سد بارش‌های سیل‌آسا در تهران، بیشتر از خسارتش بود

اعتمادآنلاین| ‌ حالا و براساس اعلام مدیران آب منطقه ای تهران 322 میلیون مترمکعب از ظرفیت 495 میلیون مترمکعبی پنج سد استان تهران پر شده است و این آمار درحالی است که اگر خروجی آب این سدها به منظور جلوگیری از بروز مشکل یا سیلاب مدیریت نمی شد، ظرفیت موجود بسیار بیشتر می بود.

طی روزهای اخیر و در زمان شدت گرفتن بارش ها بویژه در فروردین ماه، بخش هایی از آب تعدادی از این سدها تخلیه شده است و این کار اینک نیز جریان دارد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران نیز با اشاره به وضعیت بارش ها این نوید را داده بود که تا پایان اردیبهشت ماه امسال، مخازن همه سدهای استان تهران به طور کامل پر از آب خواهد بود.

به گفته «محمدرضا بختیاری»، امسال به دلیل بارش های بسیار خوبی که در سطح استان تهران بالاتر از وضعیت نرمال پیش آمد، وضعیت ذخایر سدها بسیار مطلوب است.

اوایل فروردین ماه نیز به دنبال نخستین بارش ها مدیر عامل شرکت آب منطقه ای تهران اعلام کرد: طبق گزارش های ارائه شده وضعیت سدها تا پایان سال آبی خیلی بهتر از سال گذشته و دیگر سال ها خواهد بود و دیگر با مشکل تامین آب مواجه نیستیم.

همچنین به دنبال این بارندگی ها برخی تالاب های استان که در معرض نابودی بودند جان دوباره گرفتند؛ ازجمله ورود 35 میلیون مترمکعب آب به تالاب بندعلیخان تا اوایل اردیبهشت تماه امسال بود که این تالاب و مراتع جنوبی دشت ورامین را پس از سال ها احیا کرد.

افزایش میزان بارش ها درحالی است که استان تهران در موضوع نشست زمین حال و روز خوبی ندارد و دشت ورامین در آن رتبه نخست جهان را در نشست زمین از آن خود کرده است.

کارشناسان می گویند شدت گرفتن بارندگی ها به این موضوع هم کمک می کند و جلو فرسایش بیشتر خاک و نیز نشست زمین را خواهد گرفت.

براساس اعلام هواشناسی، از ابتدای امسال تا هفتم اردیبهشت ماه 2.5 برابر 38 روز ابتدایی مدت مشابه پارسال در استان تهران باران باریده است.

این حجم از بارش معادل 112.24 میلی متر در حالی رخ داده که مجموع خسارت وارده به بخش کشاورزی استان تهران تنها 36 میلیارد تومان آن هم به قول مسئولان جهاد کشاورزی در حد تخریب چند آغل و نیز چند رشته قنات برآورد شده و خسارت معناداری به محصولات کشاورزی وارد نیامده است.

درآمد سالانه بخش کشاورزی استان تهران حدود 23 هزار میلیارد تومان اعلام شده است.

همچنین اگرچه مسئولان بخش راهداری نیز مجموع خسارت های واردشده به زیرساخت های حوزه راهسازی در شهرستان شمیرنات و نیز بخش کن تهران را افزون بر 92 میلیارد تومان اعلام می کنند اما مسئولان استان معتقدند که برکات این بارش ها بسیار بسیار بیشتر از حجم خسارت هایی است که در بخش های مختلف برجاگذاشته است.

بیشتر خسارت ها در مناطق شمالی بویژه شمیرانات بوده است که به گفته مسئولان این شهرستان مجموع خسارت ها در بخش های زیربنایی و .... حدود 230 میلیارد تومان بوده است.

جزییات بارش ها

مدیرکل هواشناسی استان تهران گفت: میزان بارندگی ثبت شده طی 38 روز ابتدایی سال جاری نزدیک 2.5 برابر 51.46 میلی متر بارش ها در مدت مشابه سال گذشته بوده است.
«یحیی زارع» میزان بارش ها در این مدت از سال جاری را 112.24 میلی متر عنوان کرد.

وی همچنین میزان بارش ها از ابتدای مهر سال 97 تا هفتم اردیبهشت سال 98 (سال آبی جاری) را نیز 310 میلی متر اعلام و بیان کرد: این میزان بارندگی نسبت به مدت مشابه سال آبی قبل که به میزان 145.1 میلی متر ثبت شده بود، افزایش نزدیک دو برابری را نشان می دهد.

مدیرکل هواشناسی استان تهران گفت: این میزان بارش طی سال آبی امسال نسبت به بلندمدت شاهد افزایش 92.3 درصدی است.

به گفته وی بارندگی ثبت شده از ابتدای مهر 97 تا هفتم اردیبهشت امسال توانست 117.7 درصد از بارندگی مورد نیاز سال آبی 97-98 را تامین کند.

برکات بارش ها برای کشاورزان

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران معتقد است که خسارت های بارش ها به بخش کشاورزی در برابر برکات آنها ناچیز است؛ به گفته وی تنها بخشی از زیرساخت های این بخش در حدود 36 میلیارد تومان خسارت دیده است.
کریم ذوالفقاری افزود: خوشبختانه استان تهران یکی از استان های کم خسارت در بحث سیل و آبگرفتگی هفته های گذشته بود.

وی تاکید کرد: خسارت 36 میلیارد تومانی این بارندگی ها در برابر درآمد 23 هزار میلیارد تومانی سالانه استان تهران عدد قابل توجهی نیست.

