تصویر تجارت با 1+5

اعتمادآنلاین| جزییات تجارت ایران با کشورهای 1+5از سوی گمرک منتشر شد. رصد آمارها بیانگر این است که تجارت بین ایران با کشورهای «چین، روسیه، فرانسه، انگلیس، امریکا وآلمان» به بیش از 38.6 میلیون تن کالا به ارزش 24 میلیارد دلار می‌رسد که سهم صادرات 28میلیون تن و به ارزش 9میلیارد و 836 میلیون دلار بوده است.

به گزارش تعادل، در مقابل میزان واردات ایران از این کشورها 10 میلیون و 545 هزار تن به ارزش 14 میلیارد و 161 میلیون و 755 هزار دلارعنوان شده که نسبت به سال 96 به لحاظ وزنی کاهش 14 درصدی و از نظرارزشی کاهش 19 درصدی را تجربه کرده است. تحلیل داده‌های آماری حاوی یک نکته مهم است؛ این تصور که خروج امریکا از برجام موجب شده، سهم کشورهای «امریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و آلمان» از تجارت با ایران به نفع «چین و روسیه» تغییرکند چندان درست نیست؛ چراکه مطابق آمارها، صادرات ایران به «چین» درسال گذشته نسبت به سال 1396 حدود 8میلیون تن کاهش پیدا کرده، اما از لحاظ ارزش 50 میلیون دلار افزایش داشته است.

نمای صادرات با پنج بعلاوه یک

جزییات تجارت خارجی ایران بیانگر این است که ایران26 میلیون و 956 هزار و 123 تن کالا به ارزش 9 میلیارد و 77 هزار و 123 هزار و 234 دلار به کشور چین صادر کرده، که 96 درصد وزن و 92 درصد ارزش صادرات کالاهای ایرانی به 1+5 را به خود اختصاص داده است.

داده‌های منتشر شده از سوی گمرک ایران نشان از این دارد که در سال ما قبل خروج امریکا از برجام، نیز «چین» با خرید 35 میلیون و 131هزار و 340تن کالا از ایران به ارزش 9 میلیارد و 12 میلیون و 364هزار و 428 دلار اولین شریک تجاری ایران بوده که بیش از 98 درصد وزن و 91درصد ارزش صادرات کشورمان به 1+5 را به خود اختصاص داده بود. بنابر این داده‌ها، این تصور که خروج امریکا از برجام موجب شده، سهم کشورهای «امریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و آلمان» از تجارت کشورمان به نفع «چین و روسیه» تغییرکند چندان درست نیست.

چراکه مطابق آمارها، صادرات ایران به چین درسال گذشته نسبت به سال 1396 حدود 8میلیون تن کاهش پیدا کرده، اما از لحاظ ارزش 50 میلیون دلار افزایش داشته است. اما ببینیم وضعیت تجارت ما با روسیه چگونه رقم خورده است؟ براساس آماری که گمرک ایران منتشر کرده، «روسیه» با یک میلیون و 51 هزار و 71 تن به ارزش 504 میلیون و 575 هزار و 624 دلار مقصد بعدی کالاهای ایرانی با سهم3.7 درصدی وزن و 5.1 درصدی ارزش صادرات کالاهای ایرانی به 1+5 بوده است. این آمار نشانگر این است که تجارت ایران با این کشور دراین بازه زمانی نسبت به سال 1396 رشد 100 درصدی در وزن و 72.5 درصدی در ارزش را تجربه کرده است.

نگاهی دیگر به آمارها نشان می‌دهد، صادرات ایران به «فرانسه» نیز در سال گذشته 2911 به ارزش 8 میلیون و 761 هزار و 408 دلار بوده است. همچنین میزان صادرات به «انگلیس»7293 تن به ارزش 13میلیون و 28هزار و 277 دلارعنوان کرده است. اما در همین بازه زمانی، ایران توانسته 39 هزار و 197 تن به ارزش 233 میلیون و 63 هزار و 404 دلار کالا به کشور «آلمان» صادر کند. این آمارها نشان از این دارد که صادرات ایران به این کشورها نسبت به سال 1396 به ترتیب با کاهش 30 میلیون دلاری با فرانسه، 36 میلیون دلاری با انگلیس، 127 میلیون دلاری با آلمان همراه بوده است. از سوی دیگر، رصد تجارت خارجی ایران نیز نشان می‌دهد، امریکا در سال 1396 و پیش از خروج از برجام 3554 تن کالا به ارزش 132 میلیون و 318 هزار و 415 دلار از ایران خریداری کرده بود که در سال گذشته این میزان به 66 تن به ارزش 136 هزار و 539 دلار رسید.

