دفاع جو بایدن، رییس‌جمهور ایالات متحده از فرار امریکایی‌ها:
افغانستان ماند و همسایگانش
بایدن در اظهاراتی که از سوی برخی ناظران تحقیرآمیز توصیف شده است، گفت: «من یک نسل دیگر از امریکایی‌ها را به جنگ در افغانستان اعزام نمی‌کنم بدون اینکه انتظار داشته باشیم هیچ نتیجه‌ای متفاوت از این بگیریم.» او در بخشی دیگر از اظهاراتش نیز گفت: «من مخالف حضور دایمی نیروهای امریکایی در افغانستان بودم.
اعتمادآنلاین| آن زمان هم از ابتدا این‌گونه استدلال می‌کردم که اگر به یاد داشته باشید بعد از پایان دولت‌مان هم روشن شد که هیچ ملتی تاکنون نتوانسته افغانستان را به یک ملت متحد تبدیل کند. هیچ ملتی. امپراتوری‌ها آمده‌اند و رفته‌اند، اما از پس این کار بر نیامده‌اند.» بایدن در بخش‌های مختلفی از سخنانش به مخالفت خود با استمرار حضور نظامیان امریکایی و ناتو در افغانستان اشاره کرد.
به گزارش روزنامه اعتماد، او گفت که از حدود سال 2010 بارها در مورد لزوم خروج امریکا از افغانستان تذکر داده است. او در بخشی از صحبت‌هایش گفت: «با سران ناتو سال 2010 به این نتیجه رسیدیم که تا سال 2014 تمامی عملیات تهاجمی را در افغانستان پایان بدهیم. وقتی سال 2014 شد، عملیات را برای شش ماه تمدید کردیم، بعد از یک سال، بعد باز هم یک سال دیگر و تا حالا ادامه داشت.»
شکست بزرگ، فرار کثیف
جو بایدن، با اشاره به مقایسه‌هایی که میان فرار نظامیان و دیپلمات‌های امریکایی از سایگون در ویتنام با عقب‌نشینی از افغانستان می‌شود، ادعا می‌کند که کابل هیچ شباهتی با سایگون ندارد. اما تحلیلگران و رسانه‌ها چندان با این ارزیابی موافق نیستند. هفته‌نامه اکونومیست روی جلد شماره این هفته خود را با عنوان «امریکا، افغانستان را رها کرد» منتشر کرده است و در سرمقاله‌اش می‌نویسد: «طولانی‌مدت‌ترین جنگ فرامرزی امریکا با یک شکست سنگین تمام می‌شود» این هفته‌نامه بریتانیایی نوشته است: «امریکا 20 سال در افغانستان جنگید، نزدیک به 2 تریلیون دلار در این جنگ هزینه کرد، هزاران نیروی خود را از دست داد و نظاره‌گره کشتار ده‌ها هزار افغان چه نظامی و چه غیرنظامی بود. حالا امریکا این ماجراجویی تاسف‌بارش را پایان می‌دهد بدون اینکه دستاورد خاصی برای نمایش داشته باشد.» وقتی از بایدن سوال شد آیا عقب‌نشینی نظامیان امریکایی از افغانستان مشابه فرار نظامیان امریکایی از سایگون در سال 1975 است، پاسخ داد: «نه! به هیچ‌وجه! اتفاقی که آنجا افتاد این بود که چندین گردان در حال ورود به سفارت ما بودند، اگر اشتباه نکنم 6 گردان. طالبان مشابه ارتش ویتنام
شمالی نیست. به هیچ‌وجه با آنها از نظر توانایی قابل قیاس نیستند، در هیچ شرایطی امکان ندارد که آدم‌های ما از روی پشت‌بام سفارت فراری داده شوند.»
میلیتاری تایمز، خروج نظامیان امریکایی را یک «پایان کثیف» برای طولانی‌ترین جنگ فرامرزی امریکا توصیف می‌کند و می‌نویسد: «قطعا همه می‌دانستند که روزی ما از این کشور خارج خواهیم شد، اما نه این‌گونه بدون هیچ برنامه‌ای منسجم برای آینده و شرایط پس از خروج‌مانه: نه آتش‌بس، نه توافق سیاسی و نه هیچ‌گونه برنامه‌ای برای حمایت نظامی در صورت بروز فجایع و جنگ داخلی. به جای آن تصمیم گرفتیم یواشکی زیر پوشش تاریکی بیرون برویم. یک فرار کثیف در پایان طولانی‌ترین جنگ امریکا.»
