ایران به 120 کشور جهان فولاد صادر می‌کند

اعتمادآنلاین| مجتبی حسینی- آمارهای «انجمن جهانی فولاد» (World Steel Association) نشان می ‌دهند که ایران در سال 2020 میلادی، با تولید نزدیک به 30 میلیون تن فولاد، در جایگاه دهمین تولیدکننده بزرگ فولاد در جهان قرار داشته است. به این ترتیب، ایران حتی بیش از کشورهایی مانند فرانسه و بریتانیا، که هر دو در فهرست 10 اقتصاد بزرگ جهان هستند، فولاد تولید می‌ کند. اما شرکای فولادی ایران کدام کشورها هستند؟

***

ایران در حالی در میان 10 کشور بزرگ تولیدکننده فولاد قرار دارد که برنامه ‌ریزی ‌ها برای افزایش تولید فولاد در ایران به گونه ‌ای تنظیم شده ‌اند که ممکن است ایران را تا چند سال آینده به رتبه 7 در زمینه تولید فولاد هم ارتقا بدهند. اما ایران که در کنار ترکیه بزرگ ترین تولیدکننده فولاد در غرب آسیا است، به کدام کشورها صادرات فولاد دارد و به عبارت دیگر، شرکای فولادِ ایران کدام کشورها هستند؟

غول های تولید فولاد در جهان

بر اساس داده های آماریِ در دسترس، 20 کشور تولیدکننده بزرگ فولاد در جهان، به ترتیب این ‌ها هستند: چین، هند، ژاپن، آمریکا، روسیه، کره‌ جنوبی، ترکیه، آلمان، برزیل، ایران، تایوان، اوکراین، ایتالیا، ویتنام، مکزیک، فرانسه، اسپانیا، کانادا، اندونزی و مصر.

در این میان، اقتصاد ایران به غیر از تایوان، اوکراین، مصر و ویتنام، از اقتصاد بقیه کشورهای حاضر در این فهرست 20 تایی ضعیف تر است. (البته محاسبات جدید «بانک جهانی» که با نرخ دلار نیمایی 23 هزار تومان به روز شده اند، اقتصاد ایران را با GDP حدود 190 میلیارد دلاری، به قعر این فهرست 20 تایی جا به جا می کنند.)

ایران چقدر فولاد صادر کرده است؟

این اما در حالی است که ایران تا پیش از بروز همه گیری کرونا (و البته کمی پیش از آن، خروج آمریکا از برجام)، در زمینه صادرات فولاد هم به نسبت موفق عمل کرده بود. داده های «اداره تجارت بین المللی» (International Trade Administration) در آمریکا نشان می دهد که ایران در فاصله سال های 2009 تا 2019 میلادی (تقریباً معادل 1388 تا 1398 خورشیدی) میزان صادرات فولاد خود را بیش از هزار و 84 درصد (1084 درصد) افزایش داده است.

علاوه بر این، همین داده ها نشان می دهند که در سال 2018 میلادی، ایران حدود 37 درصد از تولید فولاد خود (معادل 9.2 میلیون تن) را صادر کرده است. «تایلند»، «امارات متحده عربی» و «عراق»، سه مشتری اصلی فولاد صادراتی ایران در سال 2018 بوده اند.

سه تولیدکننده بزرگ فولاد در ایران هم بر اساس همین گزارش، شرکت های «فولاد مبارکه»، «فولاد خوزستان» و «فولاد اصفهان» بوده اند. از دیگر سو، اگر قیمت هر تن فولاد را به طور متوسط حدود 700 دلار در نظر بگیریم، درآمد ارزی ایران از صادرات فولاد در سال 2018 میلادی حدود 6 میلیارد دلار بوده است.

این در حالی است که «اندونزی»، «مصر» و «عمان» هم دیگر مقاصد صادراتی فولاد ایران هستند. کشورهای «افغانستان»، «ایتالیا»، «تایوان» و «ترکیه» هم در رتبه های بعدی صادرات فولاد از مبدا ایران قرار دارند. جالب اینکه برخی از این کشورها، خودشان در فهرست تولیدکنندگان بزرگ فولاد در جهان قرار دارند.

همزمان، گزارش «اداره تجارت بین المللی» نشان می دهد که ایران به بیش از 120 کشور در جهان فولاد صادر می کند و به همین دلیل، در سال 2017 میلادی، ایران سهمی 2 درصدی از صادرات فولاد در جهان داشته است.

بدیهی است که سهم ایران از بازار صادرات فولاد در جهان با توجه به جایگاه ایران در زمینه تولید، می تواند بسیار بالاتر از این باشد. این در حالی است که مهم ترین سنگِ پیشِ پای صادرات فولاد، حل و فصل مشکلات سیاسی ایران با قدرت های جهانی بر سر پرونده هسته ای است.