انتقادی‌ترین روز مجلس درباره دولت همزمان با رکوردزنی دلار

صبح امروز گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس در صحن قرائت شد که به بررسی چرایی افزایش نرخ ارز در پاییز گذشته پرداخت و در عین حال راهکارهایی را هم ارائه داد. این گزارش تاکید کرده که «تصمیمات شکست خورده گذشته در حوزه سیاست‌های ارزی در حال تکرار است.»

پس از قرائت گزارش، صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی و احسان خاندوزی وزیر اقتصاد در صحن از عملکردشان در بازار ارز دفاع کردند. پس از این سخنان، برخی نمایندگان به آنها واکنش دادند که غالبا در انتقاد از دولت و تیم اقتصادی آن بود. جلسه امروز مجلس را می‌توان کم‌سابقه یا بی‌سابقه خواند؛ از آن جهت که یکی از انتقادی‌ترین روزهای خود نسبت به دولت را در دوره یازدهم شاهد بود. همزمان که دو تن از اعضای تیم اقتصادی دولت در حال دفاع از عملکرد خود پیرامون اوضاع بازار دلار بودند، چند خیابان آنسوتر از بهارستان، نرخ دلار نه تنها 40 هزار تومان را رد کرد، بلکه معاملات فردایی با نرخ 41 هزار تومان بسته شد.

بازار رسمی ارز خیلی هم متعادل است!

علی صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی، در دفاع از عملکرد خود مدعی شد که «در بازارهای رسمی کشور که عمده عرضه کشور در این بازارها انجام می‌شود کاملاً متعادل است و هیچ کمبود و مشکلی در این سامانه ها وجود ندارد و  آن چیزی که نرخ ارز از آن متأثر است در بازار غیررسمی است که سطح و حجم آن نسبت به بازار رسمی بسیار کوچک‌تر است.»

بی‌ثباتی موقتی است!

احسان خاندوزی وزیر اقتصاد دولت هم برای دفاع از عملکرد خود، افزایش نرخ ارز و طلا را «بی‌ثباتی موقتی» خواند و گفت: «شفافیت در عملکرد شرکت‌های اقتصادی که اگر انجام نشده بود در همین آب گل‌آلود افزایش قیمت طلا و ارز در صف می‌ایستادند و به عامل افزایش بیشتر قیمت این کالاها تبدیل می‌شدند، همچنین مسئله شفافیت ابربدهکاران بانکی که اگر شفاف نشده بود با تسهیلاتی که از شبکه بانکی دریافت می‌کردند در صف افزایش قیمت طلا و ارز می‌ایستادند.»

وضعیت بازار ارز قابل قبول نیست

«محمدباقر قالیباف» رئیس مجلس، نخستین نماینده‌ای بود که اولین چراغ انتقاد از دولت را در جلسه امروز روشن کرد. او با بیان اینکه «در کشور مشکل ارزی نداریم»، تاکید کرد که «اما دلیل نمی‌شود مدیریت و کنترل ارزی نداشته و از ظرفیت ارزی بانک مرکزی و ذخیره ارزی استفاده کنیم. باید درآمدها حفظ شده و با ارز حاصل از صادرات تامین ارزی صورت گیرد. این ظرفیت در کشور وجود دارد پس نیازی نیست که از ذخیره ارزی استفاده شود.»

قالیباف وضعیت امروز ارز را برای مردم، مجلس و اقتصاد کشور «قابل قبول» ندانست و افزود: «در جلسه سران قوا بنا شد که این موضوع با حضور بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و مسئولان دخیل در موضوع ارز بطور خاص دنبال شود؛ مطمئنا سر و سامانی به بازار ارز می‌دهیم.»

آقای رئیسی؛ چرا به وعده‌هایت عمل نمی‌کنی؟

حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده شاهین‌شهر در بخشی از نطق میان‌دستور خود، ابراهیم رئیسی را خطاب قرار داد و از او پرسید: «آقای رئیس‌جمهور چرا به وعده‌های خود عمل نمی‌کنید؟» او افزوده که «تیم اقتصادی شما هماهنگ نیست که اگر بود چنین مشکلاتی ایجاد نمی‌شد. بدانید برخی از گزارش‌هایی که وزرا و روسای سازمان‌ها به شما می‌دهند دقیق نبوده و با وضعیت جامعه تطابق ندارد.»

کاهش 33 درصدی ارزش پول ملی در 2 هفته!

