نهادهای سیاسی چقدر بودجه می‌گیرند؟/ آیا اعداد و ارقام بودجه 99 غیرواقعی است؟

اعتمادآنلاین| ‌ فرشته بهروزی‌نیک- «اعداد و ارقام بودجه سال 99 واقعی نیست.» این جمله طی روزهای گذشته بارها از زبان بسیاری از آگاهان و حتی دست‌اندرکاران و مسئولان اقتصادی شنیده شد. برخی حتی پا را فراتر گذاشته و گفته‌اند بودجه‌ای که دولت برای سال آینده در نظر گرفته به هیچ عنوان عملیاتی نخواهد شد. مرکز پژوهش‌های مجلس هم گزارش مفصلی از استدلال این مرکز برای غیرواقعی خواندن بودجه سال 99 تهیه و منتشر کرده است.

اما وقتی از غیرواقعی بودن بودجه سال 99 حرف می‌زنیم، دقیقاً از چه چیز می‌گوییم؟ پاسخ این پرسش را می‌توان با کمی تامل در شیوه تخصیص منابع مالی دریافت.

روندی که اگرچه اتفاق جدیدی نیست، اما تداوم آن، به خصوص با شرایط سختی که بر اقتصاد کشور حاکم شده است، موجب شده صدای انتقاد هرکس الفبایی از اقتصاد می‌داند بیش از گذشته بلند شود.

در هفته‌ای که گذشت تحلیل آمار و ارقام دخل و خرج دولت برای سال آینده بر صدر اخبار رسانه‌ها نشست.

بر اساس این تحلیل‌ها، حجم قابل توجهی از بودجه کشور با تخصیص به شرکت‌های زیان‌ده دولتی هدر خواهد رفت. آمارها بهتر در این باره سخن می‌گویند.

بودجه شرکت‌های دولتی چقدر است؟

در بودجه سال آینده قرار است رقمی در حدود 70 هزار میلیارد تومان از بودجه شرکت‌های دولتی در سال 1399 به شرکت‌های زیان‌ده تخصیص پیدا کند؛ این یعنی برای ادامه حیات این شرکت‌ها رقمی ‌به‌ اندازه بودجه عمرانی کشور در نظر گرفته شده است.

زیان‌ده بودن این شرکت‌ها کاملاً محرز است. همین چند روز پیش بود که عادل آذر رئیس دیوان محاسبات کشور با ارائه آماری شگفت‌انگیز از افزایش بودجه شرکت‌های دولتی انتقاد کرد.

آن‌طور که رئیس دیوان محاسبات کشور در مجلس حین قرائت گزارش این دیوان درباره لایحه بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت در سال 99 گفته بود، شرکت‌های دولتی در حالی 73 درصد از کل بودجه کشور را در اختیار گرفته‌اند که فقط همین امسال 53 هزار و 746 میلیارد تومان زیان محاسبه‌شده داشته‌اند.

مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران ، نیز روز 26 آذرماه در جریان نشست هیات نمایندگان این اتاق از افزایش سهم بودجه شرکت‌های دولتی انتقاد کرده بود.

سال 97 تعداد شرکت‌های زیان‌ده در قانون 10 شرکت عنوان شده، اما در عمل تعداد آنها 194 شرکت است.

ضمن اینکه در سال 98 هم تعداد شرکت‌های زیان‌ده در قانون 67 شرکت ذکر شده که در عمل تعداد آنها 197 شرکت است.

همچنین در سال آتی هم تعداد شرکت‌های زیان‌ده 104 شرکت عنوان شده که در عمل قطعاً بالای 200 شرکت خواهند بود.

کارگران در بودجه سال 99

از سوی دیگر یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های بودجه سال آینده معیشت کارگرانی است که 70 درصد از جامعه را شکل می‌دهند. آن‌طور که از شواهد برمی‌آید، بذل و بخشش‌های دولت باز هم دست کارگران را از بودجه کوتاه خواهد کرد.

حسین مقصودی، عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس شورای اسلامی، نیز در این باره هشدار داده و گفته است: «باید در بودجه سال 99 به سفره کارگران و حقوق‌بگیران که در حال کوچک‌تر شدن است توجه کنیم. اینکه آقای رئیس‌جمهور با خنده در برنامه تلویزیونی بگویند من بی‌خبر بودم مشکل مردم حل نمی‌شود. لازم است به حل مشکلات معلمان حق‌التدریسی موضوع رتبه‌بندی معلمان و تعیین تکلیف نیروهای شرکتی توجه لازم را نشان دهید.»

نهادهای سیاسی چقدر بودجه می‌گیرند؟

این همه ماجرا نیست. حالا که بیشتر بخش‌های مولد اقتصادی چشم‌شان به دست دولت است تا سهمی از بودجه هزار و 988 هزار میلیارد تومانی سال آینده داشته باشند، دولت با دست و دلبازی بودجه نهادهای سیاسی را نسبت به سال گذشته افزایش داده است. بر این اساس، سال آینده جمعاً هزار و 604 میلیارد تومان بودجه دریافت خواهند کرد. در این میان بودجه مجلس هزارو 280 میلیارد، ریاست جمهوری هزار میلیارد، شورای نگهبان 142 میلیارد، مجمع تشخیص مصلحت 70 میلیارد، مرکز فضای مجازی 48 میلیارد، دبیرخانه انقلاب فرهنگی 41 میلیارد، شورای عالی امنیت 15 میلیارد و بودجه دبیرخانه مجلس خبرگان رقمی در حدود هفت میلیارد تومان خواهد بود.

چشم انداز اقتصاد

آن‌طور که از ارقام بودجه و تحلیل‌های کارشناسی می‌توان فهمید، سال آینده روزهای سختی در انتظار اقتصاد ایران است.

از یک سو کاهش 105 هزار میلیارد تومانی درآمدهای نفتی و از سوی دیگر آن‌طور که آگاهان اقتصادی به آن باور دارند، بی‌اعتمادی به سیاست‌های اقتصادی دولت کار اداره کشور را با مشکلات عدیده‌ای مواجه خواهد کرد. در این میان دولت مدام وعده می‌دهد و این وعده‌ها تقاضای کاذب را در جامعه بالا می‌برد. در شرایط فعلی تحلیل اقتصاد سال 99 مشکل است، اما آنچه نمی‌توان انکار کرد این است که باید کمربندها را محکم‌تر از سال‌های گذشته بست.