عراق؛ نخست‌وزیر جدید در دموکراسی ناقص‌الخلقه

اعتمادآنلاین| سیدعماد حسینی- گروه‌های شیعه عراقی باز هم بر سر یک شخصیت دیگر برای تصدی پست نخست‌وزیری عراق به توافق رسیدند.

به نوشته رسانه‌های عراقی، بعدازظهر سه‌شنبه گروه‌های مختلف شیعه عراقی بر سر نامزدی مصطفی الکاظمی رئیس سرویس امنیتی عراق به توافق رسیده و طی نامه‌ای به برهم صالح رئیس‌‌جمهور عراق، نام او را به عنوان نخست‌وزیر پیشنهاد داده‌اند.

گرچه توافق‌های انفجاری، دقیقه نودی و خلق‌الساعه در صحنه سیاسی عراق به وفور یافت می‌شود، اما توافق یکباره جریان‌های سیاسی متخاصم شیعه بر سر شخصیتی که اصولاً تا پیش از این در مخالفت با او اتفاق نظر داشتند، امری حیرت‌آور و در عین حال قابل تامل است.

گفته می‌شود این وفاق از پس یک دوره بسیار طولانی جنگ و جدل و درگیری‌های رسانه‌ای و نیز پادرمیانی شخصیت‌های داخلی و منطقه‌ای و چانه‌زنی‌های سید عمار حکیم با گروه‌های مختلف حاصل شده است.

جالب اینجاست که عمار حکیم به عنوان رهبر جریان حکمت عراق پیش از این نیز با اینکه الکاظمی نامزد دلخواهش بود، نقش اصلی را در راضی کردن طیف‌های مختلف عراقی برای انتخاب عادل عبدالمهدی به نخست‌وزیری ایفا کرده بود.

گرچه بعد از ترور سردار سلیمانی، شانس الکاظمی برای رسیدن به این کرسی به حداقل رسید، اما به تدریج و بعد از مطرح شدن نام عدنان الزرفی که همکاری‌اش با دولت آمریکا از دوره پل برمر حاکم غیرنظامی آمریکایی عراق بر همگان مسجل شده، رهبران شیعه را فوراً دوباره به صرافت یافتن شخصیتی جایگزین برای او انداخت.

شنیده‌ها حکایت از آن دارند که در زمان رایزنی‌های عمار حکیم که به انتخاب عادل عبدالمهدی انجامید نام مصطفی الکاظمی هم در لیست هشت‌نفره به بررسی گذاشته شده بود، اما در آن زمان قرعه به نام عادل عبدالمهدی افتاد.

به اعتقاد صاحب‌نظران عراقی، اعلام نام مصطفی الکاظمی به دلیل وطن‌پرستی او نبوده و خارج کردن الزرفی از معادله قدرت هم به سبب آمریکایی بودنش نیست، بلکه این بده‌بستان‌های سیاسی یا به تعبیری یارکشی‌های لحظه آخری در راستای تنازع بقایی است که بین گروه‌های شیعه عراقی دایر و در عین حال در چارچوب رقابتی است که میان آنها و دیگر طیف‌های سیاسی حاضر در صحنه عراق به ویژه گروه‌های کرد برقرار است.

در بازی سیاسی عراق، وقتی کردها در فرایند انتخاب نامزد طیف عمده‌ای از شیعیان (محمدتوفیق علاوی) کارشکنی می‌کنند و آن را به شکست می‌کشانند، روشن است که شیعیان نیز در قالب به زیر کشیدن عدنان الزرفی نامزد مورد حمایت برهم صالح بالاترین مقام کردها در ساختار فدرال عراق دست به ضدحمله می‌زنند.

به بیانی واضح‌تر، بازی با کارت مصطفی الکاظمی نه آغازی برای استقرار و ثبات سیاسی عراق خواهد بود و نه پایانی بر رقابت و کشمکش‌های احزاب عراقی، بلکه یکی از مراحل جنگ قدرت بی‌پایانی است که از سال 2003 در عراق در گرفته و در سایه دموکراسی ناقص‌الخلقه این کشور روزبه‌روز هم شدت می‌یابد.