سید کاظم موسوی نماینده اردبیل و نمین و نیر و سرعین در مجلس هم در سخنانی گفت که «چرا ارزش پول ملی ما در جهان باید تحقیر شود مگر تورم جز به معنای کاهش ارزش پول ملی نیست. ارزش پول ملی به دلیل وضعیت بازار ارز در دو هفته اخیر بیش از 33 درصد کاهش یافته است که این وضعیت در شأن و صلاح مردم ایران نیست.»

بود ونبود تیم اقتصادی فرقی هم دارد؟

کمال حسین‌پور نماینده پیرانشهر و سردشت در مجلس هم وزیر اقتصاد را مخاطب انتقادات خود قرار داد و از خاندوزی پرسید که «از کدام اقتصاد پایدار سخن می‌گویید؟».

او با اشاره به اینکه بود و نبود تیم اقتصادی دولتی به حال مردم چه فرقی می‌کند، افزود: «وزیر اقتصاد زمانی که در دولت مسئولیت نداشت هر روز توئیت می‌کرد و نظریه‌های متعدد کارشناسی را برای اصلاح بازار بیان می‌کرد چرا اکنون در میدان عمل اقدام نمی‌کند، چرا به بازار ارز سامان نمی‌دهد.»

حسین‌پور با تاکید بر اینکه موضوعی که به آن توجه نمی‌شود کوچک شدن سفره مردم است، گفت:‌ »از رئیس‌جمهور می‌خواهم شخصا به این موضوع ورود کند و اگر تیم اقتصادی دولت نمی‌تواند به اقتصاد کشورمان سامان دهد این تیم را تغییر دهد.»

«سایر» چه کسانی‌اند؟

علیرضا سلیمی عضو هیات رئیسه مجلس هم در اخطار قانون اساسی، گفت که «روزانه یکصد هزار دلار ارز مسافرتی بین افراد متمول توزیع می‌شود و در گزارش مطرح شده ردیفی برای ارز به سایرین ارائه شده است و چرا شفاف گفته نمی‌شود که این «سایر» چه کسانی هستند؟».

کاظم دلخوش نماینده صومعه‌سرا در مجلس هم گفت که «وقتی کالاها یک‌ شبه گران می‌شود همه به دنبال تبدیل منابع خود به ارز هستند، اما دولت توپ را به زمین دیگران می‌اندازد! ولی این حرف‌ها هیچکدام جواب مردم نیست.»

نمی‌شود تورم 50درصدی را به مردم تحمیل کرد

علی بابایی نماینده ساری و میاندرود هم با ابراز تاسف از سخنان رئیس کل بانک مرکزی، گفت: «متاسفانه رئیس بانک مرکزی افزایش نرخ ارز و بی ثباتی این بازار را ناشی از افزایش مزد کارگران کشور دانسته است، بانک مرکزی خود برای مدیریت بازار باید برنامه داشته باشد و تیم اقتصادی دولت نیز باید از برنامه کوتاه، میان و بلندمدت برخوردار باشد.» او تاکید کرد که «نمی‌توانیم مردم را رها کنیم و تورم نقطه به نقطه 50 درصدی را به آنها تحمیل کنیم.»

شخص رئیسی هم پاسخ قانع‌کننده‌ای ندارد

سید غنی نظری خانقاه عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در خصوص گزارش قرائت شده، گفت که «دولت و شخص رئیس‌جمهور در خصوص وضع کنونی بازار ارز و طلا پاسخ قانع‌کننده‌ای ندارد.»

او با تاکید بر اینکه «هنوز برای مجلس مشخص نیست فرمانده اقتصادی دولت کیست»، گفت که «شنیده می‌شود در کمیته‌های دیگری با عنوان کمیته مداخلات ارزی تصمیمات ارزی گرفته می‌شود و رئیس کل بانک مرکزی صرفاً مجری است، بنابراین دولت باید پاسخگو باشد.»

دلار 5 هزار تومان نشد، ولی 40 هزار تومان شد!

او با کنایه به ابراهیم رئیسی، گفت: «اینکه می‌گفتند خدا را شکر ما رئیس‌جمهور نشدیم که دلار بشود 5 هزار تومان؛ باید گفت دلار اکنون 40 هزار تومان شده است! روز به ‌روز پول مردم دود می‌شود و به هوا می‌‌رود.»

او با اشاره به خارج کردن پول از بانک‌ها سوی مردم افزود: «اینکه مردم پول خود را از بانک‌ها خارج می‌کنند ناشی از این است که می‌دانند ارزش پول آنه به راحتی در حال از بین رفتن است... بی‌کفایتی برخی از مسئولان اقتصادی مبرهن و مشخص است.»

