ضاربان امیرمحمد خالقی درگیر مشکلات اقتصادی بیکاری و بی‌فرهنگی بودند

روزنامه اعتماد با با صالح نیکبخت، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری گفت‌وگو کرده است.

به گزارش اعتماد، بخش‌های مهم این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:

• به‌طور کلی جرایمی که در جامعه اتفاق می‌افتد غالبا زمینه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و گاهی سیاسی دارد. در قتل غالبا زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و نیز فرهنگی آن بیشتر از اختلافات شخص و اقدام به قتل به عنوان کینه‌جویی و انتقام‌گیری است. 
•  بغی در فقه اسلامی شیعه و سنی مخالفت گروه یاحزب یا جمعی افراد با نظام یا حکومت اسلامی در یک حوزه مشخص جغرافیایی است، مادامی که افراد گروه باغی دست به اسلحه نبرده و افراد آن از اسلحه استفاده نکرده باشند، گروه و افراد آن مخالف سیاسی حکومت اسلامی محسوب می‌شوند و تعقیب نمی‌شوند. یعنی مادامی که عضو گروه باغی دست به اسلحه نبرده، گرچه عضو گروه باغی هم باشد، مجازات او اعدام نیست . به همین جهت مجازات‌هایی که به عنوان بغی این روزها اعمال می‌شود غالبا دارای این نقص اساسی است.
• محاربه به معنای این است که هر کسی به قصد ایجاد رعب و وحشت و ناامنی سلاحش را از غلاف آن بیرون آورد و به قصد قدرت‌نمایی دست به اسلحه ببرد و ارعاب و تهدید کند حتی اگر مرتکب قتل نشده باشد، آن شخص را محارب می‌نامند. فراموش نکنید که محاربه به معنای از بین بردن امنیت جامعه و بغی به خطر انداختن امنیت حکومت اسلامی است.
• در موضوع قتل مرحوم امیرمحمد خالقی خواه عنوان محارب داشته باشند خواه به عنوان قاتل، این اتفاق در بستر جامعه‌ای با مشکلات اقتصادی، فقر و بیکاری اتفاق افتاده است؛ از این جهت عنوان محارب دادن به این افراد تقریبا حالت عادی پیدا می‌کند، زیرا این افراد عملا به علت نیازی که داشته‌اند و همچنین با توجه به اینکه با امیرمحمد هیچ‌گونه کینه و اختلاف شخصی از قبل نداشته‌اند و در جهت اینکه خود را تامین مالی کنند، مرتکب این جرم شده‌اند.
• وضعیت اقتصادی انسان‌ها را در زندگی شخصی و خانوادگی در برابر چالش‌های جدی برای امرار معاش و تامین زندگی قرار داده و بعضا چون نمی‌توانند هزینه‌های امرارمعاش خود را تامین کنند، دست به ارتکاب جرم زده و در اینجا قتل غریبانه این دانشجوی جوان رقم خورده است . به همین جهت باید گفت اگر ما اعمال مجازات محاربه کنیم، باید در مقابل به این هم فکر کنیم که چه عاملی موجب این وضعیت شده است.
• این خفت‌گیری‌ها که در جامعه بسیار رواج پیدا کرده و تنها در مورد لپ‌تاپ و موبایل و اینها نیست، بلکه جلوی ماشین‌ها را گرفتن در جاهای خلوت، کیف‌ربایی و همچنین تعرض کردن به زنان برای گرفتن زیورآلات آنها و همچنین اقدامات دیگر عموما منشا فقر اقتصادی دارد و به خاطر بیکاری رایج در جامعه و گرانی‌هایی که وجود دارد و نبودن کار مناسب برای افراد که از آن طریق امرار معاش کنند، اینها همگی همان‌طور که گفتم بستر اجتماعی، اقتصادی دارد.
• اگر ما در مقام مجازات افراد برمی‌آییم، قضات باید به این انگیزه‌ها هم توجه کنند و در غیر این صورت صرف مجازات افراد با محکوم کردن آن با مجازات شدیدتر نمی‌تواند یک دادرسی عادلانه تلقی شود.
•