آیا لبنان دوباره صحنه جنگ شیعه و سنی می‌شود؟ / به نزدیکان پیامبر توهین شد

اعتمادآنلاین| کاربران شبکه‌های اجتماعی در لبنان، به‌ویژه منتقدان حزب‌الله لبنان و طرفداران ائتلاف چهارده مارس، از مردم لبنان برای شرکت در بزرگ‌ترین تجمع ضد‌دولتی، در اعتراض به مشکلات اقتصادی، سقوط ارزش پوند لبنان و ناتوانی بانک‌ها در ارایه پول نقد به شهروندان دعوت می‌کردند.

این دعوت‌ها با حمایت گسترده رسانه‌های تحت حمایت عربستان‌سعودی، زمزمه یک تظاهرات گسترده و آغاز اعتراضات بدون پایانی را نوید می‌داد که به جز با چیزی که یادداشت‌نویس روزنامه النهار از آن با عنوان «خلع ید حزب‌الله از قدرت» یاد می‌کرد، پایان نمی‌یافت. اما بعد از 9 ماه اعتراضات گسترده مردمی در لبنان، نتیجه اعتراضات شنبه شب، متفاوت از آن چیزی بود که مبلغان تجمع شنبه شب ادعا می‌کردند.

صبح یکشنبه، علاوه بر آمار مجروحان و آسیب‌هایی که از اعتراضات باقی مانده ‌بود، از‌جمله جراحت 15 نظامی لبنانی و مجروح شدن 45 تظاهرات‌کننده، جرقه‌هایی از جنگ طایفه‌ای و مذهبی در لبنان در شبکه‌های اجتماعی پخش شد.

حالا 30 سال بعد از امضای توافق طایف و پایان جنگ داخلی لبنان، ویدیوهای منتشر شده از سوی عده‌ای از تظاهرات‌کنندگان ناشناس که به اعتقادات مذهبی اهل سنت و نزدیکان پیامبر اسلام(ص) و پیامبر اسلام توهین می‌کنند ، باعث از‌سرگیری موجی تازه از اجتماع‌ها و اعتراضات سیاسی در لبنان شده است.

هر چند اعتراضات ادامه‌دار مردمی در لبنان، با خواست‌های مشخص و مطالبات موجه از ماه‌ها پیش در حال برگزاری است، اما تزریق تفرقه‌افکنی مذهبی به این اعتراضات اقتصادی، تازه‌ترین حربه دشمنان لبنان برای به هرج و مرج کشیدن این کشور است.

نگرانی از درگیری‌های خشونت‌بار باعث شد تا ارتش لبنان هشدار دهد که اجازه برگزاری تجمع‌های تفرقه‌افکنانه به تظاهرات‌کنندگان را نخواهد داد. روز یکشنبه در حالی که برنامه‌ریزی شده ‌بود جمعی از جوانان لبنانی در حمایت از اعتراضات ضدنژادپرستی در امریکا مقابل سفارت این کشور در بیروت تجمع کنند، اما هماهنگ‌کنندگان این راهپیمایی به دلیل جلوگیری از وقوع درگیری خشونت‌آمیز یا تکرار صحنه‌سازی‌های تفرقه‌افکنانه، این برنامه را لغو کردند.

حزب‌الله لبنان و جنبش امل، دو حزب عمده شیعیان لبنان، بلافاصله بعد از انتشار این ویدیوها، اقدامات انجام شده از سوی توهین‌کنندگان را محکوم کردند و هرگونه انتساب این افراد به خود را مردود دانستند.

در بیانیه حزب‌الله، هشدار داده ‌شده‌ بود که گروهی از قدرت‌های خارجی دنبال «فتنه» در میان مردم لبنان هستند. اما این بیانیه‌ها باعث نشد تا گروه‌های سیاسی مخالف حزب‌الله دست از تحریک احساسات مذهبی اهل سنت بردارند تا جایی که این گمانه تقویت شد که گروه‌هایی عامدانه با صحنه‌سازی و جمع کردن گروهی از افراد ناشناس تلاش کرده‌اند تا بنزین به آتش اختلافات مذهبی در لبنان بریزند تا آتشی را که نتوانسته ‌بودند با تکیه بر مطالبات اقتصادی مردم شعله‌ور کنند، این‌بار با تحریک احساسات مذهبی بعد از سه دهه به جنگی تمام‌عیار بدل کنند.

واکنش رهبران سیاسی

همه گروه‌های عمده سیاسی لبنان از حرکات تفرقه‌افکنانه مذهبی در تظاهرات شنبه شب اظهار برائت کرده‌اند و آن را محکوم می‌کنند.

