ردپای خائن اروپایی در پرونده جاسوسی از رهبران اروپا
تلویزیون دولتی دانمارک گزارش داد که سرویس اطلاعاتی این کشور به آژانس اطلاعاتی ایالات متحده اجازه داده به کابل‌های اینترنت که از بستر دریا عبور می‌کنند دسترسی پیدا کند.
اعتمادآنلاین| امانوئل مکرون، رییس‌جمهور فرانسه روز گذشته پس از انتشار اخباری مبنی بر تلاش آژانس امنیت ملی امریکا برای جاسوسی از رهبران اروپایی در فاصله سال‌های 2012 تا 2014 اعلام کرد شنود تلفنی، اتفاقی غیرقابل قبول میان متحدان است و از دولت ایالات متحده خواست در این باره شفاف‌سازی کند.
به گزارش روزنامه اعتماد، تلویزیون دولتی دانمارک صبح روز دوشنبه گزارش داد که سرویس اطلاعاتی این کشور به آژانس اطلاعاتی ایالات متحده اجازه داده به کابل‌های اینترنت که از بستر دریا عبور می‌کنند دسترسی پیدا کند و به امریکایی‌ها کمک کرده تا بتوانند اطلاعات مربوط به تماس‌ها، پیام‌های شخصی و تاریخچه جست‌وجو‌های اینترنتی برخی رهبران اروپایی را در چارچوب عملیاتی به نام «دون هامر» به دست بیاورند.
در گذشته، افشاگری‌های ادوارد اسنودن، کارمند سابق سازمان اطلاعات مرکزی امریکا ثابت کرده بود که ایالات متحده از رهبران کشورهای دوست از جمله آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان جاسوسی می‌کند اما گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد جاسوسی‌های صورت گرفته فراتر از تصورات گذشته بوده و شامل سیاستمدارانی در فرانسه، سوئد و نروژ نیز می‌شده، بلکه حالا مشخص شده دانمارک هم در این جاسوسی‌های گسترده از رهبران اروپایی به ایالات متحده کمک کرده است.
تعدادی از مقامات پیشین و کنونی ایالات متحده در این خصوص به روزنامه واشنگتن‌پست گفته‌اند که انتشار چنین خبری «باعث شگفتی» نبود؛ چراکه عموما متحدان از یکدیگر نیز جاسوسی می‌کنند. امانوئل مکرون، رییس‌جمهور فرانسه روز گذشته پس از دیداری مجازی با آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان گفت که «دلیلی برای وجود سوءظن میان متحدان وجود ندارد» و تاکید کرد پاریس و برلین از دولت‌های دانمارک و ایالات متحده خواسته‌اند تا هرچه زودتر اطلاعات مربوط به جاسوسی از رهبران اروپایی را دراختیار آنها قرار دهند.» مرکل هم گفته در این زمینه با مکرون موافق است و آلمان و فرانسه منتظرند تا پاسخ درخواست‌شان را از کپنهاگ و واشنگتن دریافت کنند.
جیمز آر کلاپر که همزمان با افشاگری‌های اسنودن مبنی بر جاسوسی آژانس امنیت ملی امریکا از رهبران اروپایی و روسای جمهور مکزیک و برزیل مقام اداره‌کننده اطلاعات ملی را برعهده داشته، می‌گوید واکنش‌هایی که در جلسات خصوصی از سوی مقام‌های اروپایی نشان داده می‌شد، بسیار شدیدتر از واکنش‌های آنها در عرصه عمومی بود. به گفته او، مقام‌های اطلاعاتی امریکا در آن زمان جلسات و نشست‌های «ناراحت‌کننده و ناخوشایندی» با مقامات کشورهای متحد داشتند و در پاسخ به انتقادات می‌گفتند که دولت-ملت‌ها در راستای منافع ملی خود برخی کارها را انجام می‌دهند.
باراک اوباما، رییس‌جمهور سابق ایالات متحده هر چند در سال 2014 وعده داد که ایالات متحده «از رهبران کشورهای دوست و متحد جاسوسی نخواهد کرد» مگر اینکه «موضوع‌های قانع‌کننده‌ای مربوط به امنیت ملی» در میان باشد؛ استثنایی که همچنان فضا را برای رخ دادن چنین اتفاقاتی از سوی نهادهای اطلاعاتی باز گذاشت.
