بهرام بیضایی چند سال پیش در روز تولدش چه گفته بود؟
بهرام بیضایی مردی که نگران درختان این کشور بود، هنرمندی که از قطع درختان هزاران ساله اندوهگین بود، چند سال پیش در سالروز تولدش میگفت: «دهها فیلم نساختهام . تنها 9 فیلم بلند و سه فیلم کوتاه ساختهام، هر چند برای ساخت همین فیلمها هم تلاش بسیاری کردهام.میخواستم از کارهایی که نکردهام، بگویم اما آن قدر طولانی است که نه وقت و نه حوصله من و شما مجال پرداختن به آن را نمیدهد و من هم قصد ندارم حرفهایم رنگ گلایه به خود بگیرد.»
بهرام بیضایی، کارگردان سرشناس سینما و تئاتر، نمایشنامهنویس، فیلمنامهنویس و پژوهشگر نامآور ایران در امریکا از دنیا رفت .
به گزارش اعتماد، بهرام بیضایی علاوه بر کارگردانی و نمایشنامهنویسی در سینما و تئاتر، در عرصههای دیگری چون تدوین، ساخت عنوانبندی و تهیهکنندگی هم کار کرد . این کارگردان نامآور ایران از سال 1340 تاکنون 24 فیلم کوتاه و بلند را کارگردانی یا تدوین کرد و فیلمهای سینمایی بلند «چریکهتارا»، «مرگ یزدگرد»، «باشو غریبه کوچک»، «شاید وقتی دیگر»، «مسافران» و «سگکشی» از مهمترین آثار او به شمار میرود. این کارگردان که نوشتن 30 نمایشنامه را در کارنامه کاریاش دارد، تاکنون هشت اجرای تئاتر نیز داشته است. این هنرمند نگارش 51 فیلمنامه، پنج روایت و شش پژوهش را نیز در کارنامه خویش به ثبت رسانده است. بهرام بیضایی، سال 86 بعد از 10 سال دوری از فیلمسازی، فیلم «وقتی همه خوابیم» را ساخته بود، او سال 1385 بر آن شد تا ساخت فیلمنامه دیگرش «مقصد» را آغاز کند و هرچند این فیلمنامه پروانه ساخت گرفت، ساخت آن با مشکلاتی روبهرو شد و بیضایی بهتر دید مدتی دست نگه دارد تا همچنان با فیلمهایی مانند «باشو غریبه کوچک»، «مرگ یزدگرد»، «چریکه تارا»، «کلاغ»، «سفر»، «مسافران»، «شاید وقتی دیگر»، «سگکشی» و... یکی از کمکارترین و در عینحال اثر گذارترین فیلمسازان ایران باشد.
بهرام بیضایی مردی که نگران درختان این کشور بود، هنرمندی که از قطع درختان هزاران ساله اندوهگین بود، چند سال پیش در سالروز تولدش میگفت: «دهها فیلم نساختهام . تنها 9 فیلم بلند و سه فیلم کوتاه ساختهام، هر چند برای ساخت همین فیلمها هم تلاش بسیاری کردهام.میخواستم از کارهایی که نکردهام، بگویم اما آن قدر طولانی است که نه وقت و نه حوصله من و شما مجال پرداختن به آن را نمیدهد و من هم قصد ندارم حرفهایم رنگ گلایه به خود بگیرد.» بهرام بیضایی شاید فقط 10 فیلم ساخته باشد. تعداد نمایشهایی هم که به صحنه برده است، خیلی بیش از این نیست اما با نگارش نمایشنامههایی همچون«پهلوان اکبر میمیرد»، «مرگ یزدگرد»... «فتح نامه کلات»، «هشتمین سفر سندباد»، «ندبه»، «سهرابکشی»، «سلطان مار»، «کارنامه بنداربیدخش»، «چهار صندوق»، «مجلس قربانی سنمار»، «مجلس ضربت زدن»، «طرب نامه»، «جنگ نامه غلامان»، «خاطرات هنرپیشه نقش دوم»، «تاراج نامه» و ... ساخت فیلمهایی چون«عمو سبیلو»، «کلاغ»، «غربیه و مه»، «رگبار»، «چریکه تارا»، «باشو غریبه کوچک»، «شاید وقتی دیگر»، «مسافران»، «سگکشی»، «وقتی همه خوابیم» و...یکی از تاثیرگذارترین هنرمندان ایران بود.
بهرام بیضایی که روز ۵ دی ۱۳۱۷ در تهران به دنیا آمد از فیلمسازانِ صاحبِسبک و معتبر و از نویسندگان و متفکرانِ برجسته نمایش و ادبیاتِ نوینِ فارسی بهشمار میرود. بعضی از نمایشنامههایش به زبانهای دیگری ترجمه و در آسیا و اروپا و امریکا و استرالیا چاپ و اجرا شده است. بسیاری از اهلِ نظر نمایشنامه و نمایش و فیلمِ، مرگ یزدگرد را شاهکارِ او دانستهاند. بیضایی، با نویسندگانی چون اکبر رادی و فیلمسازانی چون ناصر تقوایی، در دگرگونی نمایش و سینما در ایران نقشِ مهمی داشت. او بارها در رأیگیری از ناقدانِ سینمایی ایران، برترین کارگردانِ تاریخِ سینمای ایران شناخته شد.
« باشو، غریبه کوچک » که یکی از برترین فیلمِهای تاریخِ سینمای ایران است و سگکشی، که پرفروشترین فیلمِ سالِ ۱۳۸۰ بود، از برجستهترین فیلمهای بیضایی است. در تئاتر نیز اغلب او را به عنوان مهمترین نمایشنامهنویس تاریخِ ادبیاتِ فارسی میشناسند که با نمایشنامههایی چون هشتمین سفر سندباد و ندبه و مرگ یزدگرد و افرا، نمایش را به پایهای استوار رسانید . واروژ کریم مسیحی، رضا قاسمی، سوسن تسلیمی، پرویز شهبازی و شماری دیگر از سینماگران و اهلِ نمایش و هنرمندان و اندیشهوران، از شاگردانِ بیضایی بودهاند. اواخر مرداد 1389 این کارگردان نامآور تاریخ سینمای ایران پس از کوششهای نافرجام برای ساخت آخرین آثارش، و پس از رنجهای فراوانی که در این مسیر آزارش داد به اروپا و از آنجا به دعوتِ بخشِ ایرانشناسی دانشگاهِ استنفورد به ایالاتِ متحده امریکا رفت و در مرکزِ مطالعاتِ ایرانی این دانشگاه مشغولِ تدریس و تحقیق شد و دیگر به وطن بازنگشت.
دیدگاه تان را بنویسید