دیدگاه ایدئولوژیکی به برجام داشت‌. ترامپ می‌خواست من را ببیند البته من اجازه نداشتم او را ببینم.
• مثلث نتانیاهو، پمپئو و بولتون خودشان را کشتند تا ترامپ من را نبیند. در دیدار با مکرون، او به من گفت که ترامپ می‌خواهد شما را ببیند اما من اجازه نداشتم.
• یکی از سناتورهای نزدیک به ترامپ، در سفری به نیویورک سراغ من آمد و گفت ترامپ از شما برای حضور در کاخ سفید دعوت کرده وقتی به تهران منتقل کردم و گفتم در صورت عدم موفقیت مجازات را می‌پذیرم اما پیام به مراحل عالی نرسید و در سطوح پایین رد شد.