خواست شورا، تعقیب قضایی متخلفان است

اعتمادآنلاین| رییس کمیته اقتصادی شورای شهر تهران گزارش تحقیق و تفحص از قراردادهای شرکت رسا تجارت و سه شهید را در صحن شورا قرائت کرد.

به گزارش روزنامه اعتماد، در جریان دویست‌ونودودومین جلسه شورای شهر تهران بررسی تقاضای تحقیق و تفحص پیرامون مبانی حقوقی و گزارش عملکرد قراردادهای شرکت رسا تجارت و واگذاری املاک موسوم به طرح سه شهید» در دستور کار اعضای شورای شهر تهران قرار گرفت.

سیدمحمود میرلوحی، رییس کمیته اقتصادی شورای شهر تهران ضمن قرائت گزارش این تحقیق و تفحص گفت: طرح تحقیق و تفحص در تاریخ 11/8/88 به تصویب شورا رسید.

قرار شد این تحقیق و تفحص در چندین بند شامل بررسی توافقنامه و قراردادهای شهرداری تهران که سقف آن بالای 500 میلیارد تومان است، بررسی انطباق این قراردادها با برنامه دوم توسعه، بررسی اختیارات قانونی و وظایف شهردار و شهرداری تهران در عقد توافقنامه‌ها و بررسی قراردادهای منعقده بین شهرداری، رسا تجارت و انطباق با تفاهمنامه‌ها و قراردادها، تطبیق عملکرد این قراردادها با قانون منع مداخله کارکنان دولت و تعارض منافع و بررسی موانع حقوقی همکاری و گزارش عملکرد رسا تجارت، هولوگرام‌های صادره، برآورد خسارت‌های ناشی از آن به شهرداری از حیث انحراف در اجرای مفاد قراردادها و آثار مالی و اقتصادی و بررسی عملکرد کمیته راستی‌آزمایی در زمینه هولوگرام‌ها و میزان هولوگرام‌های تایید و ابطال شده در دو سال گذشته عملیاتی شود.

او ادامه داد: با محدودیت‌های فراوانی در اجرای این تحقیق و تفحص روبه‌رو بودیم. دو توافقنامه تحت عنوان فاینانس یک و دو برای قراردادهای بالای 500 میلیارد را شامل می‌شد که هر دو مورد محرمانه ذکر شده بود و به این دلیل مدت‌های زیادی برای بررسی آن با محدودیت در دسترسی به مدارک و اسناد روبه‌رو بودیم.

رییس کمیته اقتصادی شورای شهر تهران با بیان اینکه از مدیران وقت برای بررسی پرونده‌ها دعوت شد، گفت: اما آنها به بهانه‌های مختلف از حضور استنکاف کردند.

او با اشاره به دامنه تحقیق و تفحص گفت: قراردادهای فاینانس یک و دو در دامنه تحقیق و تفحص بررسی شد که یک قرارداد دو هزار میلیارد تومانی و یک قرارداد 20 هزار میلیارد تومانی بسته شده است. یعنی دو برابر بودجه شهرداری تهران در آن زمان توافقنامه بسته شده است.

قرار بود این توافقنامه 5 ساله اجرا شود، الحاقیه‌ای به توافقنامه اول معروف به فاینانس یک زده شده و از دو هزار میلیارد تومان به دو هزار و 600 میلیارد تبدیل شده است. در قرارداد دوم قرار بوده که 10 هزار میلیارد تومان آن نقدی باشد و 10 هزار میلیارد تومان به صورت غیرنقدی ملک به تعاون سپاه در یک قرارداد 4ساله داده شود.

دو الحاقیه قرارداد دوم هر دو در یک روز نوشته شده که یکی به مبلغ 3 هزار میلیارد تومان و دیگری به مبلغ 4 هزار میلیارد تومان بوده که علت آن را نمی‌دانیم چرا در یک روز چنین اقدامی رخ داده است.

در کنار آن قراردادهای کارگزاری امضا شده است، دو فقره قرارداد در بهمن 93 و مرداد 95 با سازمان املاک و موسسه اعتباری ثامن منعقد شده که موضوع آن تملک املاک واقع در طرح‌ها به نام شهرداری و تسویه مطالبات طلبکاران بوده است.

او ادامه داد: بحث بر این بوده که طرف‌های قرارداد پول تزریق و پول پیمانکاران و طلبکاران طرف ما را پرداخت کنند و شهرداری به صورت نقد و نسیه معوض را به آنها بدهد.

در کنار آن قرارداد واگذاری موسوم به طرح سه شهید نیز مطرح است، در این قرارداد 34 فقره املاک شهرداری واگذار شده است.

