وقتی سیکل معیوب خشونت در جامعه بازتولید می‌شود

اعتمادآنلاین| ‌ بازهم فیلمی از آزار و اذیت کودکان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. ویدیویی که خیلی‌ها با عبارت " این تصاویر حاوی صحنه‌های دلخراش است" بازنشرش کردند.

ماجرای ویدیو از این قرار است که فردی که به نظر می‌رسید کارمند شهرداری است، دو کودک کار را که مشغول گل‌فروشی بودند، گرفته و می‌گوید به شرطی آنها را آزاد می‌کند که گل‌هایشان را بخورند.

تصاویر این کودکان در حالی دست به دست می‌شود که کسی به افزایش آسیب‌ها پس از شناخته شدن چهره‌ آن‌ها توجه نمی کند.

از سوی دیگر نگاهی گذرا به واکنش جامعه نسبت به این ویدیوها، توهین‌های چندباره و ابراز خشم فراوان نسبت به افرادی را نشان می‌دهند که خشونت را ایجاد کرده‌اند. در حالی که چنین واکنش‌هایی، خود قرار گرفتن در چرخه خشونت است.

عاملین خشونت خود زمانی مورد خشونت قرار گرفتند

موضوعی که امان‌الله قرایی مقدم جامعه‌شناس هم در گفت‌و‌گو با اعتماد‌آنلاین به آن اشاره می‌کند: «در تئوری‌های روان شناسی توضیح داده‌شده که قنداق کردن نوزاد در آینده می تواند او را سلطه‌پذیر و سلطه‌گر بار بیاورد. اگرچه این یکی از موارد تاثیرگذار است اما نشان می‌دهد که دوران کودکی و تجریباتش تا چه اندازه در شخصیت بزرگسالی انسان‌ها نقش دارد. با دانستن این موارد می‌فهمیم نه تنها کسی که مرتکب خشم شده را نباید زیر باد توهین و تحقیر برد، بلکه او هم خود قربانی خشم بوده‌ است. وقتی در قوچان روی چند مورد گروه‌های خلافکار کار می کردم، دیدم که تمام مواردی که دست به کودک‌آزاری به شکل‌های مختلف زده بودند، خودشان هم در کودکی یا مورد تجاوز و یا مورد ضرب‌ و شتم قرار گرفته بودند. همچنین وقتی مردم در شبکه‌های اجتماعی و یا در خیابان‌ها این صحنه‌ها را می‌بینند، غمکین می‌شوند و همین ناراحتی طبق مکتب اصالت وجود ژان پل سارتر افراد جامعه را خشمگین می‌کند.»

قرایی با توضیح تئوری "چرخه خشونت" می‌گوید: این افراد خشونت دیده‌اند که خشونت را باراز می‌کنند، خود من در مقاله‌ای اسمشان را قوی‌نمای ضعیف‌کش گذاشته‌ام. به این معنی که زور این افراد به بالادستی‌هایشان نمی‌رسد و چون عقده‌های زیادی در وجودشان دارند، خشمشان را بر سر کودکانی که از خودشان ضعیف‌تر هستند تخلیه می‌کنند.»

قانون و فرهنگ باید در تعامل باهم باشند

این جامعه‌شناس معتقد است چنین آسیب‌هایی پدیده‌های شهرنشینی هستند که باید توسط سیاست‌گذاران جامعه کنترل شود: در حال حاضر استان آذربایجان شرقی با مدیریت درستش، تکدی‌گری را که یکی از بزرگ‌ترین آسیب‌های اجتماعی است، به صفر درصد رسانده است. شما در تبریز بیکار پیدا نمی‌کنید چون استانداری با بررسی بازار سعی کرده همه را جذب کند. از سوی دیگر با روش کاردرمانی، اعتیاد را هم در این شهر و استان به درصد خیلی پایینی رسانده است. بنابراین آسیب‌های اجتماعی قابل کنترل و مدیریت هستند، تنها به این شرط که مدیران هم دست به کار شوند.»

قرایی مقدم در نهایت تعامل قانون و فرهنگ‌سازی در کنار هم را عاملی در جهت رفع این آسیب‌ها معرفی می‌کند: « قانون مهم است اما زمانی که فرهنگ سازی مناسب با آن صورت گیرد. وقتی قانون می‌گوید والدین اجازه تنبیه بدنی کودک را ندارند و این کار را جرم می‌دانند، اما پدر می‌گوید بچه خودم است و دلم می ‌خواهد کتکش بزنم، یعنی این قانون جنبه فرهنگی و آموزشی قبلش را طی نکرده است. قانون هر جامعه‌ای، تک به تک افراد آن جامعه هستند. قانون خود من هستم که باید رعایتش کنم. رسانه‌ها نقش پررنگی در ساختن این فرهنگ‌ها و تزریقش به جامعه و خانواده را دارند.»

ویدیوی پخش شده از کودکان کار شهر کرمان، اولین تصاویر از این خشونت‌ها نبود و تا زمانی هم که سیاست‌گذاری جامعه بر مبنای مبارزه با این آسیب‌های اجتماعی نباشد، آخرینش هم نخواهد‌بود.