مسکو پرچمدار جنگ نفت شد/ کدام کشورها از کاهش قیمت نفت ضربه می‌خورند؟/ آیا روسیه عرضه نفت خود را کاهش خواهد داد؟/ بازار نفت هیجانی شده است

اعتمادآنلاین| ‌ فرشته بهروزی‌نیک-‌ همه چیز خیلی سریع اتفاق افتاد؛ مسکو در نشست روزهای پنجشنبه و جمعه اوپک، با عربستان سعودی بر سر کاهش تولید نفت توافق نکرد، عرضه بالا رفت و قیمت نفت فقط در یک روز 30 درصد سقوط کرد تا به تاریخی‌ترین قیمت خود برسد ( بیشتر بخوانیم ).

روز دوشنبه 19 اسفندماه جاری قیمت نفت برنت 31 درصد کاهش پیدا کرد. حالا بسیاری از تحلیلگران خارجی معتقدند دور نیست روزی که در همین سال 2020، نفت 20 دلاری هم وارد بازار شود. به نظر می‌رسد هژمونی نفت، عنان کنترل را از دست صاحبانش ربوده است.

جنگی که نفت به کمک روسیه راه انداخته نابرابر است. روسیه در وضعیتی هیچ تمایلی به پذیرفتن تصمیم اوپک برای کاهش تولید نفت ندارد که اقتصاد بسیاری از کشورهای دنیا تهدید شده است.

اگر کشورهای عضو تصمیم بگیرند از دستور اوپک برای کاهش مازاد عرضه نفت سرپیچی کنند، خود را در مقابل غیراوپکی‌ها قرار می‌‌دهند و در صورتی‌ که کاهش عرضه را بپذیرند، با مسکو و عربستان چه کنند؟

از سوی دیگر تجربه سال‌های گذشته به خوبی نشان داده است در صورتی‌ که کشورهای عضو اوپک برای افزایش قیمت نفت عرضه را کاهش دهند آن‌گاه اوپک از سهم 11 درصدی خود استفاده و در چاه‌هایش را باز می‌کند.

جنگی که نفت به کمک روسیه راه انداخته نابرابر است. روسیه در وضعیتی هیچ تمایلی به پذیرفتن تصمیم اوپک برای کاهش تولید نفت ندارد که اقتصاد بسیاری از کشورهای دنیا تهدید شده است.

سرنوشت کشورهای وابسته به نفت، خاکستری است

در واقع کشورهایی نظیر عراق، نیجریه و عربستان سعودی که بیشترین وابستگی را به نفت دارند از کاهش قیمت نفت آسیب خواهند دید. البته در این میان وضعیت ایران به مراتب بدتر است.

ایران و بسیاری دیگر از کشورهای عضو اوپک امیدوارند که به این وضعیت خاتمه دهند. شاید به همین دلیل است که بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت، گفته هنوز به مذاکره با روسیه در خصوص کاهش عرضه امیدوار است.

زنگنه می‌گوید: «ما (ایران) و بازار نیاز داریم شاهد کاهش عرضه جدید در بازار باشیم؛ این ماهیت بازار است و تجربه‌های من می‌گوید این اتفاق به‌ زودی می‌افتد.»

آمارها چه می‌گویند؟

سال 2017 عراق پیش‌بینی کرده بود بتواند تولید نفت خود را از 2 میلیون و 500 هزار بشکه در روز به 12 میلیون بشکه برساند، اما به دلیل برخی مسائل داخلی و همچنین فشار اوپک به این کشور برای کاهش تولید، این بلندپروازی محقق نشد.

حالا عراق روزانه رقمی در حدود چهار میلیون و 800 هزار بشکه نفت تولید و روزانه نزدیک به چهار میلیون بشکه نفت به کشورهای هدف خود صادر می‌کند.

نیجریه، کشوری که نصف میدان‌های نفتی‌اش را به چین فروخته است، روزانه در حدود 2 میلیون بشکه نفت تولید می‌کند و سرانه تولید نفت این کشور روزانه برای 10 میلیون و 752 هزار نفر است.

حالا کمتر کسی است که نداند میزان صادرات نفت ایران به مشتری‌هایش در خوش‌بینانه‌ترین حالت 200 تا 250 هزار بشکه در روز است و در میزان تولید هم تغییری رخ نداده.

اما تولید نفت عربستان روزانه 12 میلیون بشکه است که سرانه تولید نفت این کشور برای 324 میلیون و 866 نفر اعلام شده.

و اما ایران؛ آمار تولید و صادرات در ایران به گفته مسئولان محرمانه است و باید محرمانه بماند. اما با وجود این، گویا ایران پیش از تحریم‌ها رقمی در حدود چهار میلیون بشکه نفت تولید می‌کرد که پس از اولین دور تحریم‌های غرب علیه ایران، به یک‌سوم کاهش یافت.

اما حالا کمتر کسی است که نداند میزان صادرات نفت ایران به مشتری‌هایش در خوش‌بینانه‌ترین حالت 200 تا 250 هزار بشکه در روز است و در میزان تولید هم تغییری رخ نداده.

نگرانی از جنگ نفت انکارناپذیر است

اما جنگ نفت چشمش را بر اقتصاد کشورهای جهان بسته و برای عرضه بیشتر و کاهش قیمت می‌تازد. نگرانی از عدم توافق روسیه و مسکو در نشست وین بر سر کاهش تولید نفت انکارناپذیر است.

حالا حتی ناظران خارجی نیز تعارف را کنار گذاشته‌اند و در مورد این وضعیت هشدار می‌دهند. گلدمن ساکس، شرکت خدمات مالی و بانکداری آمریکایی، در گزارشی وضعیت فعلی قیمت نفت را چنین توصیف است: آثار این جنگ قیمت که میان سعودی و روسیه آغاز شده است از آثار جنگ قیمت پیشین در سال 2014 وخیم‌تر خواهد بود.

ویروس کرونا و کاهش سه درصدی قیمت نفت

به نظر می‌رسد دلیل چنین اظهارنظری از سوی کارشناسان این بانک آمریکایی، همزمانی شکست توافق سعودی عربستان با شیوع ویروس کرونا باشد که به تنهایی قیمت نفت را بیش از سه درصد کاهش داده است. چراکه ویروس کرونا هم‌اکنون نیز تقاضا را به فروپاشی کشانده است.

در لایحه بودجه سال 99 کشور که به دلیل شیوع ویروس کرونا حتی فرصت بررسی بیشتر از سوی نمایندگان مجلس در خانه ملت را پیدا نکرد، قیمت نفت 50 تا 53 دلار پیش‌بینی شده است. با ادامه این روند و اگر کشورها موفق نشوند توافق با روسیه را به دست آورند، خواب اقتصاد ایران با صفر شدن درآمدهای نفتی‌اش آشفته خواهد شد و حتی آن 48 هزار میلیارد تومان هم تحقق نخواهد یافت.