مین‌های عمل نکرده از جنگ همچنان در کردستان قربانی می‌گیرد/ آگاه سازی و اطلاع رسانی به مردم بهترین راهکار مقابله با انفجار مین است

اعتمادآنلاین| پنج استان مرزی ایران در غرب یعنی استان‌های کردستان، کرمانشاه، خوزستان، ایلام و آذربایجان غربی هنوز آلوده به مین‌هایی هستند که از دوران جنگ با بعثی‌ها به یادگار مانده است و مناطق مرزی این استان‌ها را می‌توان خطرناک دانست که پاکسازی آن از مین تاکنون جان تعدادی از مردم محلی، فعالان عرصه پاکسازی و حتی نیروهای نظامی و انتظامی را نیز گرفته است.

مناطق مرزی ایران به ویژه منطقه کردستان یکی از آلوده‌ترین مناطق در کشور است و متأسفانه هر ساله شماری از مردم این استان به ویژه ساکنان در روستاهای مرزی با انفجار مین کشته و زخمی می‌شوند.

بر اساس آمارهای اعلام شده از سوی مسئولان هم اکنون کشورمان دومین کشور آلوده به مین در جهان است و گفته می‌شود که 16 میلیون مین پنهان در مناطق مرزی به ویژه در استانی غربی همچنان وجود دارند.

آخرین آماری که وزیر دفاع کشورمان ارائه داده است حکایت از آن دارد که 28 هزار هکتار از زمین‌های ایران آلوده به مین است و آنچه کار مین زدایی را برای ایران دشوار می‌کند کمبود تجهیزات، شکل زمین مناطق آلوده و عدم ورود نقشه‌های مناطق مین گذاری شده به کشور است.

طرح بازنگری مناطق آلوده به مین در 199 نقطه مرزی و 366 پایگاه مین گذاری شده دوران دفاع مقدس در شهرستان‌های مریوان، بانه، دیواندره، سروآباد، بیجار، سنندج، کامیاران، دیواندره و سقز در سال گذشته با هدف افزایش ضریب ایمنی مردم شهرهای مرزی اجرا شد.

کشاورزان، دامداران، کودکان، مسافران، توریست‌ها و هر کسی که در مناطق غربی نزدیک به مرز زندگی می‌کند یا به آنجا رفت و آمد دارد، می‌تواند قربانی بالقوه یکی از همین مین‌ها باشد و آخرین مورد، مینی که زیر خاک پنهان شده بود، قربانی خود را از یک خانواده کشاورز انتخاب کرد.

زخمی شدن یک کشاورز بر اثر انفجار مین در مریوان

مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری کردستان در این رابطه گفت: انفجار مین جنگی بجا مانده از جنگ تحمیلی یک کشاورز مریوانی را زخمی و روانه بیمارستان کرد.

محمد رضایی اظهار داشت: محمد ایمان ورد کشاورز 50 ساله اهل روستای اسناوه هفته گذشته حین کشاورزی بر اثر انفجار مین به جا مانده از دوران جنگ تحمیلی زخمی شد.

وی افزود: این کشاورز در این حادثه پای راست خود را از دست داد و هم اکنون در بیمارستان فجر مریوان بستری است.

مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری کردستان با بیان اینکه بارندگی‌های شدید فروردین سال جاری باعث حرکت مین‌ها در مناطق مختلف کوهستانی و دشت‌های آلوده استان به این سلاح جنگی شده است، بیان کرد: اداره کل امنیتی و انتظامی با هماهنگی مراجع و دستگاه‌های ذیصلاح با انتشار اطلاعیه‌های مختلفی نسبت به آگاه سازی ساکنان این مناطق اقدام کرد و انتظار می‌رود مردم از تردد در مناطق مشکوک خودداری کنند.

وی با اشاره به روند انجام کارهای مین زدایی در مناطق مرزی استان کردستان، بیان کرد: کار مین زدایی همچنان به عنوان یک اولویت و در قالب کشوری دنبال می‌شود و این مهم را وزارت کشور و سایر وزارت خانه‌های مربوطه دنبال می‌کنند.

