شوک برندها به‌بازار لوازم خانگی

اعتمادآنلاین| از گرانی گفتن و نوشتن آن‌قدر تکراری شده است که دیگر کسی به نوسانات قیمتی توجه آن‌چنانی نمی‌کند. اما انگار بازار سیاه لوازم خانگی راضی نیست که نسبت به اخبار آن بی‌تفاوت باشیم! گویی این بازار مکاره چیز دیگری در آستین پرورانده است تا توجه همه را چهار‌چشمی به خود جلب کند.

خبر کوتاه است: شایعه فروش لوازم خانگی ایرانی با برند خارجی حقیقت دارد! اگر می‌پرسید چطور ممکن است! توجه‌تان را به پراید‌هایی جلب می‌کنم که لوگو بنز روی آن می‌چسبانند. البته این کار بیشتر شبیه یک شوخی بی‌مزه است که این روزها در بازار لوازم خانگی جدی شده است. از آنجایی که لوازم خانگی ایرانی مثل لباس‌شویی، یخچال و فریزر، ماشین ظرف‌شویی، اجاق گاز و‌... از نظر ظاهری و حتی کیفی تفاوت چندانی با نمونه‌های خارجی ندارد، برخی از سودجویان به اسم فروش لوازم خانگی خارجی و تنها با چسباندن برند خارجی، تعویض بسته‌بندی و‌... محصول ایرانی را به عنوان برند خارجی می‌فروشند. شیوه تقلب هم ساده است.

کافی است عبارت «لوازم خانگی بانه» را در شبکه‌های اجتماعی و شبکه‌های تبلیغات تجاری رایگان مثل دیوار و شیپور جست‌وجو کنید تا ستونی بلند بالا از این تبلیغات پیش‌رویتان ردیف شود. واضح است که این کار توسط کارگاه‌های زیرزمینی انجام می‌شود، چراکه هیچ فروشگاه معتبری حاضر نیست تبعات سنگین قضایی چنین تقلبی را تحمل کند.

خداحافظی با ال‌جی و سامسونگ

بر اساس آمارها 75 درصد بازار لوازم‌خانگی کشور در دست 10 برند خارجی است. حدود 600 کارخانه داخلی نیز که حداقل 30 کارخانه از برندهای بزرگ داخلی هستند، سهم بیست‌وپنج‌درصدی از بازار لوازم‌خانگی کشور را در دست دارند. به‌عبارت دیگر، از 30 هزار میلیارد تومان بازار لوازم‌ خانگی کشور، 23 هزار میلیارد تومان آن در دست 10 برند خارجی و 7000 میلیارد تومان آن در دست 600 کارخانه داخلی است.

بعد از مرداد 97 و آغاز دور جدید تحریم‌ها، حضور برندهای خارجی لوازم خانگی در بازار ایران کم‌رنگ و کم‌رنگ‌تر شد. تا اینکه در روزهای گذشته اخبار ضد‌و‌نقیضی از خروج قطعی 2 برند پر‌مشتری در بازار ایران یعنی «ال‌جی» و «سامسونگ» مطرح شد. کمبود محصولات این برندها در بازار شاید علت اصلی برای به وجود آمدن بستر تقلب و فروش محصولات ایرانی با نام خارجی در بازار باشد. تقلبی که احتمال می‌رفت با خروج این 2 برند از ایران در بازار شدت بیشتری پیدا کند.

اما روز گذشته یک مقام مسئول در نمایندگی شرکت‌های کره‌ای لوازم خانگی در ایران، این اخبار را تکذیب کرد. این مقام مسئول به ایسنا گفت: سامسونگ و ال‌جی پیگیر مشکلات خود هستند و با توجه به سرمایه‌گذاری‌هایی که در این بخش انجام و تجهیزات و ماشین‌آلاتی که خریداری شده است، امکان تعطیل شدن این واحدها در ایران وجود ندارد.

وی همچنین در پاسخ به علت کمبود برخی کالاهای این برندها در فروشگاه‌ها اظهار کرد که در سال گذشته از سوی این شرکت‌ها لوازم خانگی به میزان کافی عرضه، و لیست عرضه محصولات نیز به سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان ارائه شده است. این مقام مسئول همچنین تأکید کرد که در سال جاری نیز عرضه لوازم خانگی به زودی آغاز خواهد شد.

افزایش 250 درصدی قیمت‌ها

باوجود وعده‌ این مقام مسئول در شرکت‌های کره‌ای مشاهدات از بازار نشان می‌دهد که به قول کسبه جنس محصولات خارجی در بازار جور نیست. یعنی حتی نمایندگی‌های مجاز این شرکت‌ها تمام مدل‌ها را برای فروش ندارند. رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم خانگی در‌این‌باره می‌گوید: تعداد فروشگاه‌های یکی از برندهای معروف خارجی در مشهد از 10 فروشگاه به 4 مورد رسیده است.

غلامرضا رزقیان‌مقدم ادامه می‌دهد: در سال 97 به طور میانگین محصولات ایرانی و خارجی 2.5 برابر افزایش قیمت داشتند. اکنون فاصله قیمت محصولات خارجی با ایرانی بیشتر از این مقدار شده است. به عنوان مثال ماشین ظرف‌شویی برند ایرانی 5میلیون و 500 هزار تومان است و نمونه خارجی آن 9 میلیون تومان به فروش می‌رسد. پیش از گرانی افسارگسیخته در تابستان 97 تفاوت قیمت این 2 محصول حدود 2 میلیون تومان بود و اکنون به 4 میلیون تومان رسیده است.

