پیامدهای ژئوپلیتیک تعرفههای ترامپ چیست؟
روزنامه اعتماد نوشت: پیامدهای متقابل و راهکارهای آتی- در این میان، باید به این نکته نیز توجه داشت که تعرفههای جدید میتواند موجبات تغییر الگوهای تجاری و زنجیرههای تامین جهانی را فراهم آورد.

«پیامدهای ژئوپلیتیکی تعرفههای ترامپ» عنوان یادداشت روزنامه اعتماد به قلم محمد صحابی است که در آن آمده؛ در دنیای امروز که اقتصاد و سیاست به یکدیگر تنیده شدهاند، تعرفههای جدید اعلام شده توسط رییسجمهور امریکا، دونالد ترامپ، نه تنها ابزاری برای حمایت از تولید داخلی محسوب میشوند، بلکه در بطن خود پیامدهای ژئوپلیتیکی عمیقی نیز دارند. از منظر اقتصادی، این تعرفهها در تلاشند تا کسری تجاری امریکا را کاهش داده و موقعیت شرکتهای تولیدی داخلی را تقویت کنند؛ اما در عین حال از دیدگاه ژئوپلیتیکی، ابزاری برای بازتعریف روابط تجاری و قدرت در سطح بینالمللی به شمار میآیند.
تحلیل اقتصادی تعرفههای جدید- به عنوان یک متخصص اقتصاد بینالملل میتوانم چنین بیان کنم تعرفههای اعمال شده بر کالاهای وارداتی از کشورهایی نظیر چین، با نرخهایی که در برخی موارد به بیش از ۵۰ درصد میرسد، نشانگر سیاستی است که در درجه اول به دنبال تغییر الگوی تجارت بینالمللی و بازسازی ساختارهای تولیدی داخلی امریکاست. اعمال این تعرفهها باعث افزایش هزینههای واردات خواهد شد؛ امری که در کوتاهمدت میتواند منجر به کاهش کسری تجاری شود، اما در بلندمدت خطر انتقال هزینههای اضافی به مصرفکنندگان و ایجاد اختلال در زنجیره تامین جهانی را به همراه دارد. تلاش برای کاهش وابستگی به واردات، در حالی که هدف آن تقویت صنعت داخلی است، در واقع میتواند موجبات کاهش رقابتپذیری کالاها را فراهم آورد، زیرا در شرایطی که شرکتهای خارجی با تعرفههای سنگین مواجه شوند، ممکن است از بازار امریکا دوری کرده و این امر به تبع آن موجب کاهش تنوع کالاها و افزایش قیمت در بازار شود. از این منظر، در کوتاهمدت، سیاستهای تعرفهای ممکن است باعث جابهجایی ساختارهای اقتصادی شوند؛ اما در بلندمدت، نیازمند توازن دقیق میان حمایت از تولید داخلی و حفظ تعاملات تجاری بینالمللی است.
ابعاد ژئوپلیتیکی تعرفهها- تعرفههای ترامپ از منظر ژئوپلیتیکی، ابزاری برای ایجاد شکاف و بازتعریف نقش قدرتهای اقتصادی جهانی محسوب میشوند.
در دنیایی که قدرت اقتصادی به عنوان یک عامل مهم در تعیین نقشهای بینالمللی شناخته میشود، اعمال تعرفههای سنگین نه تنها پیامدهای اقتصادی دارد، بلکه به عنوان نشانهای از سیاستهای ملیگرایانه و تکجانبه در عرصه تجارت جهانی تعبیر میشود. این سیاستها به گونهای مورد نقد قرار گرفتهاند که در آن، امریکا خود را در موقعیتی قرار میدهد که به جای همکاری چندجانبه، به سمت اقدامات تلافیجویانه و دفاع از منافع ملی سوق پیدا کند. از سوی دیگر، واکنشهای کشورهای هدف این تعرفهها، به ویژه چین نشان میدهد که از این رویکرد، بهرهای ژئوپلیتیکی برای بازتعریف جایگاه خود در نظام چندجانبه تجارت برداشت شده است. چین، با اعلام تهدید به اتخاذ اقدامات متقابل سعی دارد تصویری از یک قدرت اقتصادی مدرن و مستقل به نمایش بگذارد؛ تصویری که در آن، او مدافع اصول تجارت آزاد و همبستگی بینالمللی است. این واکنشها، در یک فضای بینالمللی که شاهد رقابت تند میان قدرتهای اقتصادی هستیم، میتواند منجر به تغییر در الگوهای همکاری و حتی ایجاد چرخههای تلافیجویانه شود.
پیامدهای متقابل و راهکارهای آتی- در این میان، باید به این نکته نیز توجه داشت که تعرفههای جدید میتواند موجبات تغییر الگوهای تجاری و زنجیرههای تامین جهانی را فراهم آورد. از آنجایی که بسیاری از شرکتهای چندملیتی به صورت یکپارچه در زنجیرههای تولید و تامین فعالیت میکنند، اعمال تعرفههای سنگین ممکن است منجر به انتقال تولید به کشورهایی شود که هزینههای وارداتی کمتر است. این امر نه تنها میتواند موجب تضعیف موقعیت اقتصادی امریکا شود، بلکه به بازتعریف نقشهای تجاری میان کشورها و تغییر در نقشه اقتصادی جهان بینجامد.
در مقابل، از سوی کشورهای هدف این تعرفهها، بهرهبرداری از این موقعیت جهت تقویت اقتصاد داخلی و توسعه روابط تجاری با سایر شرکا از جمله راهکارهایی است که میتوانند اثرات منفی تعرفهها را کاهش دهند. ایجاد توافقات چندجانبه و تقویت نهادهای بینالمللی میتواند به عنوان یک بازدارنده در برابر استفاده از سیاستهای یکجانبه و دفاع از منافع جمعی در نظام تجاری جهانی عمل کند.
تعرفههای اقتصادی امریکا مسیری جدید در اقتصاد جهانی - تعرفههای جدید ترامپ، با تمام نواقص و چالشهای ذاتی خود، نمایانگر یک تغییر اساسی در الگوهای تجارت بینالمللی و سیاستهای اقتصادی است. از یک سو، این اقدامات در جهت حمایت از تولید داخلی و کاهش کسری تجاری امریکا گام برداشتهاند؛ اما از سوی دیگر، پیامدهای ژئوپلیتیکی آن میتواند به ایجاد شکافهای جدی در نظام بینالمللی و به وجود آمدن چرخههای تلافیجویانه بین کشورها منجر شود.
به عنوان استاد اقتصاد بینالملل، بدیهی و ضروری میدانم که سیاستگذاران امریکایی در سطح جهانی نه تنها بر مزایای کوتاهمدت این تعرفهها تاکید کنند، بلکه به پیامدهای بلندمدت آن نیز توجه ویژه داشته باشند. همبستگی و تعامل چندجانبه در سطح جهانی، به ویژه در زمینه تجارت، تنها راه مقابله با چالشهای ناشی از سیاستهای یکجانبه و ملیگرایانه است. تنها از طریق ایجاد فضای گفتوگوی سازنده و تدوین راهکارهای مشترک، میتوان به حفظ ثبات اقتصادی و ژئوپلیتیکی دست یافت.
دیدگاه تان را بنویسید