کارشناسان امنیتی امریکایی تلاش دارند این‌گونه اتفاقات را عادی و مرسوم نشان دهند. رابرت دیتز، مقام سابق آژانس امنیت ملی و مشاور ارشد مایکل وی هیدن، رییس پیشین سازمان سیا معتقد است که جاسوسی از متحدان ابزاری برای تثبیت روابط و جلوگیری از غافلگیر شدن است. او می‌گوید: «حتی نزدیک‌ترین متحدان نیز که اعتماد فوق‌العاده‌ای نسبت به یکدیگر دارند، حق جاسوسی از شهروندان و مقامات کشور دوست را یک حق تثبیت شده در راستای تامین اهداف امنیت ملی می‌دانند.» دیتز اضافه می‌کند: «تاکنون بارها روشن شده که کشورهای اروپایی به جاسوسی از ایالات متحده می‌پردازند.»
عصبانیت اروپایی‌ها از دانمارک
هرچند که پیش‌تر رسانه‌ها نمونه‌هایی از جاسوسی اروپایی‌ها از ایالات متحده را فاش کرده بودند - نظیر جاسوسی سرویس اطلاعاتی آلمان از مقامات امریکایی در سال 2015- اما برای قدرت‌های اروپایی نظیر آلمان و فرانسه نقش داشتن دانمارک در جاسوسی‌های اخیر بسیار دردناک بود.
رویترز گزارش داده در آلمان تماس‌های تلفنی آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر وقت امور خارجه این کشور و پِر اشتاین‌بروک، کاندیدای حزب سوسیال دموکرات در انتخابات مربوط به گزینش صدراعظم این کشور توسط سازمان اطلاعات امریکا و در همراهی با سازمان اطلاعات دانمارک برای مدت چندین سال شنود شده‌اند. خبرگزاری رویترز در ادامه گزارش خود نوشته است که دولت دانمارک نیز دست‌کم از سال 2015 نسبت به جاسوسی از رهبران چند کشور اروپایی مطلع بوده است. در ایستگاه جاسوسی و شنود سانداگرگاردان، واقع در نزدیکی کپنهاگ، ماموران سازمان اطلاعات امریکا از طریق بهره‌برداری از یک نقطه تبادل اینترنتی از رهبران کشورهای اروپایی جاسوسی کرده‌اند. سازمان اطلاعات دانمارک از طریق ارایه این نقطه تبادل اینترنتی و کابل‌های انتقال خدمات اینترنتی و ارتباطی نصب‌شده زیر دریا امکان جاسوسی را برای آژانس امنیت ملی امریکا فراهم ساخته است.
همین همکاری سبب واکنش گسترده مقام‌های اروپایی به این اتفاق شده است. کلمنت بون، وزیر امور اروپای فرانسه به رادیو فرانسه اینفو گفت: «بسیار جدی است، باید ببینیم آیا شرکای ما در اتحادیه اروپا، دانمارکی‌ها، در همکاری با سرویس‌های امریکایی مرتکب خطا شده‌اند. در صورتی که مشخص شود امریکا از رهبران اتحادیه اروپا جاسوسی می‌کرده، این مساله بسیار جدی خواهد بود.» او در ادامه خواستار بررسی بیشتر اطلاعات شد.
اشتفان سایبرت، سخنگوی دولت آلمان هم در نشستی خبری گفت که «در حال پیگیری گزارشی مبنی بر همکاری ایالات متحده با دانمارک در رابطه با جاسوسی از مقام‌های ارشد کشورهای همسایه، از جمله آنگلا مرکل صدراعظم آلمان هستیم.»
