«اعتمادآنلاین» گزارش می‌دهد:
کرونا، مسکن، اشتغال؛ سه‌گانه جدید موثر در کاهش آمار ازدواج
مجلس وعده رسیدگی به نرخ پایین ازدواج در کشور را داده است. اما در شرایطی که مشکلات اقتصادی و کرونا توأمان بر میزان ازدواج‌ها تاثیر منفی گذاشته، مجلس با چه ابزاری می‌خواهد شرایط را بهبود دهد؟
اعتمادآنلاین| ا گرچه در ابتدا تصور بر این بود که شاید ویروس کرونا بتواند موانع دست‌وپاگیر مقابل ازدواج جوانان را بردارد، اما حالا این ویروس به یکی از عوامل نقش‌آفرین در کاهش ازدواج جوانان بدل شده است. پیوندی که در سال‌های اخیر با روند نزولی در کشور مواجه شده بود، حالا و در این روزها، یکی از معضلات اجتماعی کشور به شمار می‌رود.
حدود 2 دهه از تصویب قانون تسهیل ازدواج جوانان در مجلس می‌گذرد، اما در این مدت، این قانون نه تنها موجب تسهیل ازدواج نشده، بلکه آمار و ارقام حکایت از آن دارد که ازدواج در کشور در شیب نزولی قرار گرفته است.
حالا با ورود ویروس کرونا به جهان که دیگر این روند شدت هم گرفته است، آن هم در حالی که انتظار می‌رفت این ویروس و محدودیت‌هایش سبب شود رسوم دست‌وپاگیر کنار گذاشته شود؛ اما چنین نشد.
اکنون در کشور حدود 12 میلیون جوان در سن ازدواج هستند که قریب به 2 میلیون از این افراد در آستانه تجرد قطعی و در سن یأس ازدواج به سر می‌برند.
اگرچه مجلس قبلی هم در تلاش بود تا قانونی جدید در این زمینه بنویسد، اما عزم‌شان به نتیجه نرسید. حتی افزایش وام ازدواج هم کمک چندانی به این امر نکرد.
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی، با استناد به مذاکرات مجلس و مقام معظم رهبری اخیراً در جلسه ویدئوکنفرانسی گفت: «ایشان مجدداً بر دغدغه خود و اهمیت این موضوع تاکید کردند. جمعی از همکاران فعالیت‌هایی را شروع کرده‌اند، امیدواریم بتوانیم کاری موثر در زمینه برطرف کردن موانع ازدواج، پایداری خانواده، آسان‌سازی تشکیل خانواده، کاهش طلاق و کمک به فرزندآوری و ایجاد بستری مناسب برای خانواده‌های ایرانی انجام دهیم.»
به گفته نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی، طبق تحقیقات و بررسی‌ها خانواده ایرانی تمایل به داشتن سه فرزند دارد، محقق کردن این تمایل وظیفه دولت و مجلس است تا جامعه به خواست قلبی خود برسد.
مشکل مالی یا بی‌میلی نسبت به ازدواج
اما علت کاهش میل جوانان به ازدواج چیست؟ آیا صرفاً بحث عدم تمایل مطرح است یا عدم توانایی؟ نگاهی به وضعیت اقتصادی کشور می‌تواند به خوبی پاسخ این پرسش را روشن کند. اگر تمامی مراسم مربوط به ازدواج، از قبیل جشن‌ها و رفت‌وآمدها را کنار بگذاریم، زوجین برای شروع زندگی خود نیازمند خرید حداقل وسایل خانه هستند. موردی که در یک سال گذشته نه تنها تورمی عجیب را تجربه کرده است بلکه روزانه قیمت‌ها در حال تغییرند.
حتی اگر زوجی برای خرید لوازم خانه خود سراغ کالاهای تماماً ایرانی هم بروند دیگر به سختی می‌توانند همه مایحتاج خود را بخرند. تنها یک قلم یخچال ایرانی، با یک مدل متوسط که کیفیت معمولی هم داشته باشد، زیر پنج میلیون تومان پیدا نخواهد شد. حالا همین یک قلم را برای زندگی حساب کنید به علاوه اینکه باید دست‌کم گاز، ماشین لباسشویی، جاروبرقی، اتو و چند وسیله ضروری دیگر را بخرد.
محمدمهدی تندگویان، معاون جوانان وزارت ورزش و جوانان، با اشاره به همین موارد می‌گوید: «یکی از مشکلات جوانان این است که هزینه‌هایی که پارسال می‌توانستند با آن زندگی خود را شروع کنند رو به افزایش است و اگر بخواهند تشکیل زندگی را به بعد از کرونا منتقل کنند میزان هزینه کردن‌شان نیازمند هشدارهای جدی است.
