سُم‌دارانِ شاخص "کلاه قاضی" اصفهان آخر پاییز شمرده شدند

اعتمادآنلاین| اصفهان، امروز رسما در دل یک بحران ملی است؛ این شهر در چندسال اخیر جریان اصلی زندگی را در بستر خشک زاینده‌رود و در میان غبار و دود صنایع کوچک و بزرگ از دست داده است. حالا یکی از محرک‌های ضربانِ آهسته قلبش، پارک ملی کلاه قاضی است که از آغاز پاییز، استرس‌های زیادی را تاب آورده است؛ حالا «آخر پاییز» است و نوبه شمارش «جوجه‌ها».

به گزارش ایسنا،آنچه از شکار، خشکسالیِ نسبتا شدید و هجوم بیماری‌هایی مثل طاعونِ نوشخوارکنندگانِ کوچک باقی‌مانده، سرمایه‌هایی هستند که اگر از جاده‌کشی و پروژه آرامستان در بهارستان هم جان سالم به در ببرند، موفق به حفظ امید اصفهان برای اندکی بیشتر زیستن خواهد شد.

روز گذشته (دوشنبه_15 آذرماه) سرشماری این سرمایه‌ها، «سُم‌دارانِ شاخص» کلاه قاضی، توسط 21 گروه که رهبری هر تیم را یک محیط‌بان آشنا با منطقه به عهده داشت انجام شد و هر تیم به شمارش «کل و بز» در بخش‌های کوهستانی و «آهو» در دشت‌ها پرداختند.

در حالی که آفتاب صبحگاهی تقریبا تمام دشت‌های کلاه قاضی را گرم کرده بود، محیط‌بان یکی از گروه‌ها که با دوربین به دنبال آهو می‌گشت، تکرار کرد «تو آفتابِ پاییز می‌خوابن! شب تا صبح تو سرما می دوند که سردشون نشه. تو روز، زیر آفتاب می‌خوابن! الان سخت می‌بینیمشون، تو بوته‌ها خوابیدن».

چهارپایانی که تیم سرشماری به دنبال شمردنشان است با دیدن انسان یا شنیدن صدای ماشین‌ها، از خوابگاه آفتاب‌زده پاییزی خود فرار می‌کنند و همین گریز و تحرک رؤیت آنها در دشت را ممکن می‌کند. گفته محیط‌بان درست است، آهوها تا جای ممکن در جای خود خوابیده‌اند، اگر خطر حمله انسان را خیلی نزدیک احساس کنند، از جا بلند شده و سرمازده، خرامان دور می‌شوند.

از یک دشت به دشت دیگر، از یک آبشخور به آبشخور دیگر، ده تا و بیست تا و سی تا، جمعیت آهوها متفاوت اما مجموعشان قابل ملاحظه است، در این بین یک دشت کوچک که محیط‌بان مدعی است باید آهو داشته باشد خالی است! در ارتفاعی مشرف به دشت، به دنبالشان می‌گردد. گروهی از چهار گرگ را می‌بیند. حالا معلوم می‌شود که چرا آهویی در این دشتِ مساعد حضور ندارد. گرگ‌ها در کمین‌اند و شاید بوی شکارشان، آهوها را از محل دور کرده است.

در نزدیکی آبشخورها، محدوده‌های کشت علوفه، مسیرهای بکری که مشخصا هنوز پای هیچ شکارچی و معدن‌داری به آن باز نشده، گله‌های پر جمعیت آهو پرسه می‌زند. در بخش‌هایی که پستی و بلندی و ناهمواری دارد یا نخاله‌های معادن باقی‌مانده، حضورشان کمتر است و همه اینها اثبات می‌کند که انسان نباید دخل و تصرفی در این زیستگاه داشته باشد.

به گفته محیط‌بان با تجربه‌ای که همچنان با احتیاط مسیرهای مخصوص گشت محیط‌بانی را طی می‌کند، «اخیرا احکام سنگینی برای شکارچیان و معدن‌داران متخلف صادر شده و قانون توانسته قدری به امنیت منطقه کمک کند.»

او در حالی که امید زیادی به دل دارد، با خوشحالی می‌گوید، «با عشق سعی می‌کنیم منطقه آرامش داشته باشد، این حیوانات اعتماد دارند، می‌دانند اینجا جایشان امن است، حتی از حرکت ماشین‌های ما نمی‌ترسند، می‌دانند مواظبشان هستیم.»

در پایان سفر یکی از تیم‌هایی که به دنبال آهو، دشت‌های خاص پارک ملی کلاه قاضی را گز کرده بودند، بیشتر از 300 آهو دیده شدند و چند گروه دیگر هم آمار کمتر یا بیشتر از دشت‌های دیگر به همراه داشتند. سال گذشته با تعداد گروه‌های کمتر، حدود 2500 آهو در منطقه شمارش شده بودند و حالا هم محیط‌بان نوروزی، معتقد است حداقل 30 گروه، دو روز تمام باید آهوها را شمارش کنند، تا جمعیت واقعی آهوهای کلاه قاضی مشخص شوند.

کلاه قاضی، پارک ملی حفاظت شده در جنوب شرقی شهر اصفهان است که با حضور چهارپایان شاخص خود و البته تنوع پوشش گیاهی مشهور شده است. این منطقه حفاظت شده 40 هزار هکتاری، پاییز 1400 با تهدید ساخت آزادراه کنارگذر شرق اصفهان مواجه بود و بعد از تلاش‌های مردمی، بالاخره این خطر به طور موقت از سرش باز شد و در حال حاضر فعالان محیط زیست و دوستداران حیوانات منتظر تصمیم جدید ملی برای راه جایگزین هستند.

در این بین، خبرهایی از تصمیم جدید شهردار بهارستان مبنی بر ایجاد آرامستان در حوالی این پارک ملی به گوش می‌رسد؛ این خبر در صفحه اینستاگرام منتسب به شهردار جدید بهارستان منتشر شده و فعالان محیط زیستی، برای بار دوم در سال جاری نگران این منطقه خاص اکولوژیک هستند.