از سوی دیگر بعضی از کارشناسان اعتقاد دارند که کار پاکسازی مین در مناطق مرزی کشورمان به ویژه در غرب با سختی‌های بسیار زیادی مواجه است. کشورمان بعد از پایان جنگ تحمیلی سال‌هاست که برای پاکسازی این مناطق از مین کوشش می‌کند، اما این کار به دلایلی کار خیلی مشکلی است.

عراق موقع مین گذاری در این مناطق، هیچ نقشه‌ای از آن تهیه نکرده که بعدها بتوان با استفاده از آن نقشه‌ها به پاکسازی مناطق از مین‌ها اقدام کرد و با فرض وجود نقشه، مین‌های پنهان در زمین در طول زمان جابه جا می‌شوند که این امر می‌تواند به خاطر بارندگی، حرکت سطوح زمین و یا رویش گیاهان باشد.

آگاه سازی و اطلاع رسانی به مردم بهترین راهکار مقابله با انفجار مین است

جبار طهماسبی مدیرعامل سازمان مردم نهاد ماف که سالهاست در عرصه آگاه سازی و اطلاع رسانی به مردم فعالیت می‌کنند، گفت: در سال جاری و به دنبال بارش‌های پی در پی باران و برف و گاهی ایجاد سیل در اثر بارش‌های شدید در کنار خلق زیبایی‌ها، موجب حرکت مین‌ها در مناطق مختلفی از کوهستان‌ها و دشت‌های آلوده شده است.

مدیر مؤسسه حقوقی دانش‌پژوهان ماف با تأکید بر ضرورت پاکسازی به عنوان مهم‌ترین روش مقابله با مین و مهمات عمل‌نکرده، بیان کرد: گستردگی مناطق آلوده، جا به جا شدن مین‌ها در طول سالیان و فاصله هزاران متری با نقاط شناسایی شده از علل دشواری‌های این بخش است که اهمیت آموزش و آگاه‌سازی در این وضعیت را بیشتر و بیشتر مورد توجه قرار می‌دهد.

طهماسبی در ادامه افزود: هرچند در سال‌های اخیر مشارکتی میان متولیان، ارگان‌های ذیربط و نیروهای غیردولتی در پیشگیری از ایجاد تلفات با روش‌های پاکسازی و آگاه‌سازی به وجود آمده و گستردگی این برنامه‌ها بر فعالین این حوزه پوشیده نیست، امّا متأسفانه هنوز خطر این مهمات جدی و فراگیر است.

وی با اشاره به راه‌ای اصلی مقابله با این معضل یادآور شد: در مکان‌های ناشناخته حرکت نکنید، اگر شیء مشکوکی روی زمین دیدید به آن نزدیک نشوید، به سیمی که روی زمین افتاده دست نزنید و از کوبیدن به مواد خطرناک خودداری کردن از مهمترین راهکارهای اصلی در راستای مقابله با انفجار مین‌های به جایی مانده در مناطق غربی کشور است.

اکنون با وجود گذشت بیش از سی و یک سال از جنگ و به رغم پاکسازی سرزمین‌های آلوده به مواد ناریه، هنوز مین‌های قاتل در دل زمین نفس می کشند و در کمین نشسته‌اند.

طبق آمار غیررسمی در سال 97 نزدیک به 14 نفر بر اثر برخورد با مین کشته و 48 نفر دیگر مصدوم شده‌اند که از این میان تعداد زیادی حداقل یک عضو از بدن خود را از دست داده‌اند و این در حالی است که مرکز مین زدایی کشور بارها اعلام کرده مناطق آلوده به مین به طور کامل پاک سازی شده‌اند و یک درصد از مناطق همچنان به مین آلوده هستند.

با این حال حوادث سال‌های گذشته نشان می‌دهد همچنان در دل خاک برخی مناطق که پایان پاک سازی آنها نیز اعلام شده است، مین وجود دارد و سیلاب خاک را جابه جا می‌کند و مین‌هایی را که در دل آن مدفون شده‌اند، با خود می‌برد و شاید ایستگاهی که از آن پیاده می‌شوند، جلوی خانه یکی از سیل زده‌ها باشد. کسی نمی‌داند در این روزها ممکن است چه تعداد از مین‌ها و به چه میزان جابه جا شده باشند.

منبع: مهر