او ادامه می‌دهد: «اقتصاد، مسکن و اشتغال عواملی است که در مجموع موجب شیب کاهشی ازدواج شده است. امسال بحث کرونا هم مشکل را دوچندان کرده است تا خیلی از کسانی که تصمیم به ازدواج داشتند این کار را به تخیر بیندازند.»
او البته مجمع خیرین استان را هم به جوانان در شرف ازدواج معرفی می‌کند: «زوجینی که در خصوص تهیه جهیزیه، اشتغال، مسکن و... دچار مشکل هستند می‌توانند به مجمع خیرین ازدواج استان مراجعه کنند. ادارات کل ورزش و جوانان متقاضایان را راهنمایی می‌کنند که بر اساس پایش خود خیرین، افراد نیازمند در یک طرح مشخص ملی با وحدت رویه از کمک‌ها بهره‌مند می‌شوند.»
قیمت سرسام‌آور لوازم خانگی
اما تنها مشکل لوازم خانگی نیست. خانه، خود خانی سخت و جدی در مسیر زندگی جوانان است. قیمت مسکن از تابستان سال 96 دچار تورمی عجیب شد و از آن زمان تا به امروز، بارها و بارها افزایش قیمت جدید اتفاق افتاده است. حتی امسال که کرونا سبب شد بازار مسکن کساد شود هم مدتی نگذشت که با افزایش قیمت دلار، قیمت خانه هم سر به فلک کشید. موضوعی که اجاره‌نشینی را سخت‌تر از گذشته و خرید خانه را تبدیل به رویایی دست‌نیافتنی کرد.
از سوی دیگر اشتغال هم شرایط مساعدی ندارد. وضعیت اشتغال در ایران خوب نبود و حالا پس از آمدن کرونا، در پی تعطیلی بسیاری از مشاغل و همچنین تعدیل نیروهای گسترده، اوضاع بغرنج‌تر از قبل هم شده است.
نعمتی، جامعه‌شناس: حس ناامنی و بی‌اعتمادی بر کاهش میل ازدواج تاثیر گذاشته است
البته نباید فراموش کرد که به جز ناتوانی، بی‌میلی جوانان به ازدواج هم در این آمار و ارقام موثر است. مهدی نعمتی، زوج‌درمانگر و جامعه‌شناس، معتقد است جوانان دیگر به ازدواج به چشم راهی برای رسیدن به خوشبختی نگاه نمی‌کنند. او در این باره به اعتمادآنلاین می‌گوید: «زمانی بود که جوانان تصور می‌کردند با ازدواج می‌توانند خوشبخت شوند. پیدا کردن کسی که دوستش داشته باشند و با او مسیر زندگی را پیش روند. اما حالا این نگاه از بین رفته است. بی‌اعتمادی و بدبینی که مدت‌هاست جامعه‌شناسان از آن به عنوان آسیب مهلک اجتماعی یاد می‌کنند و راجع به آن هشدار می‌دهند جدی گرفته نشده و باید منتظر چنین روزی می‌بودیم.»
نعمتی ادامه می‌دهد: «ازدواج برای زن و مرد مسئولیت سنگینی به بار می‌آورد. با مشکلات اقتصادی امروزه و خانواده‌هایی که در تامین مخارج خود مانده‌اند و توانی برای حمایت از فرزندان‌شان ندارند، چرا باید انتظار داشته باشیم که دختران و پسران‌مان زیر بار مسئولیت بروند؟ ضمن اینکه همین مشکلات مالی و نبود حاشیه امن هم سبب شده که این روند دشوارتر شود.»
این جامعه‌شناس در آخر توضیح می‌دهد: «اما نکته فراموش‌شده این است که مشکلات اقتصادی به سایر موارد هم ارتباط پیدا می‌کند. در واقع پسر و دختری که نگرانی مالی دارند نگران امنیت و اعتماد هم خواهند بود. در واقع این فاکتورها روی یکدیگر تاثیر می‌گذارند. به همین دلیل هم هست که افزایش وام ازدواج نتوانسته تاثیری بر آمار ازدواج بگذارد، چراکه اگرچه رقم وام در سال گذشته بالا رفت، اما تورم و افزایش قیمت‌ها چند برابر شد.»
حالا سوال اینجاست که با این اوصاف، مجلس چگونه می‌خواهد راه ازدواج جوانان را تسهیل کند؟ راهی که چه بخواهیم و چه نخواهیم، از مسیر صعب‌العبور اقتصاد کشور می‌گذرد.
دیدگاه تان را بنویسید