حمله جمهوری‌خواهان به بایدن
نمایندگان حزب جمهوری‌خواه امریکا به‌شدت از تصمیم بایدن برای خروج نظامیان امریکایی از افغانستان انتقاد کرده‌اند. لیندسی گراهام، سناتور عضو کمیته روابط خارجی سنای امریکا تصمیم بایدن را «فاجعه در حال وقوع» توصیف کرده است و با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توییتر می‌نویسد: «رییس‌جمهور بایدن ممکن است برای پایان جنگ ما با القاعده و داعش در افغانستان ضرب‌الاجل تعیین کرده باشد، اما متاسفانه برای ما، القاعده و داعش هیچ ضرب‌الاجلی برای حمله به منافع امریکا قرار نداده‌اند.» او در توییتی دیگر نوشت: «رییس‌جمهور بایدن شرایطی را که در افغانستان رخ می‌دهد درک نمی‌کند و ظهور مجدد داعش و القاعده را که مستقیما سرزمین امریکا و متحدان‌مان را تهدید می‌کند، نادیده می‌گیرد.» مایکل مک‌گال، نماینده تگزاس در مجلس نمایندگان امریکا هم می‌گوید: «وقتی نیروها کامل عقب‌نشینی کردند و بدبختی و کشتار زنان شروع شد و هجوم پناهجویان به مرز پاکستان آغاز شد، بایدن مسوول این شرایط خواهد بود.»
بیانیه تهران: جنگ راه‌حل نیست
مقام‌های طالبان و جناح‌های سیاسی افغانستان بعد از یک نشست دو روزه در تهران که به ابتکار وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران برگزار شده‌بود، با صدور بیانیه‌ای شش ماده‌ای، تاکید کردند که هیچ‌یک از طرفین جنگ را به عنوان راه‌حل مساله افغانستان نمی‌دانند و باید از طریق یک فرآیند سیاسی مساله را حل‌وفصل کنند. بر اساس این بیانیه مقرر شد که طرفین به زودی بار دیگر در تهران باهم دیدار و گفت‌وگو کنند و فضای گفت‌وگوها را صمیمانه توصیف کردند. در این بیانیه آمده است: «هر دو جانب تصمیم گرفتند مواردی را که ضرورت به مشورت و وضاحت بیشتر دارد مانند ایجاد مکانیزم گذار از جنگ به صلح دایمی، نظام اسلامی مورد توافق و نحوه دستیابی به آن طی نشست بعدی که در نزدیک‌ترین فرصت ممکن دایر خواهد شد مورد بحث قرار داده، به نتیجه برسند.»
نگرانی چین و تضمین‌های طالبان
طالبان از آغاز فصل بهار تاکنون کنترل نزدیک به یک‌سوم از مرزهای بین‌المللی افغانستان را دراختیار خود گرفته‌اند. با پیشرفت در شمال و شمال شرقی افغانستان، ولایت بدخشان یکی از تازه‌ترین فتوحات طالبان است. جایی که با مناطق کوهستان استان سین‌کیانگ چین هم‌مرز است. اقلیت مسلمانان اویغور ساکن استان سین‌کیانگ یکی از نگرانی‌های عمده امنیتی دولت مرکزی چین در طول سال‌های گذشته بوده‌اند. دولت پکن مدعی است که توسعه افراطی‌گری و نفوذ تروریسم در این منطقه، باعث آسیب امنیتی شدید به دولت چین شده است. اقدام‌های چین برای کنترل جمعیت مسلمان منطقه از جمله ایجاد مراکز بازپروری و اردوگاه‌های کار اجباری و رصد مستمر و جاسوسی از شهروندان استان سین‌کیانگ، یکی از مواردی است که همواره از سوی دولت‌های غربی به عنوان نمونه‌های بارز از نقض حقوق بشر توسط پکن مورد اشاره قرار می‌گیرد. اما موضوع افراطی‌گری در منطقه سین‌کیانگ، فقط یک ادعای تبلیغاتی نیست، شواهد جنگ با داعش در سوریه و عراق نشان می‌دهد که بسیاری از اعضای خارجی این گروه‌های تروریستی از همین منطقه چین به داعش پیوسته بودند. حالا با نزدیک شدن طالبان به مرزهای استان سین‌کیانگ، پکن
نگران هم‌افزایی میان ایدئولوژی افراطی طالبان با گروه‌های افراطی منطقه سین‌کیانگ است.