او با اشاره به یافته‌های تحقیق و تفحص گفت: ارزیابی کلی قراردادهای تامین مالی موسوم به فاینانس یک نشان می‌دهد، اسم آنها توافقنامه است اما از هر قراردادی قراردادتر بوده است. در صورت جلسات هیات ‌مدیره سازمان املاک وقتی شماره فاینانس دو ذکر می‌شده یعنی از هر مصوبه شورا محکم‌تر بوده است. جالب است توافقنامه‌ای که بین شهرداری و آنها امضا می‌شده، روی سربرگ آنها بوده و کارگزار روی سربرگ خود متن را آماده می‌کرد و زیر آن شماره توافقنامه را می‌نوشت و قراردادها امضا می‌شد و در حالی که باید براساس اساسنامه سازمان دو امضا انجام می‌شد اما با یک امضا به اجرا می‌رسید.

اسم آن توافقنامه بود اما در اسناد حقوقی و مدارک منجر به انتقال منابع شهرداری شده و 12 هزار و 900 میلیارد منابع شهرداری قربانی این امضا شده است.

اسم آن فاینانس بوده اما رسم آن فاینانس نبوده است. براساس توافقنامه سه طرف شامل شهرداری، قرارگاه خاتم و بنیاد تعاون است اما موافقتنامه تامین منابع مالی شامل 4 قسمت شده و موسسه انصار نیز در مرحله بعدی وارد کار شده است.

در مقدمه موافقتنامه آمده که این توافق بین شهرداری تهران و سپاه منعقد می‌شود اما در ماده یک بعد از معرفی شهرداری تهران به عنوان طرف اول، بنیاد تعاون نیز حضور دارد و یک آشفتگی حقوقی عظیمی را می‌بینیم. واقعیت این است که قراردادهای فاینانس یک و دو با توجیه استفاده از ظرفیت‌های عظیم اجرایی و مالی سپاه جهت بهبود و توسعه شهر تهران و تحت عنوان تامین مالی پروژه‌های عمرانی شهرداری تهران منعقد شده است اما این تامین مالی رخ نداد.

در بند 10 این گزارش، بنیاد متعهد بوده از طریق بانک عامل به ایجاد خط اعتباری در سقف مقرر مبادرت کند اما ذیل تبصره یک مقرر شده است، منابع مذکور تامین پرداخت‌های بنیاد به صورت غیرنقدی به عنوان آورده نقدی رخ دهد اما برعکس آن شده و شهرداری 12 هزار و 900 میلیارد هم پول داده و بعد از 6 سال نتوانسته آن را پس بگیرد.

گفتند آورده نقدی در خرید ملک و تراکم و مجوزهای صادره آورده‌ایم اما تخفیف هم گرفته‌اند. به رغم آنکه براساس قرارداد مقرر شده بود، بانک عامل در هر مرحله به میزان مجوزهای تراکم و پروانه به صورت قطعی در قالب پرداخت اقساط نسبت به تامین مالی پروژه‌های شهرداری اقدام کند اما در پرتو چنین سازوکاری بانک عامل و بنیاد تعاون تسهیلاتی عملا در اجرای پروژه‌های عمرانی در اختیار شهرداری قرار نمی‌دهند تا مشمول سود شوند.

همچنین مقرر شده بود هر گونه پرداختی به پروژه‌ها از طریق بانک عامل مشمول 25 درصد سود تسهیلات شود. او در ادمه به ایرادهای حقوقی قرارداد یک و دو اشاره کرد و گفت: این قرارداد ویژگی‌های قرارداد تامین مالی را ندارد. آداب کار بر این است که یک فاینانسر یا صاحب سرمایه، منابعی را برای سرمایه‌پذیر تامین کند اما در اینجا چنین اتفاقی رخ نداده است.

در موافقتنامه فاینانس یک و دو بین شهرداری و بنیاد تعاون مقرر شده است ابتدا و ظرف مدتی محدود املاک و مجوزهای تراکم، پروانه، مجوزها و هولوگرام مورد درخواست بنیاد تعاون سپاه تا سقف مبلغ قرارداد به صورت قطعی از سوی شهرداری به بنیاد تعاون واگذار سپس در دو مرحله به میزان مجوزهای صادره برای املاک واگذار شده با درخواست بنیاد تعاون، بانک عامل مبادرت به فعال کردن خط اعتباری کرده و به صورت قسطی هزینه‌های اجرای پروژه‌های عمرانی را پرداخت کند. یک سویه بودن قراردادها و عدم رعایت غبطه و مصلحت شهرداری مساله دیگر است و نقطه نظرات قراردادها دو سویه نیستند.

بروز انحراف در اجرای قراردادهای فاینانس و عدم پایبندی به تعهدات مذکور منجر به بروز انحرافات اساسی در اجرای این قراردادها شده است.

شهرداری به موازات املاکی که به رسا تجارت می‌داده به صورت مستقیم چک‌هایی هم به پیمانکار می‌داده است، آنچه مسلم است هم اقدام قرارگاه در خروج از قرارداد و پروسه تامین مالی و موافقت شهرداری با این امر همچنین با درخواست قرارگاه خاتم جهت پرداخت مستقیم هزینه‌های اجرای طرح‌های عمرانی مغایر با مفاد قرارداد و فاقد وجاهت قانونی است.