وضعیت واردات از شش کشور

از سوی دیگر، بنابر آمارهای منتشر شده از سوی گمرک، ایران در سال 1399 بیش از 10 میلیون و 545 هزار تن کالا به ارزش 14 میلیارد و 161 میلیون و 754 هزار و 861 دلار از این شش کشور واردات داشته که به دلیل هدفمند شدن واردات و سوق آن به کالاهای اساسی و نهاده‌های تولید و ممنوعیت واردات کالاهای لوکس با وجود افزایش 1.1میلیون تنی (رشد 12 درصدی) واردات از کشورهای 5+1 نسبت به سال 1396، شاهد کاهش 29 درصدی ارزش واردات از این کشورها هستیم.«چین» با سه میلیون و 561 هزار تن به ارزش 9 میلیارد و 843 میلیون دلار، سهم 33.7درصدی در سبد وارداتی ایران دارد.

«آلمان» نیز با یک میلیون و 257 هزار تن به ارزش یک میلیارد 851 میلیون دلار، سهم 13درصدی از واردات ایران را به خود اختصاص داده است. در این میان، روسیه نیز با دو میلیون و 933هزار تن به ارزش یک میلیارد و 70 میلیون دلار، سهم 7.5درصدی را از آن خود کرده است. «انگلیس» هم با 2 میلیون و 764 هزارتن به ارزش یک میلیارد و 33 میلیون دلار و سهم 7.3 درصد و «فرانسه» با 12 هزار و 390 تن به ارزش 284میلیون و 282هزار دلار و سهم دو درصد، به ترتیب شرکای طرف معامله کشورمان در عرصه واردات بودند. نهایتا «امریکا» با 15هزار و 945 تن به ارزش 79 میلیون و 918 هزار دلار و سهم نیم درصدی کمترین میزان صادرات به ایران را داشته است.

مقایسه روند واردات در 96 و 99

حال ببینیم که واردات ایران از کشورهای 1+5 در سال 1396 و 1399با چه تغییراتی روبرو بوده است؛ براساس آماری که گمرک منتشر کرده، در سال گذشته نسبت به سال 1396 یک میلیون و 247هزار و 341 تن به ارزش سه میلیارد و 393میلیون دلار کالای کمتر از چین خریداری شده و کاهشی 26 درصدی در وزن و ارزش واردات داشته است. اما «روسیه» با فروش یک میلیون و 569 هزار و 254 تن کالای بیشتر نسبت به سال 1396، 342 میلیون و 427 هزار دلار رشد در معامله داشته است که جمعا رشد 115 درصدی در وزن و 47 درصدی در ارزش صادرات به ایران داشته است. «فرانسه» دیگر شریک تجاری ایران هم با کاهش 91 درصدی در وزن و 84 درصدی درارزش فروش کالای خود به ایران در سال 1399 نسبت به 1396 داشته است. آمارها از افت واردات «انگلیس» به ایران نیز حکایت دارد. به‌طوری که

مطابق آمارها، «انگلیس» نیز کاهش 10 درصدی در وزن و کاهش 7 درصدی در ارزش فروش کالاهای خود به ایران را تجربه کرده است. «آلمان» به عنوان دیگر شریک تجاری ایران نیز با وجود افزایش وزنی 19 درصدی صادرات به ایران، کاهش 40 درصدی در ارزش فروش کالاهایش به ایران را نسبت به سال 1396تجربه کرده است. که ظاهرا یکی از دلایل این افت عدم فروش کالاهای لوکس، لوازم خانگی و خودرو به دلیل ممنوعیت در ایران، بوده است. نهایتا امریکا که از برجام خارج شده، 21.5 هزار تنی کالا، 90 میلیون دلار کمتر به ایران کالا فروخته است که 57 درصد در وزن و 53 درصد درارزش کاهش معامله با ایران در سال گذشته نسبت به سال 1396 داشته است.