هند از سلاح آب علیه پاکستان استفاده می‌کند

اعتمادآنلاین| «نیتین گادکاری» وزیر حمل و نقل و کشتیرانی هند روز جمعه تهدید کرد کشورش آب رودخانه های مرزی را به روی پاکستان می بندد، اقدامی که به بحران اقتصادی و زیست محیطی جدی برای ایالت های مرزی آن کشور منجر خواهد شد.

به گزارش روزنامه اکسپرس تریبیون پاکستان، وی گفت: دهلی نو علاوه بر جلوگیری از سرازیر شدن آب رودخانه های شرقی، مسیر حرکت آنها را به سمت «جامو و کشمیر» و «پنجاب» هند تغییر خواهد داد.

هند این اقدام را در پاسخ به آنچه که حمایت پاکستان از حمله هفته گذشته گروه شبه نظامی جیش محمد در کشمیر که منجر به کشته شدن بیش از 40 نظامی این کشور شد انجام می‌دهد.

هند،پاکستان را به دست داشتن در این حمله متهم کرده است، اما اسلام آباد این اتهام را به شدت رد کرده است.

هرچند گفته می‌شود عامل این حمله انتحاری از کشمیر تحت کنترل هند بوده ولی گروه جیش محمد مسئولیت این حمله را به عهده گرفته است.

گادکاری در اظهارات خود بدون اشاره به آن حادثه تروریستی یا خرابکارانه که به مرگ 44 شهروند هندی انجامید، گفته بود که این اقدام (سد سازی) برای تلافی ادامه خصومت های پاکستان است و لذا دهلی نو اقدام های لازم را برای منزوی کردن اسلام آباد انجام خواهد داد.

گادکاری که مسئولیت منابع آبی هند را به عهده دارد خاطرنشان کرد: هندوستان کار احداث سد بر روی رودخانه 'راوی' که یکی از سرشاخه های بزرگ رود سند است را آغاز کرده است.

وی گفت: این سد آب لازم را برای جامو کشمیر ذخیره خواهد کرد و باقی آب به یک مخزن عظیم منتقل خواهد شد.

این وزیر هندی حتی گفته بود که برخی کشورها از هند خواسته اند از دادن حتی یک قطره آب به پاکستان خودداری شود. در حالی که چنین تصمیماتی باید در سطوح بالای دولتی اتخاذ شود.

هند همچنین در حال ساخت سد روی رود 'نیلم'و ساخت نیروگاه 330 مگاواتی تولید برق است و سعی دارد با بستن آب رود «چناب» یک نیروگاه 850 مگاواتی تولید برق نیز در مسیر این رود احداث کند.

این اقدام های هند باعث کاهش شدید آب ورودی کوهستان های این کشور به پاکستان خواهد شد.

کاهش عرضه آب برای همه کشورها، به ویژه کشوری مثل پاکستان، معضلی بزرگ است.

به اعتقاد کارشناسان، عوامل مختلف، مانند رشد جمعیت، تغییرات آب و هوایی و سوءمدیریت آب، پاکستان را در آستانه کمبود آب قرار داده است.

از آنجایی که با توجه به تغییرات آب و هوایی، خشکسالی های طولانی و ذوب یخچال ها، انتظار می رود درگیری بر سر آب بین کشورهای جهان افزایش یابد.

با در نظر گرفتن روند تحولات اخیر میان دو کشور، بعید نیست همین موضوع به عامل بروز یک جنگ دیگر میان دو کشور تبدیل شود.

در هر حال، کشمیر و آب از گذشته های دور محل نزاع دو کشور بوده است ، چون کشمیر امروز در حدفاصل این 2 کشور که هر یک ادعای مالکیت بر کل آن را دارند،قرار گرفته است.

پاکستان و هندوستان تاکنون 2 بار بر سر کشمیر باهم وارد جنگ شده اند و سالها هم در خصوص حق آبه باهم مذاکره کرده اند.

در هر حال هند در واکنش به حمله انتحاری اخیر،با اتهام دست داشتن پاکستان در این حمله ،قرارداد تجارت ترجیحی با آن کشور را نیز لغو کرد و در تلاش است با استفاده از دیپلماسی، اسلام آباد را منزوی کند و اکنون نیز به استفاده از آب به عنوان سلاح می‌اندیشد.

البته سه سال پیش نیز «نارندرا مودی»، نخست وزیر هند پس از کشته شدن 19 سرباز هندی به دست یک گروه ساکن پاکستان به مقامات دولت خود گفته بود که خون و آب نمی تواند با هم جریان داشته باشند.