چرا خریداران ملک در خارج تنبیه نمی‌شوند؟

محمدحسین حسین‌زاده بحرینی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اما از جمله نمایندگانی بود که از بانک مرکزی دفاع کرد: و در عین حال از اینکه برای کسانی که در خارج از کشور ملک می‌خرند، تنبیهی در نظر گرفته نشده، انتقاد کرد.

او گفته «اگر کسی بنا دارد ارز را احتکار کند، مجلس باید برای آن تدبیر کند و قانون مالیات عایدی سرمایه یکی از این تدابیر است و روی میز نمایندگان است و شاید همین امروز به آن بپردازیم، اگر کسی خروج سرمایه انجام داد از نظر من باید سایر دارایی‌های او در ایران مورد توجه حاکمیت قرار گیرد.»

حسین‌زاده بحرینی افزوده که «چرا عده‌ای در ترکیه ملک می‌خرند و لازم است این افراد دارایی‌شان در کشور نیز زیر نگاه حاکمیت قرار گیرد اما حالا ما هیچ تنبیهی برای این افراد قائل نیستیم و گویی این را حق مسلم این فرد می‌دانیم که پول ملی را تضعیف کند و به تمام مردم این کشور آسیب برساند و برای اینکه دارایی خودش را افزایش دهد و ازکشور خارج کند و در کشور دیگری اندوخته کند و در قالب دارایی فیزیکی دیگری تبدیل کند هر کاری می‌تواند انجام دهد و مجلس می‌تواند به این حوزه ورود کند و این فقط در اختیار بانک مرکزی نیست و هجمه به بانک مرکزی که الان در صف اول است، چیزی از مسئولیت من و شما به عنوان نماینده مجلس کم نمی‌کند.»

بهم‌ریختگی در نهاد اقتصادی دولت

محسن زنگنه نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در واکنش به گزارش کمیسیون اقتصادی، گفت که «این گزارش نشان داد رئیس کل بانک مرکزی، «اعتقادی به وظیفه بانک مرکزی برای حفظ ارزش پول ملی ندارد.»

او افزود: «در این گزارش آمده که بانک مرکزی باید ارزش حقیقی پول ملی را حفظ کند، این یعنی اگر تورم 50 درصد است، نرخ ارز هم باید 50 درصد افزایش پیدا کند، در تیم اقتصادی دولت رئیس بانک مرکزی نرخ ارز را تابع نرخ تورم می‌داند، وزیر صمت نرخ خودرو را تابع نرخ ارز می‌داند یعنی یک بهم ریختگی در نهاد اقتصادی دولت وجود دارد.»

افزایش 50 درصدی نرخ ارز در دولت سیزدهم

روح‌الله ایزدخواه نماینده تهران هم در انتقاد از عملکرد دولت گفت که «در شروع این دولت نرخ ارز 26 هزار تومان و امروز 39 هزار تومان است. یعنی افزایش 50 درصدی نرخ ارز را شاهد بودیم. آقایان نباید این موضوع را به اغتشاشات و تحولات اخیر کشور ارتباط دهند در واقع سیاست‌های ارزی این دولت در راستای همان سیاست‌های دولت قبل است.»

او با تاکید بر اینکه «نباید در مورد واقعیت‌ها فرافکنی انجام شود»، اضافه کرد: «بازار غیر رسمی نهایتا 10 درصد معاملات ارزی را به خود اختصاص می‌دهد، چگونه است که این 10 درصد بر کل بازار تاثیر گذاشته و دولت نمی‌تواند بازار غیر رسمی را جمع کند.»

ایزدخواه تاکید کرد: «قدرت پول ملی کشور جنگ‌زده سوریه 8 برابر از ما بیشتر است زیرا بازار غیررسمی خود را مدیریت کرده است.»

فرافکنی بود!

عزت‌الله اکبری تالارپشتی هم در انتقاد از گزارش رئیس‌ کل بانک مرکزی، در نشست غیرعلنی آن را «فرافکنی» خواند و گفت: «اینکه موضوعات را به رئیس جمهور چین و مسائل دیگر نسبت می‌دهند قابل پذیرش نیست.»

نماینده تهران در مجلس افزود: «اینگونه صحبت‌ها چه ارتباطی به این دارد که بانک مرکزی چه سیاستی را در قبال ارز در پیش گرفته است و برنامه‌اش چیست. ما متأسفانه شاهد این هستیم که حداقل تعدادی از وزرا و مقامات گزارشات غلط به دولت و مجلس می‌دهند و از جمله آنها همین رئیس کل بانک مرکزی است.»

او صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی را «صغری و کبرا» توصیف کرد و افزود: «ایشان همه را مقصر می‌دانستند جز تیم اقتصادی و بانک مرکزی.»