نگاهی به نقش جدید عراق در خاورمیانه

سید عماد حسینی- چند روز پیش شاهد برگزاری نشست بغداد2 بودیم، اما این نشست بیش از آنکه توجه رسانه‌ای را  متوجه مشکلات عراق کند، نگاه‌ها را به سمت نشست‌های حاشیه آن برده بود.

این نشست که در امان پایتخت اردن برگزار شد، بیش از آنکه نشستی برای خارج کردن عراق از بحران‌هایش تلقی شود، ویژگی‌های یک رخداد منطقه‌ای را به خود گرفت.

به اعتقاد کارشناسان نشست بغداد2 که تحت عنوان کنفرانس همکاری و مشارکت در امان برگزار شد، بستر منطقه‌ای جدیدی را برای تعامل کشورهای منطقه با یکدیگر ایجاد کرده است.

گرچه این اولین باری نیست که عراق کشورهای منطقه و جهان را دور هم جمع می‌کند، اما ظاهراً این کشور در برهه اخیر با توجه به خزانه مملو از دلارهای نفتی‌اش در کنار بسط امنیت نسبی و به ویژه خروج از بن‌بست سیاسی تشکیل کابینه، امروز به صرافت شتاب دادن مسیری افتاده است که چند سالی است برای تنش‌زدایی در منطقه با پشتکار در پیش گرفته بود.

اینکه ساختار جدید عراق بعد از خروج از بحران‌های متعدد- که البته همچنان نشانه‌‌هایی از برخی از آنها وجود دارد- با این کار به دنبال جبران دین خود به ویژه دوره تنش‌آفرینی صدام حسین است یا آنکه قصد دارد دکترین حضور قدرتمند در صحنه منطقه دیکتاور سابق را این بار به روشی متفاوت به انجام برساند، تفاوت چندانی در اصل صورت‌‌مساله که بغداد توانسته شماری از پرونده‌های بحران‌آفرین منطقه را در حاشیه نشست خود مجدداً به سطح بیاورد ایجاد نمی‌کند.

به بیانی دیگر، عراق در کنار بازسازی زیربناهای خدماتی و امنیتی خویش درصدد بازیابی جایگاه منطقه‌ای خویش است، این مساله را می‌توان از تلاش‌های صورت‌گرفته از سوی مسئولان عراقی برای نزدیک کردن دیدگاه‌های ریاض و تهران و همچنین مواضع این کشور در قبال مساله فلسطین و حتی تلاش برای میانجی‌گری در برخی از مسائل منطقه عربی دریافت، گرچه همچنان راهی طولانی در تحقق این هدف پیش روی خود می‌بیند و تضاد در استراتژی رسیدن به این مهم در میان جریان‌های مختلف کشور هم بر چالش‌ها دامن زده است.