در هر صورت، روند تحولات شبه قاره هند نشان می دهد که تلفیق دو بحران ،کشمیر و آب ،میان این 2کشور ،منطقه را با تنش های خطرناک روبرو می کند تا جایی که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا نیز دیروز در جمع خبرنگاران، شرایط به وجود آمده را بسیار خطرناک توصیف کرد.

البته آمریکا سال گذشته کمک نظامی 300 میلیون دلاری این کشور به پاکستان را قطع کرد. واشنگتن در آن زمان گفته بود که اسلام آباد در زمینه مبارزه با افراطی ها و بستن پناهگاهای امن شورشیان مخالف دولت افغانستان، اقدامات کافی انجام نداده است.

صرف نظر از موضع گیری رئیس جمهوری آمریکا، ارتش پاکستان روز جمعه هشدار داده بود که اسلام آباد در برابر هرگونه عمل نظامی دهلی نو قادر به پاسخ دادن است.

در همین حال همان روز شاه محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان نیز نامه ای به شورای امنیت ملل متحد از این شورا خواست که متوجه تهدیدهای هند در برابر این کشور باشد.

او در این نامه نوشت پس از تهدید هند برای اقدام نظامی علیه پاکستان، وضعیت امنیتی در منطقه درحال بدتر شدن است.

اگرچه اختلافات هند و پاکستان دیرینه است و تاکنون خویشتنداری های زیادی از دو طرف نسبت به طرف مقابل صورت گرفته است، اما تهدید مستقیم هند علیه پاکستان بیانگر عمق اختلافاتی است که هیچ یک از طرفین قصد کوتاه آمدن ندارند.

در پی اظهارات روز جمعه گادکاری بود که عمران خان نخست وزیر پاکستان نیز به آن واکنش شدید نشان داد و گفت که به هر تعرض هند قاطعانه پاسخ می دهد.

به گزارش روز گذشته خبرگزاری اسپوتنیک روسیه، نخست وزیر پاکستان با بیان اینکه کشورش هیچ نقشی در حمله تروریستی که 16 فوریه در منطقه کشمیر نداشته خاطرنشان کرد که اسلام آباد آماده مذاکره در خصوص این حمله است.

وی تصریح کرد چنانچه کشورش مورد تهاجم قرار گیرد، مقابله‌به‌مثل خواهد کرد.

این بدان معنی است که خویشتنداری های قدیم و توافق های دوجانبه ای که قبلا دو طرف بر سر رفع برخی اختلافات قدیمی با هم داشتند این بار دیگر محلی از اِعراب نخواهد داشت.

بطور مثال، در سال 1960 میلادی بود که دو کشور برای رفع اختلافات مشابه به نوعی با هم کنار آمده بودند، از جمله اینکه ژنرال «ایوب خان» حاکم نظامی به نمایندگی از پاکستان و «جواهر لعل نهرو» نخست وزیر هند با میانجیگری بانک جهانی قرارداد سهم آب «سندطاس» را با هم امضا کرده بودند.

این دو کشور حتی بعد از جنگ 1965 و 1971 میلادی نیز به قرارداد سندطاس پایبند بودند؛ قراردادی که بر مبنای آن آب رودهای شرقی از جمله «ستلج»، «بیاس» و «راوی» سهم هند و رودهای غربی از جمله «سند»، «جهلم» و «چناب» سهم پاکستان است.

اما در حال حاضر هند با توجه به تحولات اخیر در منطقه مشترک در بلندی های هیمالیا یعنی کشمیر سعی دارد این قرارداد را نادیده بگیرد و دست به اقداماتی بزند که احتمالا عواقب وخیمی برای شبه قاره هند به بار خواهد آورد.

البته در این میان کارشناسانی هم هستند که معتقدند که باوجود تاکید شماری از هندی ها بر استفاده از سلاح آب علیه پاکستان، بروز چنین جنگی میان دو کشور تا حد زیادی بعید است، چون پاکستان هشدار داده است که خروج هند از معاهده توزیع آب به معنای اعلام جنگ است.

زیرا درست است که طرح ایده بستن آب به روی پاکستان از سوی هند نشان دهنده عمق ناامیدی دهلی از اسلام آباد است، اما استفاده از آب به عنوان سلاح به همان راحتی که از آن حرف زده می شود، نیست.

در هر حال باید منتظر بود و دید که ادامه تحولات در شبه قاره هند چه سمت و سویی خواهد گرفت و عوامل فرامنطقه ای نیز چقدر در بروز یا عدم بروز یک جنگ جدی تر میان این دو قدرت هسته ای منطقه ای نقش بازی خواهند کرد.

منبع: ایرنا