اما طالبان به چین تضمین داده است که به این کشور به عنوان یک دوست نگاه می‌کند. در‌واقع به‌رغم پیوند سنتی طالبان با القاعده، در مورد داعش طالبان همواره موضعی خصمانه داشته است و این گروه را دشمن خود تصور کرده است. به گزارش دیس ویک این ایژیا، سهیل شاهین، سخنگوی دفتر سیاسی امارت اسلامی افغانستان (نام دولت خودخوانده طالبان) در دوحه گفته است: «ما چین را به عنوان یک دوست می‌بینیم و انتظار داریم که شاهد سرمایه‌گذاری فوری چین برای بازسازی کشورمان باشیم. ما از این سرمایه‌گذاری استقبال می‌کنیم و اگر سرمایه‌گذاری انجام شود، قطعا ما هم امنیت آنها را تضمین می‌کنیم. امنیت آنها برای ما بسیار مهم است.» شاهین در این مصاحبه تاکید کرده است که در پی خروج نظامیان امریکایی برای ما بسیار مهم است که با چین مذاکره کنیم. او می‌گوید: «ما بارها به چین سفر کرده‌ایم و روابط خوبی با آنها داریم. چین یک کشور دوست است که ما از آنها برای بازسازی و توسعه افغانستان استقبال می‌کنیم.»
با این حال چین همچنان نسبت به گسترش افراطی‌گری در مرزهای خودش دچار نگرانی است. وزارت خارجه چین «تصمیم ناگهانی امریکا» برای عقب‌نشینی از افغانستان را محکوم کرده است. در عین حال، مشخص نیست که تضمین سرمایه‌گذاری برای توسعه و بازسازی چگونه می‌تواند طالبان را راضی نگه دارد، هر چند چین تاکنون دست‌کم یک‌بار از هیات بلندپایه طالبان میزبانی کرده است، اما روابط رسمی چین با دولت مرکزی افغانستان است. به نظر می‌رسد در تضمین و تعهد طالبان به چین در مورد امنیت مرزها، تهدید روشنی نیز وجود دارد که هر گونه سرمایه‌گذاری چین در افغانستان باید از مسیر طالبان بگذرد تا این گروه شبه‌نظامی به تضمین و تعهد خود عمل کند.
وعده‌های طالبان در مسکو
طالبان می‌گوید نه تنها تهدیدی برای همسایگان افغانستان نیست، بلکه تمام توان خود را برای از بین بردن گروه تروریستی داعش و محو کردن مزارع خشخاش از خاک افغانستان انجام خواهد داد. یک هیات طالبان که روز جمعه برای مذاکرات با مقام‌های روسیه به مسکو سفر کرده است با این ادعا که 85درصد از خاک افغانستان اکنون دراختیار این گروه شبه‌نظامی قرار دارد به مسکو وعده داد که اجازه نمی‌دهد خاک افغانستان تحت کنترل طالبان به بستری برای حمله به دیگر کشورها تبدیل شود. طالبان اکنون بخش اعظم مرزهای افغانستان با تاجیکستان و ازبکستان را دراختیار خود گرفته است، کشورهایی که روسیه به عنوان حیاط خلوت و عمق استراتژیک خود می‌بیند. سه عضو ارشد طالبان روز جمعه در یک نشست خبری اطمینان دادند که طالبان گر‌چه در خاک افغانستان در حال نبرد است، اما تهدیدی فراتر از مرزهای افغانستان برای کشورهای دیگر نخواهد بود. نمایندگان طالبان همچنین تاکید کردند که هر آنچه در توان دارند انجام خواهند داد تا جلوی اقدام‌های داعش در خاک افغانستان را بگیرند و به سرعت مزارع تولید خشخاش در سراسر افغانستان را نابود کنند. شهاب‌الدین دلاور، از هیات طالبان خطاب به خبرنگاران
حاضر در این نشست خبری گفت: «ما تمام تلاش‌مان را برای ازبین بردن داعش انجام می‌دهیم و اجازه نمی‌دهیم که از سرزمین‌مان برای حمله به کشورهای دیگر استفاده شود.» این مقام طالبان همچنین تاکید کرد که خواهان تشکیل یک دولت همه‌شمول در افغانستان تحت سیطره طالبان است، به اقلیت‌های قومی و مذهبی احترام می‌گذارد و گفت: «ما می‌خواهیم که نمایندگان همه گروه‌های جامعه افغانستان در تشکیل حکومت نقش داشته باشند.»