ذوالفقاری اظهارداشت: خسارت های این بارندگی ها به چند دامداری کهنه، آغل فرسوده و چند رشته قنات و چند محل توزیع آب نهرها منتهی شد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران با بیان اینکه بیشترین نگرانی ما در مورد سرمازدگی بود گفت: با اطلاع رسانی گسترده به باغداران و کشاورزان خوشبختانه طی هفته گذشته که هوا سرد شده بود خسارتی قابل توجهی به باغات استان وارد نشد.

وی خاطرنشان کرد: اطلاع رسانی به کشاورزان و باغداران در سطحی بود که حتی کارشناسان این سازمان با تک تک باغداران تماس گرفتند و نکات لازم برای جلوگیری از سرما زدگی را یادآورشدند.

ذوالفقاری یادآورشد: با این حال خسارت ناشی از سرمازدگی فقط دو مورد در فیروزکوه و دماوند در حد 10 تا 15 درصد گزارش شد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران گفت: بیش از 99 درصد زمین های کشاورزی این استان آبی هستند و این بارش ها تاثیر چندانی در آنها نداشت.

وی ادامه داد: این بارندگی موجب تغذیه منابع زیرزمینی و تقویت این سفره ها شد و منابع آبی استان را غنی کرد.
ذوالفقاری اضافه کرد: این بارندگی در استان هایی مانند کردستان، همدان و زنجان که سطح کشت دیم آنها قابل توجه است موجب می شود که عملکرد بخش دیم و آبی چشمگیر باشد.

ذخیره آب و مدیریت سدها

مسئولان آب منطقه ای تهران می گویند که بارش ها به تکمیل ظرفیت خالی سدهای استان انجامیده به طوری که حتی برای مدیریت سیلاب احتمالی، بخش هایی از ظرفیت را خالی کرده اند یا در حال تخلیه هستند.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای تهران نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به پیش بینی بارش ها طی سال گذشته این شرکت برای مقابله با سیلاب احتمالی و با مدیریت مخازن سدها، اقدام به تخلیه بخشی از آب ذخیره شده پشت سدها کرد و اکنون نیز به منظور مهار سیلاب های محتمل آتی بالغ بر 130 میلیون مترمکعب از ظرفیت چهار سد این استان خالی نگه داشته شده است.

احمدعلی قربانیان افزود: از همین رو در سد امیرکبیر رهاسازی از بهمن ماه آغاز و تاکنون بالغ بر 97 میلیون مترمکعب آب به منظور تغذیه مصنوعی و مدیریت سیلاب رها سازی شده است.

قربانیان یادآور شد: بخشی از آب رهاسازی شده سد امیرکبیر نیز به سمت رودخانه کرج و نهایتا تالاب بند علیخان و به دریاچه نمک واصل شد.

به گفته وی این آب عمدتا در طول مسیر، صرف تغذیه آبخوان و در محل تغذیه مصنوعی دشت شهریار و شن چاله های شهریار، شهر قدس و نیز رودخانه های مسیر شد و قطعا تاثیرات مثبت این تغذیه مصنوعی در آینده نمود خواهد داشت.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای تهران گفت: سد لتیان را خالی نگاه داشتیم، اگرچه 74 میلیون ظرفیت آن بود اما 40 میلیون مترمکعب ظرفیت سد حفظ شد تا سیلاب های وروردی را مدیریت کنیم و از خطرات احتمالی بازه های پایین دست سد لتیان تا سد ماملو جلوگیری شود.

وی افزود: رهاسازی سد ماملو از فروردین امسال آغاز و تاکنون در مجموع 38 میلیون مترمکعب آب رهاسازی و برای مصارف کشاورزی و تغذیه مصنوعی دشت ورامین استفاده شده است.

قربانیان تاکید کرد: با مدیریت مخازن سد لتیان و کنترل پیک سیلاب های فروردین، رهاسازی آب از سد لتیان به سمت ماملو از 12 فروردین آغاز و تاکنون 71 میلیون متر مکعب آب آن وارد سد ماملو شده است.

وی اضافه کرد: رهاسازی از سد طالقان از فروردین ماه آغاز و تاکنون بیش از 36 میلیون متر مکعب آب برای تغذیه مصنوعی دشت قزوین تخلیه شده است.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای تهران گفت: در مورد سد لار نیز با توجه به نشتی و فرار آب از مخزن، هرگز آب ذخیره شده پشت سد به تراز نرمال نمی رسد و ظرفیت آن با وجود آنکه بالغ بر 900 میلیون مترمکعب است اما تاکنون حجم آن به بیش از 450 میلیون متر مکعب نرسیده است.

وی با بیان اینکه در اردیبهشت نیز قطعا باران و سیلاب هایی خواهیم داشت، به خالی نگاه داشتن بخشی از ظرفیت پنج سد این استان اشاره کرد.

قربانیان افزود: اکنون 138 میلیون مترمکعب آب ذخیره پشت سد امیرکبیر وجود دارد و 45 میلیون متر مکعب آن ظرفیت آزاد است.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای تهران گفت: سد لتیان اکنون 56 میلیون متر مکعب آب ذخیره دارد و 17 تا 18 میلیون متر مکعب از ظرفیت آن خالی است.

وی یادآورشد: 390 میلیون مترمکعب آب پشت سد طالقان ذخیره شده است و 30 میلیون ظرفیت خالی و آزاد دارد.
قربانیان اظهارداشت: در سد ماملو اکنون 214 میلیون مترمکعب آب وجود دارد و 35 میلیون متر مکعب از ظرفیت آن آزاد است.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای تهران گفت: در مورد سد طالقان بدون شک در اردیبهشت شاهد سرریز آب خواهیم بود اما چون سرریز سد وارد حوضه قزل اوزن و سفیدرود و در نهایت پشت سد منجیل ذخیره می شود،جای نگرانی وجود ندارد.