او ادامه می‌دهد: طبیعی است که با افزایش قیمت مواد اولیه نظیر آهن، مس، ورق و مواد پتروشیمی قیمت لوازم خانگی نیز افزایش پیدا کند. در این شرایط قیمت محصولات خارجی نیز 2.5 برابر شده و این موضوع بستری برای تقلب است. در همین خصوص شکایتی به اتحادیه لوازم خانگی ارائه شده است. یک کانال تلگرامی که ادعای فروش لوازم خانگی از بانه را داشته، یک ماشین ظرف‌شویی تولید ایران را به یکی از شهروندانِ متقاضی برند خارجی فروخته است.

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی با خطاب قرار دادن مردم، می‌گوید: باید دقت کنید که لوازم خانگی را از فروشگاه‌های معتبر و با گارانتی خرید کنید. برخی از سایت‌ها و فروشندگان غیر مجاز حتی ضمانت‌نامه‌هایی را هم ارائه می‌کنند که هیچ پشتوانه‌ای ندارد و معتبر نیست. فروشگاه‌های دارای مجوز و معتبر محصولات خود را با سود 3 تا 7 درصد می‌فروشند و مردم باید مراقب باشند.

تعطیلی 16 درصد فروشگا‌ه‌های لوازم‌خانگی

از رزقیان‌مقدم درباره کاهش معاملات در بازار لوازم خانگی می‌پرسیم و در پاسخ می‌گوید: 70 درصد مشتریان لوازم خانگی، زوج‌های جوانی هستند که برای تهیه جهیزیه خرید می‌کنند. با‌این‌حال به دلیل افزیش دویست‌وپنجاه‌درصدی قیمت‌ها و در عین حال ثابت ماندن سطح درآمد مردم، قدرت خرید کم شده و این موضوع روی فعالیت واحدهای صنفی نیز تأثیر گذاشته است. در سال 97 از مجموع 900 واحد صنفی فروشنده لوازم خانگی در مشهد 150 واحد فعالیت‌ خود را متوقف و واحدشان را جمع‌آوری کردند. بر اساس آخرین آمار منتشرشده ارزش بازار لوازم خانگی ایران سالانه حدود 4 میلیارد و 180 میلیون دلار تخمین زده می‌شود که تولید داخلی تنها پاسخ‌گوی 2 میلیارد و 770 میلیون دلار آن است. در سال‌های گذشته صادرات لوازم خانگی حدود 140 میلیون دلار در سال محاسبه و در مقابل حدود 880 میلیون دلار انواع لوازم خانگی به‌طور رسمی وارد کشور می‌شد تا بخشی از نیازها پوشش داده شود؛ با‌این‌حال شکاف حدود پانصدوسی‌میلیون‌دلاری بین عرضه و تقاضای این محصولات، قاچاق و واردات غیررسمی آن را رونق بخشیده بود.

این مسئله را با رئیس اتحادیه لوازم خانگی در میان می‌گذاریم. او معتقد است که تولیدکنندگان داخلی در صورت حمایت مردم و مسئولان می‌توانند نیاز بازار را تأمین کنند و می‌گوید: محصولات برخی برندهای ایران در بازار کشورهای همسایه مشتریان پر‌و‌پا‌قرصی دارد که این محصولات را به نمونه مشابه خارجی ترجیح می‌دهند. من به عنوان کارشناس این حوزه، از محصولات داخلی استفاده می‌کنم. اصلا همین که عده‌ای کالای ایرانی را به جای نمونه خارجی می‌فروشند، نشان‌دهنده این موضوع است که تفاوت چندانی میان نمونه‌های داخلی و خارجی وجود ندارد.

متخلفی را در مشهد پیدا نکردیم

موضوع تقلب در این گزارش را با مسئول اداره بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان در میان می‌گذارم. مهدی مقدسی منکر وجود چنین تقلبی در بازارهای غیررسمی نمی‌شود و می‌گوید: شکایت‌های محدودی در این زمینه داشته‌ایم. اما پیگیری شکایت عمده شهروندانی که با خرید چنین محصولاتی دچار زیان می‌شوند در مشهد امکان پذیر نیست، چراکه این محصول را از سایر شهرها خریداری کرد‌ه‌اند. همچنین بازرسی چند واحد مشکوک نیز در مشهد منجر به کشف تقلب نشده است.

رئیس اداره بازرسی و نظارت اتاق اصناف مشهد نیز همین نظر را دارد. امیر دلداری به مردم توصیه می‌کند: پیش از خرید تحقیق کافی داشته باشید و خریدتان را از فروشگاه‌های دارای جواز کسب و معتبر انجام دهید. تطابق سریال درج شده روی محصول با سریال درج‌شده روی ضمانت‌نامه محصول در موقع خرید الزامی است. ضمانت‌نامه‌های بی‌نام‌و‌نشانی در بازار وجود دارد که پشتوانه ندارد و نباید این به این گارانتی‌ها اعتماد کرد.

منبع: روزنامه‌شهرآرا