میشل عون، رییس‌جمهور اتفاقات شنبه شب را یک زنگ خطر برای لبنان توصیف کرده است و می‌گوید: «توهین به هر نماد مذهبی یا طایفه لبنانی به معنای توهین به همه مردم لبنان است. قدرت ما در وحدت بوده و در وحدت ملی بدون توجه به اختلافات سیاسی خواهد بود.» دارالفتوای لبنان، بالاترین مرجع مذهبی اهل سنت و عبدالامیر قبلان، مرجع شیعیان و رییس مجلس اعلای شیعیان لبنان، شعارهای ضدمذهبی و توهین‌آمیز در تظاهرات روز شنبه را محکوم کرده‌اند.

دفتر نخست‌وزیری لبنان با صدور بیانیه‌ای تاکید کرده است: «حسن دیاب، نخست‌وزیر قاطعانه هرگونه شعار تفرقه‌افکنانه مذهبی را محکوم و مردود می‌داند و از همه لبنانی‌ها و رهبران سیاسی و مذهبی می‌خواهد که با بصیرت و منطق با ارتش و مراکز امنیتی همکاری کنند.» نبیه بری، رییس پارلمان لبنان هم در سخنانی اقدامات انجام شده عده‌ای ناشناس در تظاهرات شنبه شب را «وحشتناک‌تر از جنایت» و تلاش برای «ترور یک ملت» توصیف کرده است.

بری در بیانیه خود، این اقدامات را به رژیم اشغالگر سرزمین فلسطین منتسب کرده است و می‌نویسد: «هرگونه اقدامی که وحدت، امنیت، ثبات و رفاه لبنان را هدف قرار دهد، از سوی اسراییلی‌ها است. هر صدایی که دنبال تفرقه‌افکنی میان لبنانی‌ها باشد صدای عبری است، حتی اگر به عربی سخن بگوید.»

سعد حریری، نخست‌وزیر پیشین و رهبر جریان 14 مارس هم ضمن محکوم کردن این اتفاقات، از مردم خواسته است که از هرگونه عکس‌العمل به این اقدامات تحریک‌آمیز خودداری کنند.

فتنه جدیدی برای خلع سلاح مقاومت

45 سال بعد از حادثه کشتار یکشنبه سیاه در محله عین‌الرمانه، در شرق بیروت که جنگ داخلی در این کشور را میان طوایف و مذاهب مختلف آغاز کرد، بار دیگر این محله شاهد شعارهایی تفرقه‌آمیز از سوی گروه‌های ناشناخته ‌بود.

بعد از نزدیک به نیم قرن، هنوز در میان مسیحیان و مسلمانان لبنان، در مورد عامل کشتاری که به یکشنبه سیاه مشهور شد، اختلاف‌نظر وجود دارد، این‌بار هم کسی نمی‌داند عده‌ای از تجمع‌کنندگان عین‌الرمانه که به همسر پیامبر اسلام (ص) توهین کرده‌اند، چه کسانی بودند و چه اهدافی در سر داشتند.

آنچه در مورد تحولات ماه‌های گذشته لبنان روشن است، نارضایتی گسترده عمومی از مشکلات اقتصادی، سقوط ارزش برابری پول ملی با ارزهای خارجی و کمبود پول نقد در لبنان است.

عواملی که با تحریم‌های امریکا، بی‌میلی کشورهای اروپایی و عربی به استمرار کمک‌های مالی به لبنان و جنگ داخلی در سوریه تشدید شده است.

دولت ایالات‌متحده امریکا اخیرا با تصویب دور تازه‌ای از تحریم‌ها علیه سوریه که با عنوان قانون قیصر برقرار کرده است و به گفته تحلیلگران لبنانی بیشترین فشار را به لبنان وارد می‌کند، نه تنها مسیرهای باقی مانده تجارت میان لبنان و سوریه سخت‌تر از گذشته می‌شود، بلکه ممکن است بسیاری از مقام‌های بلندپایه لبنانی را که ارتباطاتی با کشور همسایه دارند، زیر بار تحریم فرو ببرد.

دولت ایالات‌متحده امریکا در ماه‌های گذشته به صورت هدفمند در حال افزایش فشارهای اقتصادی به لبنان است تا سطح نارضایتی‌های عمومی در این کشور را افزایش دهد. انتخاب حسن دیاب به عنوان نخست‌وزیر، که یک سیاستمدار اهل سنت نزدیک به حزب‌الله لبنان محسوب می‌شود، باعث شده تا فشارهای امریکا برای دامن زدن به نارضایتی‌ها و سرنگونی دولت با هدف نهایی تضعیف مقاومت در لبنان و خلع سلاح گروه‌های مقاومت در برابر دشمن متجاوز اشغالگر شمالی، افزایش پیدا کند.

منبع: اعتماد