الگوی مصرفمان عوض نشود، آینده‌ بدی برای فرزندانمان می‌سازیم

اعتمادآنلاین| ‌ علی ذاکری شامگاه شنبه در همایش گرامی داشت روز جهانی آینده که با عنوان "تأملی کوتاه بر آینده دانشگاه" در دانشگاه اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: در 9 مسأله‌ای که در مواجه با آینده باید پاسخگو باشیم، مساله نخست انفعال است. در برابر مسائلی که پیش بینی شده‌اند مسائلی که ما دانش کافی در مورد آن‌ها داریم، اما قادر به حل آن مسائل نیستیم، مانند فوران آتشفشانی که در کلمبیا اتفاق افتاد.

وی ادامه داد: اطلاعات و پژوهش‌ها و کنفرانس‌های بسیار زیادی در مورد مسائل داریم که منجر به اقدامی که بتوانیم به صورت بنیادین مسئله را حل کند، نمی‌شود.

این استاد آینده پژوهی دانشگاه اصفهان پدیده دوم را آینده در برابر آینده‌ها دانست و گفت: معمولاً نوع نگاهمان به مسائل با این پیش فرض است که قرار است ما برای یک مسیر بی مشکل و مشخص وارد شویم. دانشگاه و تعلیم و تربیت، باید بتواند ما را برای فضایی که هر مسئله‌ای در آن وجود داشته باشد، آماده کند.

ذاکری با بیان اینکه آینده ما از تصمیم‌هایی که در گذشته گرفته‌ایم پشیمان است، خاطرنشان کرد: این باعث می‌شود بین آینده و گذشته چالش ایجاد شود. معمولاً روی آینده قفل هستیم و نمی‌توانیم آینده‌های بعدی را تصور کنیم.

وی با اشاره به مساله بعدی که گسست فناورانه است، گفت: نرخ تغییر تولیدات علمی در کشور ما زیاد مناسب نیست. ایران سومین تولید کننده مهندس‌ها و افراد برای صنعت است، باید بدانیم مهم‌ترین میدانی که باید در آن پیشرفت کنیم تقویت استارت آپ ها است.

این آینده پژوه، تغییرات نسلی و نیازهای نسل بعدی را چالش دیگر پیش رو دانست و افزود: باید شناسایی شود که نسل آینده علایق و نیازهایش چیست؟ برای نوشتن چشم انداز باید بتوانیم نیازهای آینده حتی برای افرادی که متولد نشده‌اند را شناسایی و پیش بینی کنیم تا مسیر راه مشخص شود.

وی اظهار کرد: مسئله بعدی تقلید کاریکاتور وار است. اینکه صرفاً با دنبال کردن صفت‌های تفضیلی نمی‌توان مدل توسعه‌ای را که در ذهنمان است اجرایی کنیم، بخشی از مدرنیته تقلید است، اما بخش دیگر آن قابل تقلید نیست؛ بلکه باید در یک پروسه اکتشافی دنبال آن باشیم که ببینم چه فضایی و مسأله‌ای برای جامعه ما مناسب‌تر است.

این استاد آینده پژوهی در دانشگاه اصفهان با بیان اینکه اگر تصویر آینده خودمان را نسازیم و تقلید کنیم، محکوم به نابودی هستیم، اظهار کرد: در این حالت کشورهایی که قبل از ما این مسیر را طی کرده‌اند به ما می‌گویند مسیر همین است و شما باید پشت سر ما بیایید.

ذاکری تصریح کرد: مورد بعد این است که جامعه ما کلنگی است و هر 10 یا 20 سال یک بار جامعه مان را خراب می‌کنیم به این امید که جامعه بهتری ایجاد کنیم. در جامعه ما انباشت صورت نمی‌گیرد و اگر می‌خواهیم توسعه پیدا کنیم باید به سمت انباشت برویم.

این استاد آینده پژوهی دانشگاه اصفهان گفت: حاضریم هر کاری انجام دهیم که فرزندانمان آینده بهتری داشته باشند، اما آیا واقعاً اینگونه هستیم؟ سرانه مصرف آب، بنزین، اکسیژن و … در کشور ما بسیار بیشتر از کشورهای دیگر است و داریم آب و محیط زیست و بسیاری از منابع طبیعی فرزندانمان را مصرف می‌کنیم. اگر الگوهای مصرف و نگاهمان را به آینده عوض نکنیم، با دستان نامرئی‌مان گلوی فرزندانمان را فشار می‌دهیم.

وی تاکید کرد: بحث دیگر امید است و مهم‌ترین کاری که باید انجام دهیم این است که امید را به جامعه تزریق کنیم.

ذاکری در ارتباط با راهکار حل این مسائل اظهار کرد: در مرحله نخست باید یک فضای میان رشته‌ای ایجاد کنیم که از تقابل تفکر طراحی، تفکر آینده‌نگر و سیستم‌های پیچیده ایجاد شود تا بتوانیم مسائل را حل کنیم. خروجی این راهکار کتاب و مقالات است، اما این خروجی باید عمل داشته باشد تا مسائل را حل کند و صرفاً سخرانی و ارائه مقالات راهگشا نیست.

منبع: ایسنا