آیا لبنان تنهاتر از گذشته شده است؟

سید عماد حسینی- یکی از پرسش‌‌هایی که رسانه‌های لبنانی را به خود مشغول کرده آن است که، تحولات اخیر بعد از سفر دونالد ترامپ به منطقه چه تاثیری می‌تواند بر این کشور داشته باشد و آیا می‌تواند سرنوشتی همچون همسایه خود سوریه پیدا کند؟

به اعتقاد کارشناسان، یکی از پرسش‌های محوری در این بین آن است که، بعد از سفر دونالد ترامپ به منطقه، کشوری همچون عربستان سعودی، به طور اخص، و بقیه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، به طور اعم، چه نوع تعامی با صحنه لبنان خواهند داشت؟

با نگاهی به تحلیل‌ها و مقالات منتشرشده در رسانه‌های این کشورها می‌تواند به این نتیجه رسید که ظاهراً تمرکز اصلی کشورهای شورای خلیج فارس در مرحله آتی به صحنه سوریه معطوف خواهد بود.

این امر به دلایل متعددی از جمله، وجود فرصت‌های سرمایه‌گذاری گسترده که می‌توان به آنها به طور صد درصد تکیه کرد، شرایط ساده‌تر سیاسی حاکم بر سوریه در مقایسه با وضعیت پیچیده لبنان، جایی که توازن‌ها همچنان ظریف و حساس هستند و موارد متعدد دیگری اشاره کرد که پرداختن به آن در این مجال نمی‌گنجند.

اما با وجود این، می‌توان این تلقی را از اظهارات رهبران سعودی از جمله محمد بن سلمان دریافت کرد که ریاض به آینده لبنان از دروازه سوریه می‌نگرد و در واقع به دنبال هموار کردن راه نفوذ مجدد خود در لبنان از مسیر سوریه است و از این رو هر گونه مشارکت جدی در روند تحولات سیاسی و اقتصادی بیروت را به تحولات دمشق مرتبط خواهد کرد.

با این حال، بعد از تحولات سریعی که در منطقه شاهد آن بودیم، به احتمال زیاد شاهد بهبود در گفتمان رسانه‌ای کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نسبت به لبنان خواهیم بود، به گونه‌ای که لحن محتاطانه غالب در سال‌های گذشته جای خود را به نشانه‌های مثبتی خواهد داد که بیانگر آمادگی برای کمک در عرصه سیاسی و شاید تا حدودی اقتصادی است.

ریاض سال‌های زیادی است که بعد از شکست پروژه قبضه کردن صحنه سیاسی لبنان از طریق طرح طائف، حس دوگانه‌ای بین حفظ کارت بازی خود در این صحنه و ترک کامل آن پیدا کرده است، از این رو با وجود آن‌که برخی تحلیل‌ها از فراهم شدن فرصت بازگشت پرقدرت به صحنه لبنان حکایت دارند اما ریاض همچنان تلاش می‌کند برای ورود به هر گونه تعهد واقعی، عجله‌ای نداشته باشد.

در همین راستا در مرحله کنونی، مشاوران محمد بن سلمان به او پیشنهاد داده‌اند که از حمایت علنی و صریح از جریانی خاص در صحنه لبنان امتناع کند و تا زمان روشن شدن چهره واقعی معادلات سیاسی داخلی در لبنان اوضاع را زیر نظر بگیرد، تا بعد از آن در رابطه با نحوه بازسازی جریان‌های سیاسی طرفدار خود تصمیم‌گیری کند.

در صورت تحقق این امر، ریاض حتماً نیم‌نگاهی هم به نتایج انتخابات پارلمانی پیش رو در لبنان خواهد داشت، تا پیش از ورود به این وادی از سمت و سو و جهت‌گیری‌های پارلمان این کشور هم مطلع شود و بعد از ایزوله کردن ریاست جمهوری و ریاست کابینه، پارلمان را هم به همین سمت و سو سوق دهد.