سخنگوی دولت آلمان افزود: «دولت فدرال این گزارش را مورد توجه قرار داده و با تمام سازمان‌های مرتبط دولتی و بین‌المللی در تماس است.» ارنا سولبرگ، نخست‌وزیر نروژ به یک رسانه این کشور گفت: غیرقابل قبول است که کشورهای متحد نزدیک که با هم همکاری دارند احساس نیاز به جاسوسی از یکدیگر داشته باشند. وزیر دفاع سوئد هم در این خصوص گفت: «ما خواهان آن هستیم که درباره مسائل مرتبط با شهروندان، شرکت‌ها و منافع سوئدی کاملا مطلع شویم. سپس باید ببینیم پاسخ طرف سیاسی در دانمارک چگونه به نظر می‌رسد.» همتای نروژی او در واکنش به جاسوسی امریکا از سران اروپا با کمک سرویس جاسوسی دانمارک اظهار داشت: «ما همه ادعاها را جدی می‌گیریم.» هر دو نفر تاکید کردند که «ترین برامسن» وزیر دفاع دانمارک در مطلع کردن آنها از جاسوسی آژانس امنیت ملی ایالات متحده (NSA) از همسایگان دانمارک کوتاهی کرده است. همچنین طبق گزارش‌ها، وزارت دفاع سوئد با پاریس و برلین که سیاستمداران و مقامات ارشد آنها هم هدف جاسوسی آژانس امنیت ملی امریکا قرار گرفته‌اند، رسما تماس برقرار کرد و تماس‌هایی با امریکا هم درخصوص این مساله گرفته شده است. وزیر دفاع سوئد درخصوص این تماس‌ها گفت: این واقعیت که ما تماس‌ها را برقرار کرده و سوالات را مطرح می‌کنیم، راهی برای نشان دادن این مساله است که ما قطعا از وضعیت موجود رضایت نداریم. ترین برامسن، وزیر دفاع دانمارک که کشورش هدف این اتهامات قرار گرفته و طبق گزارش‌ها پیش‌تر از مساله جاسوسی مطلع شده بود، در واکنش به این گزارش گفت شنود سیستماتیک از متحدان نزدیک غیر قابل قبول است.
فرصت‌طلبی چین و روسیه
در میان انتقادات اروپایی‌ها از امریکا و دانمارک، مقامات روسیه و چین؛ دو کشوری که پیشینه‌ای طولانی در جاسوسی از شهروندان و رهبران کشورهای دوست و دشمن دارند نیز به این موضوع واکنش نشان دادند. سخنگوی وزارت امور خارجه چین، امریکا را بزرگ‌ترین امپراتوری دزدی از اسناد محرمانه خواند و افزود، این کشور حفظ هژمونی خود را به دفاع از امنیت متحدانش ترجیح می‌دهد. ون‌بین در نشستی خبری گفت: «امریکا استادی واقعی در زمینه شنود بی‌رویه و سرقت اسناد محرمانه در مقیاس گسترده است و حتی متحدانش آن را غیرقابل قبول می‌دانند. امریکا مدعی محافظت از امنیت سایبری است، اما این اتفاق نشان داد که امریکا در واقع محافظ امنیت سایبری نیست، به دنبال سرکوب رقبا است و در حقیقت به دنبال دفاع از امنیت متحدانش نیست بلکه به دنبال حفظ هژمونی خود است.» او تاکید کرد: «امریکا یک توضیح به جهان بدهکار است که آیا اقداماتش با قوانین اطلاعاتی و روح توافق جریان فرامرزی اطلاعات با متحدانش همخوانی دارد و اینکه آیا به جای شبکه پاک از شبکه آلوده استفاده می‌کند؟ امیدواریم جامعه جهانی قلدری سایبری امریکا را به معرض نمایش گذاشته و آن را محکوم کند و در برابر
اقدامات غیرقانونی این امپراتوری هکرها ساده‌انگاری نکند.»
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه هم روز سه‌شنبه در واکنش به گزارش‌ها درباره جاسوسی امریکا به کمک دانمارک از سران اروپایی، این مساله را تنها «نوک کوه یخ» خواند و افزود کشورهای عضو ناتو نمی‌دانند چه اتفاقی در خاک آنها می‌افتد. به گزارش خبرگزاری روسی «تاس»، این دیپلمات روس گفت: «فکر می‌کنم این تنها نوک کوه یخ است و اوضاع برای کشورهای عضو ناتو وخیم‌تر است.» او در پایان، با بیان اینکه ناتو و کشورهای اتحادیه اروپا عمدا از این موضوع طفره می‌روند، افزود: «این بسیار ناراحت‌کننده است اما واقعیت بسیار ترسناک‌تر از آن چیزی است که رسانه‌ها به ندرت گزارش می‌کنند. فکر می‌کنم آنها نمی‌دانند چه اتفاقی در قلمروی‌شان رخ می‌دهد.»
دیدگاه تان را بنویسید