طی سال‌های 88 تا 93 طی اجرای موافقتنامه فاینانس یک شهرداری تهران 43 فقره قرارداد واگذاری ملک به مبلغ دو هزار و 645 میلیارد تومان به بنیاد تعاون سپاه پرداخت می‌کند که 645 میلیارد تومان از آن مازاد بر قرارداد است. گزارش‌ها نشان می‌دهد 12 هزار و 940 میلیارد تومان از منابع شهرداری شامل املاک، عوارض، هولوگرام، حواله همچنین پرداخت‌های نقدی از طرف شهرداری به رسا تجارت ارایه شده بود که این حجم از بدهی نشان‌دهنده ناکارآمدی و سوءمدیریت بوده است.

بدهی بنیاد تعاون سپاه به شهرداری در اسفند 99 مبلغ 4 هزار و 294 میلیارد تومان بوده، بعد از پس گرفتن املاک هم هنوز این مبلغ از بدهی باقی مانده است. او افزود: قانون آیین‌نامه معاملاتی شهرداری تهران مصوبه 55 و آیین‌نامه مالی معاملاتی شهرداری‌های کشور مصوب 46 نحوه قراردادها را روشن کرده است.

شهرداری نمی‌توانست با رقم دو هزار میلیارد قرارداد ببندد. تمام مستندات را گردآوری و بررسی حقوقی کردیم و از صدر تا ذیل این دو قرارداد دارای اشکال حقوقی و عدم توازن بین طرفین قرارداد است. او در ادامه با اشاره به ترک تشریفات مناقصه در واگذاری پروژه‌های عمرانی به قرارگاه خاتم گفت: شهردار وقت تهران و آقای شریفی حق انعقاد چنین قراردادی را نداشتند و قراردادهای مذکور توسط شورا تصویب نشده است.

در قانون شهرداری‌ها نصاب معاملات 3 قسمت شده بود و معاملات کلان باید به دولت ارجاع می‌شد اما پس از آن معاملات کلان به شورا داده شده که هیچکدام از این قراردادها به شورا نیامده است.

صرفه و صلاح شهر در این قراردادها رعایت نشده است، همچنین متن قرارداد ناپخته و نامتوازن بوده است. مساله دیگر محرمانه تلقی کردن قرارداد است، در هر دو قرارداد اعلام شده که محرمانه است و به همین دلیل چند سال طول کشید تا بتوانیم قراردادها را کشف و بررسی کنیم.

عدم پیش‌بینی سازوکار نظارت، کنترل، ارزیابی و اجرا در قراردادها وجود داشته، همچنین از بنیاد تعاون سپاه ضمانت اخذ نشده و پرداخت مستقیم به قرارگاه خاتم بدون تسویه مطالبات از بنیاد تعاون بوده است. واگذاری املاک، مستغلات و سهم شرکت و پروانه و هولوگرام مازاد بر مبلغ واریزی‌ رخ داده است، بدهی بنیاد تعاون سپاه به میزان هزار و 700 میلیارد در گزارش حسابرسی حذف شده است. اعمال نظارت در خصوص این قراردادها از سوی مراجع نظارتی و بالادستی انجام نشده است، واگذاری املاک از سوی سازمان املاک بدون انجام مزایده بوده که در بررسی حقوقی سازمان املاک مشخص شد.

او با اشاره به اینکه در آیین‌نامه‌ای در سازمان املاک شهرداری آمده بود که آقای شهردار و قائم مقام او می‌توانند مزایده را لغو کنند همچنین تخفیفاتی که تا 50 درصد به املاک نجومی رسید نیز در این آیین‌نامه درج شده بود. از طرفی صدور حواله‌های کارگزاری غیرقانونی بوده است، 14 هزار میلیارد هولوگرام صادر شده و واگذاری املاک نیز بدون قرارداد بوده همچنین شهرداری پرداخت‌هایی بابت «خریدهای انجام نشده» نیز داشته و معاملات نیز به ثبت نرسیده است. او در ادامه به طرح سه شهید نیز اشاره کرد و گفت: نتیجه اجرای آن این شد که 203 میلیارد تومان از املاک شهرداری واگذار شد.

میرلوحی در پایان گفت: با توجه به تخلفات ذکر شده، نظر هیات تحقیق و تفحص بر این است که تخلف افراد ذیل مستند به مواد قانونی مورد اشاره محرز است و از همین رو به استناد آن درخواست تعقیب و پیگرد قانونی آنها را در مراجع قضایی و هیات‌های رسیدگی به تخلفات اداری دارد.

همچنین برای احقاق حقوق ضایع شده شهروندان تهرانی با تقدیم دادخواست عمومی، وجوه خارج شده از مالکیت شهرداری برگشت شده و خسارت وارده جبران شود و نظر بر این است که پرونده‌ها تا زمان حصول نتیجه نهایی مورد پیگرد قانونی قرار گیرد. در پایان با موافقت اکثریت اعضای شورای شهر گزارش تحقیق و تفحص از شرکت رسا تجارت مبین و طرح سه شهید به تصویب رسید.