طالبان به مرزهای ایران رسید
همزمان با افزایش ناآرامی‌ها در افغانستان، طالبان اعلام کرد گمرک مرزی اسلام‌قلعه در مرز افغانستان با ایران را تصرف کرده است. به گزارش فارس، به گفته منابع خبری در ولایت هرات پس از فرار نیروهای افغان و کارمندان گمرک مردم وارد گمرک هرات شده‌اند هر چند مقامات محلی ولایت هرات هنوز در این باره اظهارنظری نکرده‌اند. گروه طالبان روز پنجشنبه نیز با حمله به برخی شهرستان‌های هرات آنها را تصرف کرده‌اند. سخنگوی طالبان نیز در توییتی از سقوط شهرستان اسلام‌قلعه ولایت هرات خبر داد. «ذبیح‌الله مجاهد» با انتشار فیلمی نوشت: «شهر بندری اسلام قلعه در ولایت هرات عصر امروز به دست مجاهدین امارت اسلامی سقوط کرد.» در همین حال برخی رسانه‌های محلی هرات نیز از درگیری نیروهای دولتی و طالبان در گمرک مرز ایران خبر دادند. گفته می‌شود که برخی سربازان افغان پس از درگیری به سمت خاک ایران فرار کرده و به پاسگاه‌های ایران پناه برده‌اند.
آمادگی مجاهدین هرات برای ایستادگی در برابر طالبان
اسماعیل خان که از مقتدرترین چهره‌های جهادی در غرب افغانستان است و نفوذ گسترده‌ای در زادگاه خود، ولایت هرات دارد، جمعه (18 تیر) با برگزاری همایشی به ناامنی‌ها و سقوط‌های اخیر در این ولایت واکنش نشان داد و وعده تغییر وضعیت را داد. به گزارش آوا پرس اسماعیل خان روز پنجشنبه، 17 ماه سرطان «حرکت مقاومت مردمی حوزه جنوب غرب» را پایه‌گذاری کرد که هدف آن مبارزه مسلحانه در برابر گروه طالبان اعلام شده است. اسماعیل خان از مردم حوزه جنوب غرب افغانستان و «همه کسانی که اسلحه دارند» خواست برای دفاع از مردم در کنار نیروهای امنیتی افغانستان قرار گیرند. او گفته است: «نه تنها اطراف شهر و ولسوالی‌های هرات را پاک‌سازی خواهند کرد؛ بلکه به سراغ ولسوالی‌های از دست رفته افغانستان نیز خواهند رفت.»
طالبان می‌گوید نه تنها تهدیدی برای همسایگان افغانستان نیست، بلکه تمام توان خود را برای از بین بردن گروه تروریستی داعش و محو کردن مزارع خشخاش از خاک افغانستان انجام خواهد داد. یک هیات طالبان که روز جمعه برای مذاکرات با مقام‌های روسیه به مسکو سفر کرده است با این ادعا که 85درصد از خاک افغانستان اکنون دراختیار این گروه شبه‌نظامی قرار دارد به مسکو وعده داد که اجازه نمی‌دهد خاک افغانستان تحت کنترل طالبان به بستری برای حمله به دیگر کشورها تبدیل شود.
دیدگاه تان را بنویسید